© Borgis - Postępy Fitoterapii 4/2015, s. 216-222
*Artur Adamczak, Anna Forycka, Waldemar Buchwald
Skład herbatek owocowych dostępnych na polskim rynku artykułów spożywczych
The composition of fruit teas available on the polish market of foodstuffs
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. Grzegorz Spychalski
Summary
Fruit teas are very popular in many European countries (including Poland). Because of the potential health benefits, they provide an interesting alternative to traditional tea. In this paper, the characteristics of fruit teas with a list of the identified plant raw materials were presented. For plant ingredients, their frequency and relative share in the studied blends were determined. The attention was also paid to flavours, acidity regulators and other food additives. In the analyzes, 187 fruit and fruit-herbal teas in bags, widely available in the retail chains in Poland were used. In the names of investigated products, we most frequently recorded raspberry (44 times) as well as cranberry (23), wild rose (20), so--called forest fruits (15), strawberry (14) and blackcurrant (13). There were about 60 different plant raw materials. Hibiscus, apple, rosehip and chokeberry belonged to the most important of them. Most frequently reported hibiscus was noted in 84% of the analyzed samples. Despite the large wealth of ingredients, many plant materials occurred sporadically and in small quantities, and names of teas were not always properly reflected in their composition. Hence, it was the constant presence of flavours (79% of the products). In the investigated fruit and fruit-herbal teas, natural sweeteners: licorice, Chinese (sweet) blackberry (Rubus suavissimus) and vanilla were noted too.
Wstęp
Rodzaj spożywanej żywności jest jednym z ważniejszych czynników wpływających na zdrowie człowieka, co potwierdzają wyniki badań wskazujące na dietozależny charakter wielu chorób. Z tego też względu w ostatnich latach rośnie zainteresowanie zdrowym stylem życia i prozdrowotnymi właściwościami produktów spożywczych. Powoduje to dynamiczny rozwój produktów z grupy tzw. żywności funkcjonalnej, zawierającej składniki prozdrowotne. Nowe produkty wprowadzane na rynek spożywczy mają na celu zaspokojenie rosnących potrzeb współczesnego konsumenta.
Herbaty liściaste należą do najbardziej popularnych i najchętniej spożywanych napojów na świecie, w tym również w Polsce (1-3). Jednak coraz większym zainteresowaniem konsumentów cieszą się herbatki owocowe, ze względu na walory smakowe i aromatyczne, powszechną dostępność, a także z powodu rosnącego zainteresowania fitoterapią (4). O ile dużo uwagi poświęcono badaniom tradycyjnych herbat liściastych (czarnych, zielonych i czerwonych), niewiele danych dotyczy właściwości herbatek produkowanych z suszy owocowych. Analiza herbat owocowych wskazuje natomiast, że kompozycja składników w znaczący sposób warunkuje ich właściwości przeciwutleniające (5, 6). Obecnie na rynku polskim znajduje się bogaty asortyment omawianych produktów.
Cel pracy
W niniejszej pracy podjęto próbę scharakteryzowania herbatek owocowych szeroko dostępnych na polskim rynku artykułów spożywczych. Jej głównym celem było opracowanie wykazu surowców roślinnych wchodzących w skład opisywanych produktów, wraz z określeniem ich częstości oraz względnego udziału w mieszankach.
