© Borgis - Nowa Pediatria 1/2015, s. 9-14
*Krzysztof Ślączka1, Ewa Basiewicz-Ślączka2, Lidia Zawadzka-Głos1, Magdalena Mierzewska-Schmidt2
Zapalenia krtani o ciężkim przebiegu u dzieci
Severe acute laryngitis in children
1Klinika Otolaryngologii Dziecięcej, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Kierownik Kliniki: dr hab. n. med. Lidia Zawadzka-Głos
2Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Kierownik Kliniki: dr n. med. Magdalena Mierzewska-Schmidt
Summary
Introduction. Acute laryngitis are inhomogeneous group of infectious diseases of larynx, mostly of viral etiology, with peak incidence between 3 and 6 years of age. Usually, it is a self-limited condition, that requires only symptomatic treatment in an outpatient basis. In rare cases the disease leads to acute respiratory failure and needs intensive care management.
Aim. The aim of this study was to analyse severe cases of acute laryngitis in children at the paediatric ICU.
Material and Methods. The retrospective study included 31 patients, aged 3 months-15 years, treated at PICU in 2003-2014 on account of severe infectious laryngitis with acute respiratory failure. The group consisted of 12 children presented with epiglottitis, 13 with subglottic laryngitis and 6 with bacterial tracheitis.
Results. Acute laryngitis treated in PICU was mostly of bacterial etiology, 18 patient with epiglottitis, bacterial tracheitis (58%). Signs and symptoms, laboratory tests and culture results confirmed diagnosis. In 13 cases of subglottic laryngitis viral etiology was diagnosed, which means low level of inflammatory markers and negative cultures. In all cases acute respiratory failure was main reason for admission to PICU. 29 patients needed endotracheal intubation and mechanical ventilation, 2 patient was left breathing spontaneously. The mean intubation duration was 5.16 days. All patient had antibiotic treatment administered. The mean ICU length of stay was 7.35 days.
Conclusions. Acute laryngitis can have a severe course, although adequately diagnosed and early treated. Epiglottitis hasn’t been reported since the obligatory introduction of anti-HIB vaccine in Poland in 2007.
Wstęp
Ostre zapalenia krtani to ogólna nazwa infekcyjnych chorób krtani o niejednorodnej etiologii, dynamice i rokowaniu, charakterystycznych dla wieku rozwojowego. W tej samej grupie chorób występują częste sezonowe zakażenia o łagodnym przebiegu, jak również schorzenia prowadzące do ostrej niewydolności oddechowej. Choroby te znacznie częściej występują u dzieci, zarówno z powodu odmienności położenia i budowy anatomicznej krtani dziecka, jak i z uwagi na niedojrzałość mechanizmów odpornościowych w wieku rozwojowym (1). Szczególnie dzieci do 3.-6. roku życia narażone są na rozwój tego typu zapaleń (2, 3). U małych pacjentów w ostrych ciężkich przypadkach wstępne rozpoznanie stawia się na podstawie objawów, gdyż ocena gardła i krtani w badaniu pośrednim lub fiberoskopowym jest niejednokrotnie utrudniona i ryzykowna (4). Zapalenia krtani cechuje podobny schemat występowania początkowych objawów zwiastunowych, świadczący o wspólnej drodze szerzenia się zakażenia w obrębie górnych dróg oddechowych. W większości przypadków dochodzi do przeniesienia zapalenia błony śluzowej o typie wirusowym, najczęściej początkowo ograniczonego do okolicy nosa i gardła, drogą zstępującą na okolice krtani oraz tchawicy i oskrzeli. Zazwyczaj przebieg tych schorzeń jest łagodny, samo ograniczający się i nie wymaga specjalistycznego leczenia szpitalnego. U niewielkiej części pacjentów dochodzi do nagłego, krytycznego zwężenia światła krtani i rozwinięcia ostrej niewydolności oddechowej z bezpośrednim zagrożeniem życia. Tacy pacjenci wymagają pilnej interwencji medycznej i trafiają do oddziałów intensywnej terapii.
