© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 3/2013, s. 220-223
Władysław Grzeszczak1, *Edward Franek2, 3
Badania przesiewowe w rozpoznaniu wczesnej fazy cukrzycowej choroby nerek
Screening for diagnosis of early stages of diabetic kidney disease
1Department of Internal Medicine, Diabetology and Nephrology, Medical University of Silesia, Katowice
Head of Department: prof. Władysław Grzeszczak, MD, PhD
2Department of Internal Medicine, Endocrinology and Diabetology, Central Clinical Hospital of the Ministry of Interior, Warszawa
Head of Department: prof. Edward Franek, MD, PhD
3Department of Human Epigenetics, Mossakowski Medical Research Centre Polish Academy of Sciences, Warszawa
Head of Department: prof. Monika Puzianowska-Kuźnicka, MD, PhD
Streszczenie
Wczesne rozpoznanie nefropatii cukrzycowej wydaje się być ważnym elementem diagnostyki chorych na cukrzycę. Pozwala ono na wczesne wdrożenie leczenia nefroprotekcyjnego, a co za tym idzie, zmniejszenie progresji choroby nerek (PChN) i zmniejszenie ryzyka sercowo-naczyniowego związanego z PChN. Poniższa praca omawia możliwości badań przesiewowych – ocenę wydalania albumin z moczem i ocenę tzw. wczesnej utraty czynności nerek. W pracy podano różne definicje mikroalbuminurii i makroalbuminurii (białkomoczu) używane w praktyce klinicznej, a także praktyczne wskazówki dotyczące pobierania próbek moczu i ich przechowywania. Podano także definicję wczesnej utraty funkcji nerek. Czytelnik znajdzie tu także praktyczny algorytm, mogący znaleźć zastosowanie w badaniach przesiewowych w kierunku nefropatii cukrzycowej. W końcu, podano także czynniki mogące prowadzić do fałszywie dodatniego rozpoznania, które muszą być wzięte pod uwagę w praktyce.
Summary
Early diagnosis of diabetic nephropathy seems to be an important part of the evaluation of patients with diabetes. It allows early nephroprotective treatment and makes possible resulting decrease of chronic kidney disease (CKD) progression and attenuation of CKD-related cardiovascular risk. The following paper describes possibilities of screening: assessment of urinary albumin excretion and assessment of so called early kidney function loss. Different definitions of microalbuminuria and macroalbuminuria (proteinuria) used in clinical practice are specified, along with practical advices regarding urine sample collection and storage. A definition of early renal function loss is also given. The reader will find also a practical algorithm that may be used for screening of diabetic nephropathy. At last, factors leading to falsely positive diagnosis, that need to be taken into account in practice are listed.
Early stage of diabetic kidney disease (DKD) may often be asymptomatic. It may be classified as 1st or 2nd stage of diabetic nephropathy according to old Mogensen classification, manifesting itsef only as hyperfiltration with or without histopathological changes (like thickening of glomerular basement membrane and mesangial expansion). In this stages, however, microalbuminuria is not present and as kidney function is often normal (or GFR may even be increased because of hyperfiltration) the clinical diagnosis may be not easy, although increased urinary albumin excretion below the microalbuminuria range may happen and may suggest the diagnosis.
Additionally, as shown in many recent publications, in patients with diabetes an early loss of the glomerular filtration may occur. It could be defined as accelerated decrease of kidney function, which happens in 9-32% of patients even before the development of microalbuminuria, and in 31-42% in patients with microalbuminuria but no overt proteinuria (1, 2). The decrease of renal function (GFR) is often defined as being higher then 3.3% per year. Such GFR decrease is rather easy to find, as in a vast majority of patients serum creatinine is regularly assessed and eGFR calculated.
As it seems therefore, an early diagnostic of and screening for DKD must involve an assessment of urinary albumin excretion rate as well as of GFR decrease. Both examination must be performed in a prospective manner in given time intervals.
MICROALBUMINURIA
Microalbuminuria is defined as urinary albumin excretion (UAE) higher or equal then 30 mg/d but not higher then 300 mg/d (3, 4) in 24 hour-sterile urine sample, collected in a standardized manner. If UAE is lower then 30 mg/24 h, it is regarded as normal (although it is suggested that cardiovascular risk may increase with albuminuria increasing even in the normal range). Other definitions of micro- and macroalbuminuria are shown in the table 1.
