© Borgis - Nowa Stomatologia 4/2012, s. 152-155
*Ewa Krasuska-Sławińska1, Katarzyna Świstak1, Wioletta Jarmużek2, Maciej Pronicki3, Dorota Olczak-Kowalczyk4
Centralny ziarniniak olbrzymiokomórkowy u 11-letniego pacjenta po transplantacji nerki
Central giant cell granuloma in 11-year old patient after kidney transplantation
1Poradnia Chirurgii Stomatologicznej Zespołu Poradni Specjalistycznych Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa
p.o. Kierownika Poradni: mgr Agnieszka Pieniak
2Klinika Nefrologii, Transplantacji Nerek i Nadciśnienia Tętniczego Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Ryszard Grenda
3Zakład Patologii Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, Warszawa
Kierownik Zakładu: dr hab. n. med. Maciej Pronicki
4Zakład Stomatologii Dziecięcej Instytutu Stomatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Kierownik Zakładu: dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk
Summary
Introduction: Central giant cell granulomabenign semi-tumor osseous lesion. In patients after kidney transplantation this is often recognized as a first symptom of development of secondary hyperparathyroidism.
Aim: Aim of study is case presentation of patient after kidney transplantation, in who affirmed central giant cell granulomapresence in jaw in 22, 23 tooth region.
Case report: patient reported to clinic due to exorbitancy and oedema in alveolar process of jaw in 22, 23 tooth region. The lesion has been developing during 1 month, it was painless, covered by blue-red, soft-elastic mucosa without inflammatory symptoms, diameter 1.5 mm. There were no pathological changes in pantomography but CT – abnormal mass in alveolar process of jaw region was presented. Total surgical removal of the change was performed. Because of young age, didn’t decide to extraction of neighbour with change tooth. The histopathology exam revealed image of giant cell granuloma.
After an 5 month follow up from surgery recurrence of disease confirmed by CT was recorded. The patient was scheduled for extensive surgery, but we gave up because regression of the clinical recurrence was noticed. Recently after 38 month follow up from surgery clinical and radiological signs of tumor recurrence were not observed.
Conclusions: treatment of choice of central giant cell granuloma is radical remove of change including tooth in mass of tumor. Only in patients in developmental age exist possibility depart from tooth extractions, as in this case turned out good decision.
WSTĘP
Centralny ziarniniak olbrzymiokomórkowy zaliczany jest do zmian łagodnych, powstających prawdopodobnie w wyniku odpowiedzi tkanki kostnej na uraz, stan zapalny lub jako odczyn reparacyjny kości (1, 2). Częstotliwość występowania szacuje się na około 7% wszystkich łagodnych guzów kości szczęk (3-8). Zwykle zlokalizowany jest w kościach części twarzowej czaszki, najczęściej w żuchwie oraz w szczęce, rzadziej w oczodole, zatokach przynosowych czy podniebieniu twardym.
Występuje u pacjentów w różnym wieku. Zwykle wykrywany jest w drugiej lub trzeciej dekadzie życia (6), częściej u kobiet, dlatego też niektórzy autorzy uważają, iż istnieje zależność pomiędzy wydzielaniem żeńskich hormonów i rozwojem choroby (6, 9). Zmiana może pojawić się również u pacjentów w wieku rozwojowym.
Mimo, iż na podstawie obrazu histopatologicznego guz zaliczany jest do zmian łagodnych, to klinicznie może on powodować znacznego stopnia niszczenie kości. Wśród objawów klinicznych wymienia się powoli powiększające się wygórowanie, pokryte prawidłową błoną śluzową.
W piśmiennictwie niektórzy autorzy wyróżniają dwie postacie centralnego ziarniniaka olbrzymiokomórkowego: postać nieagresywną oraz agresywną, która charakteryzuje się znacznie szybszym wzrostem. Tym samym może towarzyszyć jej ból oraz resorpcja wierzchołków korzeni zębów. W postaci tej obserwuje się znacznie większą tendencję do wznowy (4-20%) niż w postaci nieagresywnej (7, 10).