W laryngologicznej literaturze anglojęzycznej podział zapaleń krtani przedstawia się odmiennie niż w polskiej, co może prowadzić do nieścisłości interpretacyjnych (3). I tak „zespół krupu” (z ang. croup) odpowiada wirusowemu zapaleniu krtani z objawami obrzęku podgłośniowego, w polskim piśmiennictwie nazywanym podgłośniowym zapaleniem krtani. Croup jest utożsamiany z zapaleniem krtani i tchawicy oraz zapaleniem krtani, tchawicy i oskrzeli (laryngotracheobronchitis LTB). Zaś angielskiemu bacterial tracheitis w polskim nazewnictwie odpowiada złośliwe, włóknikowe zapalenie tchawicy i oskrzeli, czyli z łaciny laryngotracheobronchitis maligna.
W oddziałach intensywnej terapii leczone są przypadki ostrych zapaleń krtani, przebiegających z niewydolnością oddechową, wśród których obecnie dominują ciężkie postacie podgłośniowego zapalenia krtani oraz zapalenia krtani, tchawicy i oskrzeli. W wyjątkowych wypadkach mogą pojawiać się pacjenci z objawami zapalenia nagłośni lub włóknikowym zapaleniem tchawicy i oskrzeli.
Cel pracy
Celem pracy była analiza ciężkich przypadków ostrych zapaleń krtani u dzieci leczonych w oddziale intensywnej terapii pediatrycznej.
Materiał i metody
Do badania retrospektywnego z lat 2003-2014 włączono 31 osobową grupę wszystkich dzieci leczonych z powodu ciężkiego przebiegu ostrego zapalenia krtani w Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej SPDSK WUM. Grupa składała się z 21 chłopców (67,7%) w wieku od 3 miesięcy do 11 lat (średnio 40,9 miesiąca) oraz 10 dziewczynek (32,3%) w wieku od 8 miesięcy do 15 lat (średnio 50 miesięcy). W badaniu oceniano rodzaj zapalenia krtani na podstawie wywiadu lekarskiego i badania laryngoskopowego, długość intubacji, czas pobytu w OIT, a także przeprowadzono analizę wykładników stanu zapalnego w momencie przyjęcia do OIT. Ponadto poddano ocenie wyniki wymazów pobieranych w OIT z górnych dróg oddechowych.
Wyniki
Dzieci leczone z powodu ciężkiego przebiegu ostrego zapalenia krtani stanowiły 1,63% wszystkich pacjentów hospitalizowanych w Oddziale Intensywnej Terapii Kliniki Anestezjologii Dziecięcej SPDSK WUM w okresie 2003-2014. W badanej grupie 12 dzieci (38,7%) leczono z rozpoznaniem zapalenia nagłośni, 13 dzieci (41,9%) z powodu podgłośniowego zapalenia krtani oraz 6 dzieci (19,4%) z powodu bakteryjnego laryngotracheobronchitis, pierwotnie o etiologii wirusowej. Zapalenia krtani leczone w OIT miały częściej charakter bakteryjny (18 dzieci; 58%). Zapalenia, które przebiegają z obturacją górnych dróg oddechowych i niewydolnością oddechową mogą mieć etiologię niejednokrotnie mieszaną – zarówno wirusową, jak i bakteryjną.
Wyniki badań laboratoryjnych w grupie dzieci z zapaleniem podgłośniowym krtani wskazywały wyraźnie etiologię wirusową: na ogół niska leukocytoza z rozmazem limfocytarnym, niskie CRP, w większości posiewy negatywne, z wyjątkiem: Staphylococcus spp – 1 dziecko (7,6%), Staphylococcus aureus MSSA – 1 dziecko (7,6%), Haemophilus parainfluenzae – 1 dziecko (7,6%) (tab. 1).
Tabela 1. Zapalenie nagłośni – wskaźniki stanu zapalnego przy przyjęciu do OIT oraz wynik posiewu z rurki.
