Streszczenie
Wstęp. Realizacja Programu Szczepień Ochronnych (PSO) w Polsce pozostaje na wysokim poziomie, ale stopniowo zwiększa się liczba rodziców, którzy odmawiają wykonania szczepienia u swoich dzieci.
Cel pracy. Celem pracy było poznanie opinii rodziców dzieci w wieku 0-36 miesięcy na temat aktywności i skuteczności działań ruchów antyszczepionkowych.
Materiał i metody. Badanie ankietowe przeprowadzono wśród 120 rodziców, oczekujących na wizytę u lekarza w jednej z poradni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w Warszawie w okresie listopad 2012 – luty 2013.
Wyniki. 96,8% rodziców deklarowało wykonanie szczepień przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (wzw B) i gruźlicy u swojego dziecka w oddziale noworodkowym. 1,6% ankietowanych nie pamiętało takiego faktu, a 1,6% rodziców odmówiło wyrażenia zgody na wykonywanie szczepień u dziecka. PSO został zrealizowany bez opóźnień u 78% dzieci. 79% ankietowanych przyznało, że spotkało się z nieprzychylnymi opiniami o bezpieczeństwie i skuteczności szczepień. Najczęściej rodzice mieli kontakt z opiniami przeciwników szczepień w internecie (50%) oraz podczas rozmów ze znajomymi lub rodziną (63%). Wielu rodziców nie omówiła wątpliwości dotyczących szczepień z profesjonalistą medycznym (47%), 27% omówiło wątpliwości z pediatrą, 15% z lekarzem rodzinnym. 71,6% ankietowanych stwierdziło, że zasłyszane negatywne opinie nie wpłynęły na ich decyzje o wykonaniu szczepienia u dziecka.
Wnioski. Aktywność ruchów antyszczepionkowych jest dostrzegana przez rodziców, jednak w większości przypadków nie wpływa negatywnie na decyzje o wykonaniu szczepień. Głównym źródłem informacji o szczepieniach ochronnych jest dla rodziców internet, w związku z tym wskazane jest uaktywnienie eksperckich stron internetowych poświęconych wakcynologii, adresowanych do rodziców i pacjentów. Konieczne jest także wzmocnienie roli lekarza i pielęgniarki w promowaniu szczepień ochronnych.

Summary
Introduction. The realization of the immunization program remains in Poland on a high level, but a number of parents who decline vaccinations systematically increases.
Aim. The aim of the study was to learn opinions and perception of anti-vaccination movements and activities among parents of young children.
Material and methods. The questionnaire research was carried among 120 parents of children aged 0-36 months, waiting for a visit to a primary acre pediatrician in a period November 2012 – February 2013.
Results. 96.8% of parents declared their children were vaccinated against hepatitis B and tuberculosis on the neonatal ward. 1.6% of responders rejected any vaccinations in their children, 16% of parents did not remember any details concerning vaccinations. Immunization schedule was realized without any delays by 78% of children. 79% of responders faced at least once anti-vaccination opinions regarding safety and effectiveness of vaccines. The main source of negative opinions of vaccinations was the internet (50%), friends and family members (63%). 47% of parents did not discuss their doubts and hesistancy about vaccinations with medical professionals: 27% discussed them with a pediatrician, 15% – with a general practitioner. 71.6% of parents did not change their behaviors regarding vaccination after facing the anti-vaccination activities.
Conclusions. The activities of anti vaccination movements are recognized by parents but they do not influence on their decisions regarding vaccinations. As the main source of knowledge regarding vaccinations is internet, it should be strongly recommended to create professional websites dedicated to vaccinations addressed to parents and patients. Medical professionals should be more involved in the promotion of vaccinations.