© Borgis - Nowa Stomatologia 1/2007, s. 13-16
*Anna Turska-Szybka, Michał Sobczak, Aleksander Remiszewski, Dorota Stańczak-Sionek, Halszka Boguszewska-Guttenbaum
Zastosowanie ozonoterapii w leczeniu próchnicy bruzd i szczelin w zębach przedtrzonowych
The treatment of premolar teeth´ primary occlusal pit and fissure caries using ozone-therapy
Zakład Stomatologii Dziecięcej Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik Zakładu: dr n. med. Aleksander Remiszewski
Ozon – O3, trójatomowa cząsteczka tlenu jest bezbarwnym gazem o charakterystycznym zapachu, posiadającym silne właściwości oksydacyjne. Antybakteryjny efekt ozonu potwierdzono na materiale biologicznym zmian próchnicowych na powierzchni korzeni zębów (1). Antybakteryjny efekt ozonu w stanie gazowym wykazano w stosunku do bakterii Streptococcus mutant i Streptococcus sorbinus, a także w stosunku do Streptoccus aureus i Candida albicans (1-4).
Mechanizm działania terapii ozonem
Bakteriobójcze działanie ozonu wynika z jego genotoksycznego działania na mikroorganizmy. 10-sekundowa ekspozycja ozonu na ubytek próchnicowy powoduje dezaktywację 99% bakterii (1-6).
Ozon eliminuje wraz z istniejącą florą również kwaśną niszę ekologiczną, w wyniku czego ząb jest zasiedlany normalną florą bakteryjną jamy ustnej pacjenta.
Ozon neutralizuje kwasy pochodzenia bakteryjnego (1, 6).
W badaniach klinicznych wykazano zdolność remineralizacji ubytku próchnicowego w okresie od 4 do 12 tygodni od zastosowania terapii ozonem (7, 8).
Kolejny mechanizm działania ozonu zależy od współczynnika pH obecnego w tych ubytkach. W aktywnych ubytkach pH wynosi 3 lub 4. W ocenie ilościowej kwasów organicznych podkreśla się, jak ważna jest na przykład rola kwasu piruwinowego w utrzymaniu niskiego poziomu pH (1, 4, 5). Badania przy zastosowaniu spektroskopii NMR o silnych polach protonowych wykazały, że kwas piruwinowy oksyduje do postaci octanu i CO2. Po zastosowaniu terapii ozonem wartość pH w ubytku próchnicowym może ulec zmianie do poziomu neutralnego, co z kolei sprzyja wydalaniu wapnia i fosforu ze śliny (2, 4-6).
Następny mechanizm działania ozonu związany jest z proteinami zawartymi w ubytku, które wstrzymują proces remineralizacji (1-6). Ozon oksyduje metioninę, cysteinę, tyrozynę i inne aminokwasy, zrywając w ten sposób łańcuchy proteinowe zawarte w ubytku próchnicowym, które wstrzymują remineralizację. Po usunięciu protein następuje remineralizacja z wykorzystaniem wapnia i fosforu ze śliny (1-6).
Istnieje jeszcze wiele innych mechanizmów działania ozonu, które obecnie są badane, np. enzymatyczne interferencje w obrębie mikroorganizmów (1).
Wskazania do ozoterapii
Główne wskazania do zastosowania terapii ozonowej w stomatologii dotyczą próchnicy bruzd i szczelin powierzchni żujących, która ogranicza się do szkliwa lub zaczyna obejmować swoim zasięgiem zębinę (1-13).
Kolejnym wskazaniem do zastosowania ozonoterapii jest próchnica cementu korzeniowego, jak również próchnica powierzchni gładkich (1-6).
Ozon jest wykorzystywany nie tylko do leczenia próchnicy we wczesnym stadium, lecz również profilaktycznie w celu ochrony pacjenta przed nowymi ubytkami próchnicowymi.
W takich sytuacjach określa się u danego pacjenta stopień ryzyka wystąpienia próchnicy oraz udziela się mu wskazówek dotyczących profilaktyki próchnicy. Ozonoterapia jest jedną z metod polepszania zdrowia jamy ustnej, polegającej na usuwaniu patologicznej mikroflory, powstającej najczęściej w bruzdach i szczelinach powierzchni żujących.
Terapia ozonem znalazła również zastosowanie w endodoncji i leczeniu chorób błon śluzowych, inne wskazania pozostają w fazie badań (2-4).
Zastosowanie ozonu w stomatologii umożliwia urządzenie Heal Ozone (KAVO).
Heal-ozone system składa się z konsoli, włącznika nożnego, jednorazowych kapturków silikonowych oraz kątnicy przyłączonej do konsoli przy pomocy rękawa.
Jest on przeznaczony do dostarczania ozonu poprzez rękaw, kątnicę i kapturek do powierzchni szkliwa w celu wyleczenia uszkodzonego zęba. Kontakt pomiędzy kapturkiem a zębem powinien znajdować się na powierzchni nie uszkodzonego szkliwa.