| Posiew bakteryjny | Temperatura ciała [°C] | Leukocytoza [tys.] | % neutrofili | CRP [mg/dl] |
| b.d. | 38 | 21,4 | 86 | b.d. |
| b.d. | 39,5 | 20,0 | 79 | 11,8 |
| H. parainfluenzae | 39 | 15,8 | 92 | 3,5 |
| b.d. | 39 | 22,8 | 79 | 12,3 |
| H. influenzae | 40 | 20,0 | 89 | 3,3 |
| H. influenzae | 39,6 | 17,1 | 86 | 5,0 |
| Flora fizjologiczna | 38,5 | 25,7 | 95 | 3,1 |
| Flora fizjologiczna | 39 | 20,0 | 87 | 3,5 |
| Flora fizjologiczna | 39 | 16,5 | 84 | 3,2 |
| H. influenzae | 39,7 | 21,0 | 78 | 5,7 |
| H. influenzae | 40 | 30,0 | 85 | 4,3 |
| H. influenzae BLNAR | 40 | 4,6 | 94 | 5.1 |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Held-Ziółkowska M: Ostre zapalenia krtani u dzieci. [W:] Janczewski G (red.): Otolaryngologia praktyczna; t. 2., wyd. 1, Via Medica, Gdańsk 2007: 493-495. 2. Grzegorowski M : Ostre zapalenie krtani. [W:] Gryczyńska D (red.): Otolaryngologia dziecięca; wyd. 1, Alfa Medica Press, Łódź 2007: 374-381. 3. Duncan NO: Infections of the airway in children. [In:] Flint PW, Haughey BH, Lund VJ et al. (eds.): Cummings Otolaryngology: Head & Neck Surgery; 5th ed., Elsevier Mosby, Philadelphia PA 2010: 2803-2811. 4. Maloney E, Meakin GH: Acute stridor in children. Contin Educ Anaesth Crit Care Pain 2007; 7(6): 183-186. 5. Cherry JD: Clinical practice. Croup N Engl J Med 2008; 358(4): 384-391. 6. Malhotra A, Krilov LR: Viral croup. Pediatr Rev 2001; 22(1): 5-12. 7. Baugh R, Gillmore B: Infectious croup: a critical review. Otolaryngol Head Neck Surg 1986; 95: 40. 8. Sofer S, Dagan R, Tal A: The need for intubation in serious upper respiratory tract infection in pediatric patients (a retrospective study). Infection 1991; 19(3): 131-134. 9. Segal AO, Crighton EJ, Moineddin R et al.: Croup hospitalizations in Ontario: a 14-year time-series analysis. Pediatrics 2005; 116(1): 51-55. 10. Rittichier KK, Ledwith CA: Outpatient treatment of moderate croup with dexamethasone: intramuscular versus oral dosing. Pediatrics 2000; 106(6): 1344-1348. 11. Gallagher PG, Myer CM: An approach to the diagnosis and treatment of membranous laryngotracheobronchitis in infants and children. Pediatr Emerg Care 1991; 7(6): 337-342. 12. Garpenholt O, Hugosson S, Fredlund H et al.: Epiglottitis in Sweden before and after introduction of vaccination against Haemophilus influenzae type b. Pediatr Infect Dis J 1999; 18(6): 490-493. 13. Denny FW, Murphy TF, Clyde WA Jr et al.: Croup: an 11-year study in a pediatric practice. Pediatrics 1983; 71(6): 871-876. 14. Zielnik-Jurkiewicz B, Baranowska-Książek A: Najczęstsze zapalenia krtani u dzieci przebiegające z dusznością. Terapia 2009; 5 z. 1 (224): 44-50. 15. Malicka M, Piotrowski A, Ebner K, Zakrzewska A: Ocena przebiegu i postępowania w ostrym zapaleniu nagłośni u dzieci. Otorynolaryngol 2008; 4: 191-195. 16. Worrall G: Croup. Can Fam Physician 2008; 54(4): 573-574. 17. Al-Mutairi B, Kirk V: Bacterial tracheitis in children: Approach to diagnosis and treatment. Paediatr Child Health 2004; 9(1): 25-30. 18. Han BK, Dunbar JS, Striker TW: Membranous laryngotracheobronchitis (membranous croup). AJR Am J Roentgenol 1979; 133(1): 53-58. 19. Tanner K, Fitzsimmons G, Carrol ED et al.: Haemophilus influenzae type b epiglottitis as a cause of acute upper airways obstruction in children. BMJ 2002; 9; 325(7372): 1099-1100. 20. McEwan J, Giridharan W, Clarke RW, Shears P: Paediatric acute epiglottitis: not a disappearing entity. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2003; 67(4): 317-321. 21. Bizaki AJ, Numminen J, Vasama JP et al.: Acute supraglottitis in adults in Finland: review and analysis of 308 cases. Laryngoscope 2011; 121(10): 2107-2113.
