© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 3/2013, s. 205-208
*Tomasz Jackowski1, Anna Jackowska1, Jerzy Bychowski1, Jolanta Małyszko2
Funkcja nerek u chorych z implantowanym układem elektrostymulującym serca oraz współistniejącą cukrzycą
Renal function in patients with pacemaker and diabetes
1Department of Cardiology, J. Śniadecki Regional Specialist Hospital, Białystok
Head of Department: prof. Jerzy Bychowski, MD, PhD
2Department of Nephrology and Transplantology, Medical University of Białystok
Head of Department: prof. Michał Myśliwiec, MD, PhD
Streszczenie
Wprowadzenie. Najważniejszymi wartościami wykładniczymi funkcji nerek są stężenie kreatyniny i wielkość filtracji kłębuszkowej. U chorych z współistniejącą cukrzycą dysfunkcja układu bodźcotwórczo przewodzącego prowadzi często do implantacji układu elektrostymulującego serca zaburzając jednocześnie funkcję samych nerek.
Cel. Wpływ implantacji układu stymulującego serca na funkcję nerek u pacjentów ze współistniejącą cukrzycą.
Materiały i metody. Grupa badana zawierała 92 osoby. Wśród badanych znajdowało się 11 osób z cukrzycą. Każda osoba była badana przed zabiegiem wszczepienia stymulatora, po 24 godzinach od wszczepienia oraz 48 godzin od wszczepienia stymulatora serca. W grupie badanej wszczepiono 60 stymulatorów DDD, 2 stymulatory VDD oraz 30 stymulatorów VVI. U wszystkich pacjentów przed zabiegiem oznaczono wartość GFR ze wzoru MDRD. Po 24 i 48 godzinach badania powtórzono ocenę funkcji nerek.
Wyniki. W grupie chorych z współistniejącą cukrzycą wartości GFR nie była znamienna po 24 godzinach od implantacji stymulatora -5,09 ± 20,77 (p = 0,435 vs. wartość przed zabiegiem) i po 48 godzinach od zabiegu -5,18 ± 16,73 (p = 0,328 vs. wartość przed zabiegiem). Analogiczny brak znamiennej zmiany dotyczył wartości GFR u pacjentów bez współistniejącej cukrzycy który po 24 godzinach od implantacji wynosił -1,17±17,61 (p = 0,551 vs.wartość przed zabiegiem) a po 48 godzinach od zabiegu wynosił -1,37 ± 17,22 (p = 0,476 vs. wartość przed zabiegiem).
Wnioski. Pacjenci z zaburzeniami rytmu zakwalifikowani do wszczepienia stymulatora serca u których stwierdzono współistniejącą cukrzycę w ciągu 48 po leczeniu zabiegowym nie uzyskali istotnego zwiększenia filtracji kłębuszkowej w porównaniu z wartością przed zabiegiem.
Obie podgrupy badane z cukrzycą i bez tej choroby współtowarzyszącej w sposób porównywalny nie uzyskały istotnego wzrostu wartości filtracji kłębuszkowej w porównaniu z wartością przed zabiegiem.
Summary
Introduction. The key indicators for renal function are creatinine concentration and glomerular filtration rate. Implantation of a pacemaker in patients with dysfunction of electrical conduction system and diabetes impairs renal function.
Aim. The influence of pacemaker on renal function in patients with diabetes.
Material and methods. 92 patients were enrolled in the study, among whom 11 had diabetes. Each person was examined before the procedure of pacemaker implantation, 24 hours and 48 hours after the procedure. Out of 92 patients 60 had implanted DDD pacemakers, 2 patients had VDD pacemakers and 30 patients had VVI pacemakers. All patients had GFR estimated with MDRD equation. After 24 and 48 hours the assessment of renal function was repeated.
Results. GFR was not statistically significant after 24 hours after the procedure in patients with diabetes -5.09 ± 20.77 (p = 0.435 vs. values before the procedure) and 48 hours after the procedure -5.18 ± 16.73 (p = 0.328 vs. values before the procedure). Similarly, no significant change concerned GFR in patients without diabetes 24 hours and 48 hours after the procedure, and amounted to -1.17 ± 17.61 (p = 0.551 vs. values before the procedure) and -1.37 ± 17.22 (p = 0.476 vs. values before the procedure), respectively.
Conclusions. Patients with diabetes and arrhythmias qualified for pacemaker implantation did not present with significant increase of glomerular filtration rate within 48 hours after the procedure in comparison with the values before the procedure. Both groups with and without diabetes did not present with significant increase of glomerular filtration rate in comparison with the values before the procedure.