Konsola Heal Ozone używa wysokiego napięcia do wytworzenia ozonu z tlenu dostarczanego do urządzenia przez filtr osuszający. Podciśnienie zasysa ozon do kapturka założonego na kątnicę. Dalej ozon zaciągany z kapturka trafia do destruktora, gdzie wraca do postaci tlenu.
Urządzenie Heal Ozone zostało tak zaprojektowane, aby ozon nie wydostawał się na zewnątrz. Jeżeli Heal Ozone jest używany poprawnie, wtedy ani pacjent ani lekarz nie wdychają ozonu.
Bezpieczeństwo metody Heal Ozone wynika z niskich stężeń stosowanego ozonu w ustach pacjenta. Każda nieszczelność kapturka zatrzymuje wytwarzanie ozonu. Odessany, zużyty ozon w obecności katalizatora manganowego przekształca się w dwuatomowy tlen.
Heal Ozone zawiera trzy elementy wymagające systematycznej wymiany, są to: destruktor ozonu, filtr osuszający powietrze oraz mikrofiltr ze zbiorniczkiem.
Kątnicę wraz z rękawem zaprojektowano tak, aby można było sterylizować je w autoklawie parowym oraz aby ich żywotność nie była mniejsza niż 10 000 cykli.
Sposób postępowania podczas terapii ozonem
1. Przygotowanie powierzchni zęba
2. Ocena stopnia remineralizacji twardych tkanek zęba
3. Aplikacja ozonu
4. Środki wspomagające remineralizację
Przygotowanie powierzchni zęba
Przed przystąpieniem do zabiegu powierzchnię zęba należy dokładnie oczyścić, np. piaskarką profilaktyczną.
Ocena stopnia remineralizacji twardych tkanek zęba
W ocenie stopnia demineralizacji twardych tkanek zęba można się posłużyć:
– Fluorescencją laserową – laser diagnostyczny DIAGNO-dent (KAVO)
– Oporem elektrycznym zęba ECM (ECM Lode Diagnostic)
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Baysan A. et al.: Antimicrobial effect of a novel ozone-generating device on micro-organizms associated with primary root carious lesions in vitro. J. Caries Res, 2000, 34(6); 498-501. 2. Lynch E.: Zastosowanie ozonu w leczeniu próchnicy zębów w oparciu o aparaturę Heal Ozone firmy Kavo. Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Szkoleniowa - Akademia Medyczna w Warszawie, 28.04.2003. 3. Lynch E. : Leczenie próchnicy a pomoc ozonu. Quintescence tom XI, Nr 4/2004, 199-200. 4. Jurgonien M.: Ozon w medycynie - tak czy nie. Twój Przegląd Stomatologiczny 3/2003; 6-20. 5. Jurgonien M.: Ozon w stomatologii. Magazyn Stomatologiczny nr 78/2003; 80-83. 6. Ilewicz L. i wsp.: Zastosowanie ozonoterapii w leczeniu niektórych schorzeń stomatologicznych. Magazyn Stomatologiczny, 1997; 8, 13-15. 7. Domingo H. et al.: Gőteborg 2003 Patients Attitudes to Managing Caries with Ozone (Health and Health Cares Research Centre, School of Dentistry, Queen´s University Belfast, Northern Ireland) Dent. Res., 2002. 8. Holmes J. Lynch E.: Clinical Reversal of pH Fissure Carious Lesions (Health and Health Cares Research Centre, School of Dentistry, Queen´s University Belfast, Northern Ireland). J.Caries Reaserch, 2002. 9. Lynch E. et al.: Queen´s University Belfast , United Kingdom, Private practice, Wales, United Kingdom: Effective Treatment of Occlusal Fissure Caries Using Ozone. IADR Abstracts. 10. Morrison R.: Harbour Dental Practice, Donaghadee, United Kingdom, and Lynch E. Queen´s University Belfast, United Kingdom: Clinical Reversal of Occlusal Pit and Fissure Caries After Using Ozone, IADR Abstracts Gőteborg, 2003. 11. Megighian G.D.: Private Practice, Verona, Italy, and Bertolini L., Private Practice, Verona, Italy: In-Vivo Treatment of Occlusal Caries with light-induced fluorescence (QLF) as Diagnostic Methods, IADR Abstracts Gőteborg, 2003. 12. L. Abu-Naba´a et al.: (Oral Health Research Centre, School of Dentistry, Queen´s University Belfast, NI): Ozone management of occlusal pit and fissure caries (PFC): 12-month review, IADR Abstracts Gőteborg, 2003. 13. L. Abu-Naba´a et al: School of Dentistry, Queen´s University Belfast, Northern Ireland, UK: Ozone Treatment of Primary Occlusal Pit and Fissure Caries: 12-month ECM results and Clinical implications.
