Streszczenie
Zespoły ratownictwa medycznego (ZRM) oraz szpitalne oddziały ratunkowe (SOR) udzielają świadczeń opieki zdrowotnej polegających na wstępnej diagnostyce oraz podjęciu leczenia w zakresie niezbędnym dla stabilizacji funkcji życiowych osób, które znalazły się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Zgodnie z dostępnymi danymi statystycznymi istotna część interwencji zespołów ratownictwa medycznego to interwencje do osób nietrzeźwych.
Diagnostyka i terapia pacjenta znajdującego się pod wpływem alkoholu jest szczególnym zagadnieniem, tak w ujęciu medycznym, jak również w ujęciu prawnym. Alkohol stanowi czynnik utrudniający postępowanie diagnostyczne, a niejednokrotnie również maskujący objawy schorzeń zagrażających życiu, dlatego też w przypadku pacjentów pod wpływem alkoholu, szczególnie z urazami czaszkowo-mózgowymi, konieczne jest wdrożenie szerokiej i bardzo wnikliwej diagnostyki. Również w aspekcie prawnym postępowanie to przysparza szczególnych trudności, przede wszystkim ze względu na utrudniony, a czasem wręcz uniemożliwiony kontakt z pacjentem, agresję pacjenta oraz jego niechęć do współpracy. Nie bez znaczenia w tym kontekście jest również fakt, że wciąż brak jest jednoznacznych wytycznych czy algorytmów postępowania personelu medycznego w kontakcie z pacjentem pod wpływem alkoholu. Niemniej jednak powszechność alkoholu w Polsce oraz skala zjawiska udzielania pomocy nietrzeźwym przez zespoły ratownictwa medycznego oraz w ramach szpitalnych oddziałów ratunkowych wskazuje na konieczność wypracowania jednoznacznych uregulowań prawnych w tym zakresie.

Summary
Emergency medical services (EMS) teams and hospital emergency wards (HEW) are responsible for health care in terms of preliminary diagnosis and treatment that is necessary to establish vital functions of patients in medical emergency. According to available statistics, rescue team interventions regarding unsober individuals constitute a significant percentage of all interventions. The diagnosis and treatment of a patient under the influence of alcohol is a specific case, not only from the medical point of view but also legally. Proper diagnosis may be hindered by alcohol which often masks signs of life-threatening disorders. Therefore, it is vital to implement extensive and very profound diagnosis towards patients under the influence of alcohol, especially in craniocerebral injuries. This procedure is also highly difficult to implement from the legal point of view since contact with the patient is hindered or even impossible. The patient may be aggressive or reluctant to cooperate. It is significant that there are still no sufficient procedures or algorithms for medical staff to be applied in such instances. Nevertheless, the common use of alcohol in Poland and the scale of services provided to unsober patients by paramedics in emergency medical services and hospital emergency wards demonstrates that explicit legal regulations must need to be introduced in this area.