INTRODUCTION
According to the newest data of Polish Diabetes Association about 6% of the Polish population suffer from diabetes. This number has increased by 2 percentage points over the last decade. Diabetes is the main risk factor for ischaemic heart disease, renal insufficiency, stroke, sight loss and the main reason for lower extremities amputation. It reduces life span by 5-10 years (1, 2). Diabetes is concerned as a group of metabolic disorders with one common factor – hyperglycemia (3). Hyperglycemia leads to microangiopathies (retinopathy, nephropathy) and macroangiopathies. Diabetes is based upon autoimmunological processes leading to the destruction of β cells of the Langerhans islets with the participation of autoantibodies to islet cells (ICA), antibodies to insulin (IAA), and glutamic acid decarboxylase autoantibodies (GAD). Other factors predisposing to the development of autoimmunological processes are viral infections (viruses: rubella, CMV infection, Coxackie B4), short period of breastfeeding, administration of nitrites, stress. The main cause of diabetes is impaired tissue sensitivity to insulin. Age, lipid disorders, hypertension are risk factors for diabetes. Diabetes of known aethiology includes genetic disorders of the pancreatic β cells (MODY), exocrine pancreatic diseases such as acute and chronic pancreatitis, pancreatectomy, pancreatic cancer and cystic fibrosis (4, 5). Diabetic nephropathy in diabetic patients is defined as chronic kidney disease in the absence of non-diabetic background. Around 40% of diabetic patients are particularly prone to renal complications. These are either GFR < 60 ml/min/1.73 m2 for more than 3 months and/or structural kidney disorders. Diabetic nephropathy comprises 5 stages depending on the glomerular filtration rates corresponding with chronic kidney disease. Stages of the chronic kidney disease correlate with glomerular filtration rates in the following way: stage 1 – GFR > 90 ml/min with albuminuria, stage 2 – GFR 90-60 ml/min with albuminuria and latent kidney disease, stage 3 – GFR 60-30 ml/min compensated chronic kidney disease, stage 4 – GFR 30-15 ml/min non-compensated chronic kidney disease, stage 5 – GFR < 15 ml/min defines uraemia (6, 7).
Pacemaker protects from life-threatening arrhythmias such as bradyarrhythmias. Since fifty years it has enabled ensuring imposed heart rate supporting synchronous work of cardiac muscle (8). The indications for pacemakers include cardiac muscle diseases and disorders which lead to secondary dysfunction of electrical conduction system of the heart. Chronic kidney disease intensifies arteriosclerosis and influences the prevalence of cardiovascular complications, e.g. bradyarrhythmias. The aim of the study was the assessment of renal function in patients with bradyarrhythmias and coexisting diabetes before pacemaker implantation and 24 and 48 hours after the procedure.
MATERIAL AND METHODS
92 patients (45 women and 47 men) with arrhythmias and indications for permanent pacing treated in the Departament of Cardiology of the J. Śniadecki Regional Specialist Hospital in Białystok were enrolled in the study. Each patient was examined before the procedure of pacemaker implantation. 60 patients had DDD pacemaker, 2 patients had VDD pacemaker and 30 patients had VVI pacemaker. Before the procedure patients had GFR calculated with MDRD equation. Renal assessment was repeated after 24 and 48 hours. Glomerular filtration rates were calculated with simplified MDRD equation (modification of diet in renal disease) (9) which comprised serum creatinine concentration, age and gender (10, 11). The precision of MDRD results increased with age in patients with diabetes, in men (in comparison to women), and in slim patients (12).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Nowakowski A: Epidemiologia cukrzycy. Diabetologia Praktyczna 2002; 3(4): 181-185.
2. Janeczko D: Epidemiologia chorób układu krążenia u chorych na cukrzycę. Kardiologia Na Co Dzień 2007; 2: 12-16.
3. Fabian W, Koziarska-Rościszewska M, Szymczyk I: Cukrzyca. PZWL, Warszawa 2008.
4. Janeczko D: Czy rzeczywiście epidemia cukrzycy typu 2? Diabetologia Praktyczna 2006; 7(4): 248.
5. Karnafel W: Cukrzyca typu 2. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007.
6. National Kidney Foundation: K/DOQI clinical practice guidelines for chronic kidney disease: evaluation, classification and stratification. Am J Kidney Dis 2002; 39 (Suppl. 1).
7. Sarnak MJ, Levey AS, Schoolwerth AC et al.: Kidney disease as arisk factor for development of cardiovacular disease: a statement fromthe American heart Association Councils on Kidney in CardiovascularDisease, High Blood Pressure, Clinical Cardiology, and Epidemiology andPrevention. Circulation 2003; 108: 2154-2169.
8. Barold SS, Stroobandt RX, Sinnaeve AF: Stymulatory serca. Przewodnik Ilustrowany. Urban & Partner, Wrocław 2006.
9. Rutkowski B, Król E, Myśliwiec M, Czekalski S: Program wczesnego wykrywania przewlekłych chorób nerek. [W:] Rutkowski B, Czekalski S, Myśliwiec M: Nefrologia. Podstawy patofizjologiczne i standardy postępowania terapeutycznego. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004.
10. Rutkowski B, Małyszko J, Stompór T, Czekalski S: Epidemiologiczne, społeczne i farmakoekonomiczne znaczenie postępowania nefroprotekcyjnego. [W:] Rutkowski B, Czekalski S, Myśliwiec M: Nefroprotekcja. Podstawy patofizjologiczne i standardy postępowania terapeutycznego. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006; 9-34.
11. Levey AS, Bosch JP, Lewis JB et al.: A more accurate method to estimate glomerular filtration rate from serum creatinine: a new prediction equation. Modification of Diet in Renal Disease Study Group. Ann Intern Med 1999; 130: 461-470.
12. Stevens L, Coresh J, Feldman HI et al.: Evolution of the MDRD equation in a large population. J Am Soc Nephrol 2007; 18: 2749-2757.
13. Kemperman Frits AW, Krediet RT, Arisz L: Formula-Derived Prediction of the Glomerular Filtration Rate from Plasma Creatinine Concentration. Nephron 2002; 91: 547-558.
14. Levey AS, Coresh J, Balk E et al.: National Kidney Foundation practice guidelines for chronic kidney disease: evaluation, classification, and stratification. Ann Intern Med 2003; 139: 137-147.