Table 1. Classification of albuminuria.
| | Normoalbuminuria | Microalbuminuria | Macroalbuminuria |
| Urinary albumin excretion (UAE) (mg/24 h) | < 30 | 30-300 | > 300 |
| UAE (μg/min) | < 20 | 20-200 | > 200 |
Urinary albumin/creatinine rate (UACR) (mg/g)
Men
Women | < 20
< 30 | 20-200
30-300 | > 200
> 300 |
UACR (mg/mmol)
Men
Women | < 2.5
< 3.5 | 1.5-25
3.5-35 | > 25
> 35 |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Perkins BA, Ficociello LH, Ostrander BE et al.: Microalbuminuria and the risk for early progressive renal function decline in type 1 diabetes. J Am Soc Nephrol 2007; 18: 1353-1361.
2. Pavkov ME, Knowler WC, Lemley KV et al.: Early renal function decline in type 2 diabetes. Clin J Am Soc Nephr 2011 (epub ahead of print).
3. Breyer JA: Diabetic nephropathy in insulin-dependent patients. Am J Kidney Dis 1992; 20: 533-547.
4. Ritz E, Stefański A: Diabetic nephropathy in type 2 diabetes. Am J Kidney Dis 1996; 27: 167-194.
5. Ganz M, Proetzsch R, Hasslacher C: Screening for and diagnosis of incipient diabetic nephropathy (IDN) in diabetes. [In:] Hasslacher C (ed.:) Diabetic nephropathy. John Willey & Sons, 2001: 117-127.
6. Scott LJ, Warram JH, Hanna LS et al.: A nonlinear effect of hyperglycemia and current cigarette smoking are major determinants of the onset of microalbuminuria in type 1 diabetes. Diabetes 2002; 50: 2842-2849.
7. Grzeszczak W: Nefropatia cukrzycowa. Via Medica, Gdańsk 2003.
8. Czekalski S: Nefropatia cukrzycowa. [In:] Książek A, Rutkowski B: Nefrologia. Czelej, Lublin 2004: 346-371.
9. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę typu 2. Stanowisko PTD. Diabetologia Kliniczna 2012; 1 (Supl. A): A1-52.
10. Hasslacher C: Microalbuminurie-Sreening bei Diabetikern. Dtsch Med Wsch 1989; 114: 980-982.
11. Grzeszczak W: Późny okres nefropatii i leczenie nerkozastępcze. [In:] Tatoń J i Czech A: Diabetologia. PZWL, 2001: 176-195.
12. Townsend JC, Sadler WA, Shanks GM: The effect of storage pH on the precipitation of proteins in deep-frozen urine sample. Ann Clin Biochem 1987; 24: 111-113.
13. Hasslacher C, Danne T, Ganz M: Frühdiagnose der diabetischen Nephropathie-Stellungnahme der Arbeitsgemeinschaft „Diabetische Nephropathie“. Diabetol Informat 1997; 4: 268-273.
14. Zavaroni I, Bonini L, Gasparini P: Dissociation between urinary albumin excretion and variables associated with insulin resistance in a healthy population. J Int Med 1996; 240: 151-156.
15. Yudkin JS, Forrest RD, Jackson CA: Microalbuminuria as a predictor of vascular disease in non – diabetic subjects. Lancet 1998; 11: 530-533.
16. Cooper ME: Pathogenesis, prevention, and treatment of diabetic nephropathy. Lancet 1998; 352: 213-219.
17. Seaquist ER, Goetz FC, Ricks S, Barbosa J: Familiar clustering of diabetic nephropathy. New Engl J Med 1989; 320: 1161-1165.
18. Drion I, Joosten H, Santing L et al.: The cockroft-gault: a better predictor of renal function in an overweight and obese diabetic population. Obes Facts 2011; 4: 393-399.
19. Silveiro SP, Araujo GN, Ferreira MN et al.: Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration (CKD-EPI) equation pronouncedly underestimates glomerular filtration rate in type 2 diabetes. Diabetes Care 2011; 34: 2353-2355.
20. Allison SJ: Serum uric acid level is associated with early GFR loss in type 1 diabetes. Nature Rev Nephrol 2010; 6: 446.
