Streszczenie
Rodzaj Veronica obejmuje około 200 gatunków roślin. W Polsce powszechnie występują Veronica officinalis, V. chamaedrys i V. arvensis. W roślinach z tego rodzaju dotychczas zidentyfikowano związki flawonoidowe, głównie pochodne luteoliny, apigeniny, skutelareiny, izoskutelareiny; związki fenolowe, między innymi pochodne arbutyny, salidrozydu, werbaskozydu; fenylopropanoidy, liczne irydoidy, pochodne aukubiny, katalpolu, a ponadto kwasy fenolowe, saponozydy steroidowe. Związki te odpowiadają za udowodnione dla niektórych gatunków z rodzaju Veronica działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwdrobnoustrojowe, cytotoksyczne, a także żółciopędne oraz obniżające poziom cholesterolu i triglicerydów w krwi. W tradycyjnym lecznictwie wykorzystywane jest głównie ziele przetacznika leśnego i przetacznika bobowniczka. Stosuje się napary oraz sok z ziela w leczeniu chorób układu oddechowego, między innymi grypy, zapalenia gardła i krtani, chorób układu pokarmowego, w szczególności związanych z zaburzeniami pracy wątroby oraz zaparciami, ponadto w chorobach układu moczowego, dnie moczanowej, a także bólach reumatycznych. Zewnętrznie stosuje się odwary w chorobach skóry, trudno gojących się ranach, stanach zapalnych błon śluzowych oraz nadmiernym poceniu się.

Summary
The genus Veronica includes about 200 species of plants. In Poland, Veronica officinalis, V. chamaedrys and V. arvensis are commonly found. So far, the following compounds have been identified in the plants of this genus: flavonoid compounds, mainly derivatives of luteolin, apigenin, scutellarein and isoscutellarein; phenolic compounds, such as derivatives of arbutin, salidroside and verbascoside; phenylpropanoids, numerous iridoids, derivatives of aucubin and catalpol, as well as phenolic acids and steroid saponosides. These compounds are responsible for the antioxidant, anti-inflammatory, analgetic, antimicrobial, cytotoxic and cholagogic activity proven for certain species from the genus Veronica. Moreover, they contribute to a reduction of cholesterol and triglyceride levels in the blood. Traditional medicine mainly uses the herbs of heath speedwell and brooklime. Infusion and juice of the plant are applied to treat respiratory disorders, such as influenza, pharyngitis and laryngitis, digestive and urinary disorders, gout and rheumatics. It is also applied externally in skin disorders and impaired healing of wounds.