Wśród chorób, z którymi należy różnicować ziarniniaka olbrzymiokomórkowego najczęściej wymieniane są guzy olbrzymiokomórkowe o charakterze nowotworowym (ang. tumor gigantocellularis, osteoclastoma) (14), torbiel aneuryzmatyczna (3, 11), guzy brunatne (występujące w nadczynności przytarczyc) oraz dysplazja włóknista (3, 11).
Histologicznie centralny ziarniniak olbrzymiokomórkowy zbudowany jest z tkanki włóknistej bez cech atypii, jednojądrzastych komórek zapalnych, olbrzymich komórek wielojądrzastych oraz utkania kostnego z ogniskami krwotocznymi (1). Ze względu na podobieństwo obrazu histopatologicznego ziarniniaków olbrzymiokomórkowych i guzów brunatnych w diagnostyce różnicowej zaleca się wykonywanie badań gospodarki wapniowo-fosforanowej, aby wykluczyć nadczynność przytarczyc (1, 5, 6, 12, 13).
Sposób leczenia zależy od lokalizacji, rozległości i agresywności zmiany oraz od wieku pacjenta. Postępowaniem z wyboru jest chirurgiczne wycięcie zmiany wraz z zębami tkwiącymi w masie guza (1, 6). Jedynie u pacjentów w wieku rozwojowym dopuszczalne jest pozostawienie zębów sąsiadujących ze zmianą (7). Przy braku radykalności zabiegu istnieje jednak ryzyko nawrotu choroby szacowane na 4-20% (2, 5, 10). Wśród innych metod leczenia opisywane jest zastosowanie glikokortykosteroidów, kalcytoniny, interferonu alfa, radioterapii.
Oprócz leczenia chirurgicznego stosowane jest również leczenie farmakologiczne. Ma ono na celu wyleczenie lub zmniejszenie rozmiarów zmiany. Pozwala to na wykonanie zabiegu chirurgicznego w mniejszym stopniu powodującego ubytki czynnościowe i estetyczne (7). Wśród tych metod leczenia opisywane jest zastosowanie glikokortykosteroidów, kalcytoniny, interferonu alfa, radioterapii.
Glikokortykosteroidoterapia może stanowić uzupełnienie leczenia chirurgicznego (5) lub być samodzielną metodą terapeutyczną, np. gdy istnieją przeciwwskazania do zabiegu chirurgicznego oraz w przypadku zmian rozległych, których wycięcie doprowadziłoby do znacznych zniekształceń (3, 15, 17).
Zastosowanie kalcytoniny w leczeniu ziarniniaków olbrzymiokomórkowych oparto na cechach obrazu histopatologicznego, identycznego jak w przypadku guzów brunatnych, występujących w nadczynności przytarczyc (7, 15, 19). Działanie kalcytoniny polega na hamowaniu czynności osteoklastów, a tym samym hamowaniu niszczenia tkanki kostnej. Leczenie uważa się za skuteczne, jednak długi czas trwania kuracji i możliwe powikłania ograniczają jej zastosowanie (5, 20).