Materiał i metody
W badaniach wykorzystano 187 ekspresowych herbatek owocowych i owocowo-ziołowych, szeroko dostępnych w sieciach handlowych w Polsce. Z analiz wyłączono produkty będące w sprzedaży jedynie w aptekach i zielarniach. Nie uwzględniono także aromatyzowanych lub owocowo-ziołowych herbat z liści krzewu herbacianego (herbaty czarnej, zielonej, białej itp.), czerwonokrzewu afrykańskiego (rooibos) lub ostrokrzewu paragwajskiego (yerba mate). Wszelkie dane o produkcie, w szczególności dotyczące jego nazwy oraz składu, pochodziły z informacji zawartych na opakowaniu.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Rusinek-Prystupa E, Samolińska W. Preferencje konsumenckie dotyczące spożycia herbaty i kawy wśród respondentów zamieszkałych w Lublinie i okolicach – doniesienie wstępne. Probl Hig Epidemiol 2013; 94(3):653-7. 2. Krupa P. Obraz polskiego rynku herbaty. Wiadomości gospodarcze. Redakcja ekonomiczna PAP. http://inwestor.msp.gov.pl/si/polska-gospodarka/wiadomosci-gospodarcze/28509. 3. Dykiel M, Pisarek M, Krochmal-Marczak B i wsp. Preferencje konsumenckie dotyczące spożycia herbaty wśród respondentów zamieszkałych w Krośnie i okolicy. [W:] Karwowska M, Gustaw W (red.). Trendy w żywieniu człowieka. PTTŻ, Kraków 2015; 47-60. 4. Karaś M, Kowalczyk D, Jakubczyk A i wsp. Porównanie właściwości przeciwrodnikowych wybranych herbat owocowych. [W:] Karwowska M, Gustaw W (red.). Trendy w żywieniu człowieka. PTTŻ, Kraków 2015; 81-9. 5. Szlachta M, Małecka M. Właściwości przeciwutleniające herbatek owocowych. Żywn Nauka Technol Jakość 2008; 1(56):92-102. 6. Zujko ME, Witkowska A, Mirończuk-Chodakowska I. Potencjał antyoksydacyjny herbatek owocowych. Bromat Chem Toksykol 2011; 44(3):615-9. 7. Muszyński J. Farmakognozja. Zarys nauki o surowcach leczniczych. PZWL, Warszawa 1957. 8. Borkowski B. Zarys farmakognozji. PZWL, Warszawa 1970. 9. Wichtl M (red.). Teedrogen. Ein Handbuch für Apotheker und Ärzte. Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft mbH. Stuttgart 1984. 10. Rutkowski L. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. PWN, Warszawa 1998. 11. Kohlmünzer S. Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji. PZWL. Warszawa 2000. 12. Strzelecka H, Kowalski J (red.). Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. PWN, Warszawa 2000. 13. Anioł-Kwiatkowska J. Wielojęzyczny słownik florystyczny. Wyd Uniw Wrocławskiego, Wrocław 2003. 14. Podbielkowski Z, Sudnik-Wójcikowska B. Słownik roślin użytkowych. PWRiL, Warszawa 2003. 15. Lamer-Zarawska E, Kowal-Gierczak B, Niedworok J (red.). Fitoterapia i leki roślinne. PZWL, Warszawa 2007. 16. Farmakopea Polska III. Pol Tow Farm, Warszawa 1954; 279. 17. Farmakopea Polska IV. Pol Tow Farm, Warszawa 1970; 247-8. 18. Farmakopea Polska IX. Pol Tow Farm, Warszawa 2011; 1:1295-6, 1405. 19. Kozłowski J, Buchwald W, Forycka A i wsp. Rośliny i surowce lecznicze. Podstawowe wiadomości z zakresu zielarstwa. IWNiRZ, Poznań 2009. 20. Broda B, Mowszowicz J. Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. PZWL, Warszawa 2000. 21. Chaturveda VSP, Prakash I. Isolation of stigmasterol and β-sitosterol from the dichloromethane extract of Rubus suavissimus. Intern Curr Pharm J 2012; 1(9):239-42. 22. Newerli-Guz J, Śmiechowska M, Piotrzkowska J. Substancje aromatyzujące jako składniki herbatek ziołowo-owocowych. Zesz Nauk Akad Morsk w Gdyni 2009; 61:19-32. 23. Langer D, Stryczyński Ł, Szturo A i wsp. Nadciśnienie tętnicze indukowane przez lukrecję. Arter Hypertens 2014; 18(3):121-6. 24. Jabłońska-Ryś E. Wpływ sposobu parzenia różnych rodzajów herbat na zawartość w nich szczawianów rozpuszczalnych. Żywn Nauka Technol Jakość 2012; 1(80):187-95.
