Streszczenie
Wstęp. Nowotwory w obrębie szkieletu osiowego mogą powodować ucisk na rdzeń kręgowy, wywołując zmiany mielopatyczne. Zmienione trzony kręgów są również bardziej narażone na występowanie złamań kompresyjnych. Może to prowadzić do powikłań neurologicznych, w zależności od poziomu, osłabienie czucia i siły kończyn, zaburzenia działania zwieraczy, aż do całkowitego porażenia czterokończynowego.
Leczeniem z wyboru jest chirurgiczna resekcja zmienionych trzonów kręgów, jednak bogate unaczynienie guzów znacznie podnosi ryzyko utraty krwi. Przedoperacyjna embolizacja bogato unaczynionych guzów kręgosłupa znajduje zastosowanie jako przygotowanie do zabiegu chirurgicznego. Ułatwia i podnosi bezpieczeństwo, a także zmniejsza utratę krwi w czasie zabiegu usunięcia guza.
Cel. Celem pracy jest prezentacja własnych doświadczeń przedoperacyjnej embolizacji nowotworowych guzów kręgosłupa.
Materiał i metody. Przedstawiono wyniki embolizacji bogato unaczynionych guzów u 19 chorych. W badanej grupie kobiety stanowiły 26%, mężczyźni – 74%, w wieku od 28 do 75 lat.
Do zamykania patologicznego łożyska naczyniowego używano mikrosfer hydrożelowych o rozmiarach 500-1100 μm, a ilość użytego materiału embolizacyjnego wahała się od 1 do 3 ampułek.
Wyniki. Całkowitą skuteczną embolizację uzyskano u 52% chorych, u 24% embolizacja była częściowa, u kolejnych 24% chorych odstąpiono od zabiegu.
Wnioski. Przedoperacyjna embolizacja stanowi dobre przygotowanie do zabiegu operacyjnego bogato unaczynionych guzów kręgosłupa. Ujawnienie we wstępnym badaniu angiograficznym naczyń zaopatrujących rdzeń kręgowy jest przeciwwskazaniem do embolizacji.

Summary
Introduction. Neoplasmatic tumors within vertebrae column can be a cause of mielopathic changes. They also lead to increased risk of pathological fractions of influenced vertebrae. Both those reasons may proceed to serious neurological complications, such as parestesiae, strength attenuation, sphincters dysfunction or even tetraplaegia.
Surgical resection of diseased vertebrae is the first choice treatment. However, due to massive blood supply of tumors, there is a big risk of intraprocedural hemorrhage. Preoperative embolization of highly vascularised tumors is useful before surgery. It enables surgeons to perform procedure, enhances safety and leads to lower blood loss.
Aim. To present our experience in preoperative embolization of neoplastic tumors of vertebrae.
Material and methods. In 19 patients embolization of highly vascularised tumors was performed. Among the patients there were 26% of women and 74% of men, aged 28 to 74 years.
To embolize the pathological vasculature hydrogel microspheres in diameter of 500-1100 μm were used; the amount of embolization agent used for a procedure was between 1 and 3 ampoules.
Results. In 52% of patients we achieved totally succesful embolization, in 24% embolization was partial and the other 24% of patients were dismissed from procedure.
Conclusions. Preoperative embolization is a good method of preparation for surgical treatment of highly vascularised vertebrae tumors. However, embolization is contraindicated in patients in whom arteriae vital for spinal cord are visible during angiography.