Interferon alfa-2a jest inhibitorem angiogenezy (6, 7). Ze względu na znaczne działania uboczne powinien być stosowany tylko w przypadkach, w których inne metody zawiodły lub jako uzupełnienie leczenia chirurgicznego (20, 21).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Janas A: Ziarniniak olbrzymiokomórkowy. Dental Forum 2007; 35(2): 69-73. 2. Nowak R, Wnukiewicz J, Gerber-Leszczyszyn H et al.: Zmiany olbrzymiokomórkowe kości szczęk w materiale Kliniki Chirurgii Szczękowo – Twarzowej Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 1999-2004. Dent Med Probl 2006; 43(2): 208-214. 3. Adornato MC, Paticoff KA: Intralesional corticosteroid injection for treatment of central giant-cell granuloma. J Am Dent Assoc 2001; 132(2): 186-190. 4. Allen DT, Sheats RD: A central giant cell granuloma in a patient seeking orthodontic treatment. J Am Dent Assoc 2001; 132(9): 1255-1260. 5. Ciorba A, Altissimi G, Giansanti M: Giant cell granuloma of the maxilla: case report. Acta Otorhinolaryngol Ital 2004; 24(1): 26-29. 6. Gawrych E, Juszkiewicz P, Krzywińska-Zdeb E: Ziarniniak naprawczy olbrzymiokomórkowy żuchwy u 6-letniego chłopca. Magaz Stomatol 2011; 6: 22-25. 7. Szporek B, Cieślik T: Metody leczenia centralnego ziarniniaka olbrzymiokomórkowego – przegląd piśmiennictwa. Czas Stomatol 2007; 60(3): 179-185. 8. Theologie-Lygidakis N, Telona P, Michail-Strantzia C, Iatrou I: Treatment of central giant – cell granulomas of the jaws in children: Conservative or radical surgical approach? J Craniomaxillofac Surge 2010; 39(8): 639-644. 9. Venkateshwarlu M, Geetha P, Radhika B: Central Giant Cell Granuloma. IJDA 2010; 2(1): 134-137. 10. Nowak R, Pawlak W, Kaczkowski H: Centralny ziarniniak olbrzymiokomórkowy żuchwy u 16-letniego pacjenta – opis przypadku. Dent Med Probl 2004; 41(4): 803-806. 11. Duarte Ruiz B, Riba Garcia FA, Navarro Cuellar C et al.: Reparative giant cell granuloma in a pediatric patient. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2007; 12: 331-335. 12. Olczak-Kowalczyk D, Kosiorowska-Bednarczyk A, Stopa Z et al.: Guz brunatny żuchwy i szczęki w przebiegu wtórnej nadczynności przytarczyc u pacjenta po przeszczepianiu nerki – własne obserwacje. Czas Stomatol 2009; 62(10): 816-823. 13. Zielińska-Kaźmierska B, Grodecka J, Neskoromna A, Kobos J: Centralny ziarniniak olbrzymiokomórkowy żuchwy o różnym przebiegu klinicznym – przegląd piśmiennictwa i własne obserwacje. Współcz Onkol 2006; 5: 250-254. 14. Infante-Cossio P, Martinez-de Fuentes R, Carranza A et al.: Reccurent central giant cell granuloma in the maddible: Surgical treatment and dental implant restoration. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2007; 12(3): 229-232. 15. Sezer B, Koyuncu B, Gomel M, Gunbay T: Intralesional corticosteroid injection for central giant cell granuloma: A case report and review of the literature. Turkish J Ped 2005; 47: 75-81. 16. Sholapurkar AA, Pai KM, Ahsan A: Central giant cell granuloma of the anterior maxilla. Indian J Dent Res 2008; 19(1): 78-82. 17. Hedge RJ: Central giant cell granuloma in Child: a case report. J Indian Soc Pedod Prev Dent 2004; 22(3): 106-108. 18. Tosco P, Tanteri G, Iaquinta C et al.: Surgical treatment and reconstruction for central giant cell granuloma of the jaws: A review of 18 cases. J o Craniomaxillofacial Sur 2009; 37(7): 380-387. 19. Pogrel MA: Calcitonin Therapy for Central Giant Cell Granuloma. J Oral Maxillofac Surg 2003; 61: 649-653. 20. Graham RM, Foster ME, Richardson D: An Unusual Presentation of a Central Giant Cell Granuloma and Initial Treatment with Intralesional Steroids – A Case Report and Review of the Literature. J Oral Health Comm Dent 2008; 2(3): 65-69. 21. Goldman KE, Marshall MK, Alessandrini E, Bernstein ML: Complications of alpha-interferon therapy for aggressive central giant cell lesion of the maxilla. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2005; 100: 285-291.
