Katarzyna Różyło, *Katarzyna Gruszka, Ingrid Różyło-Kalinowska
Comparison of radiological dental age estimation by means of the method by Cameriere and the modified European formula
Porównanie ocen wieku zębowego metodą Cameriere’a oraz zmodyfikowaną metodą Cameriere’a dla populacji europejskiej w województwie lubelskim
Department of Dental and Maxillofacial Radiodiagnostics, Medical University of Lublin
Head of Department: Professor Katarzyna Różyło, MD, PhD
Streszczenie
Wstęp. Wiek zębowy jest drugim obok wieku kostnego czynnikiem określającym wiek biologiczny pacjenta, który został opisany w XIX wieku. Jego ocena jest niezwykle istotna w podejmowaniu decyzji dotyczących postępowania diagnostycznego i leczniczego w takich dziedzinach medycyny, jak: stomatologia wieku rozwojowego, stomatologia zachowawcza, ortodoncja, pediatria czy endokrynologia, jak również w celach medyczno-sądowych. Lekarz dentysta pracujący w zespole medyczno-sądowym stosuje ocenę wieku zębowego jako jedną z metod identyfikacji zwłok lub szczątków ludzkich o nieustalonej tożsamości.
Cel pracy. Celem pracy było określenie wartości oryginalnej metody Cameriere’a oraz zmodyfikowanej, europejskiej metody Cameriere’a do oceny wieku zębowego na podstawie zdjęć pantomograficznych w populacji polskiej.
Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiła dokumentacja zgromadzona w bazie danych Zakładu Rentgenodiagnostyki Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie z lat 2005-2016. Analizie poddano 2148 zdjęć pantomograficznych pacjentów w wieku od 5 do 15 lat. Wyznaczono wiek chronologiczny pacjentów, a następnie wiek zębowy według oryginalnej i europejskiej metody Cameriere’a. Wyniki poddano analizie statystycznej.
Wyniki. Wiek zębowy otrzymany poszczególnymi metodami Cameriere’a istotnie różni się od wieku chronologicznego (test Wilcoxona, p < 0,001). W przypadku oryginalnej metody Cameriere’a dla ogółu ludności otrzymany wiek był średnio niższy od faktycznego, z kolei w przypadku formuły dla dzieci europejskich występowało przeszacowanie wieku zębowego.
Wnioski. Na podstawie badań własnych stwierdzono, że dla oceny wieku zębowego populacji polskiej bardziej dokładna jest formuła europejska niż oryginalny wzór Cameriere’a.
Summary
Introduction. Dental age apart from skeletal age is an important factor in the estimation of biological age of patients. Its evaluation is crucial in making decisions concerning diagnostic algorithms and treatment options in such fields of medicine as paedodontics, conservative dentistry, orthodontics, paediatrics or endocrinology as well as for forensic purposes. There are various methods of radiological dental age estimation and their validity is related to the studied population.
Aim. The aim of the paper is to estimate dental age by means of two radiological methods based on panoramic radiographs, i.e. the original method by Cameriere and the modified European formula.
Material and methods. The material consisted of 2148 digital radiographs taken in patients of both genders, aged from 5 to 15 years, with visible germs of all permanent teeth, apart from third molars. Two methods by Cameriere were applied – the original one and the European formula. Statistical analysis was performed.
Results. Dental age obtained by means of the two Cameriere’s methods was significantly different from chronological age (Wilcoxon’s test, p < 0.001). However, in the case of the original method the mean dental age was lower than the chronological one, while the European formula led to the overestimation of dental age.
Conclusions. The European formula is more suitable for the evaluation of the Polish population than the original method by Cameriere.
Introduction
Chronological or calendar age is the time between birth and the time of examination expressed as the number of years, months and days elapsed. Developmental age, on the other hand, is defined as the biological maturity of an individual and the level of systemic growth.
The indicators of developmental age include:
– morphological (biological) age,
– age of secondary sex characteristics,
– skeletal age,
– dental age (1, 2).
Alongside skeletal age, dental age is another factor used to determine a patient’s biological age, which was first described in the 19th century (3). Its evaluation is crucial in making decisions concerning diagnostic algorithms and treatment options in such fields of medicine as paedodontics, conservative dentistry, orthodontics, paediatrics or endocrinology (4, 5), as well as for forensic purposes (6). A dentist in a forensic medicine team uses dental age estimation as one of the methods used to identify human corpse or remains of unknown identity (6-8).
Dental age is determined based on the analysis of teeth present in the oral cavity, deciduous teeth resorption and the stage of permanent teeth development (9-12). A clinical method accounting for the order and number of erupted teeth compared with standard tables allows for the estimation of dental age (13, 14). The assessment of the level of dental mineralisation based on radiographic images is a more precise method. Methods of radiological assessment are based on the analysis of the process of dental mineralisation from the point when a bony crypt appears (a brighter area in the bone) to the closure of the apical opening (15).
There are qualitative methods (e.g. Demirjian’s, Nolla’s, Gustafson and Koch’s) as well as quantitative methods. The only currently used quantitative method is Cameriere’s method whereby dental age estimation is based on the measurement of tooth length and the apex width of seven permanent teeth in the left mandible. In 2006 Cameriere developed a formula for the estimation of dental age based on these measurements; subsequently, in 2007, he presented a modification of the formula for the European population.
Aim
The aim of the study was to compare dental age determined based on Cameriere’s method using the original formula and the European formula.
Material and methods
The research material was radiological documentation collected in the database of the Department of Dental and Maxillofacial Radiodiagnostics of the Medical University of Lublin in 2005-2016.
The analysis included 2148 panoramic radiographs of patients aged from 5 to 15 years. The number of girls was 1109 and the number of boys was 1039. All germs of permanent teeth were visible on the images, except for third molars in the mandible.
All measurements, patient’s details such as name, surname, gender, date of birth and the date of the panoramic radiograph were recorded in a Microsoft Excel spreadsheet.
The first stage of the study involved determining the patients’ chronological age. It was obtained by subtracting the date of birth from the date of the panoramic radiograph.
Cameriere’s method involves the measurement of open apex width of teeth with uncompleted development and of the height of these teeth. Panoramic radiographic images of permanent left mandibular teeth with the exception of the third molar were analysed.
The following measurements were taken on each radiographic film:
Ai, i = 1...7 – distance between the internal walls of an open dental apex; for double-root teeth measurements of both apices were summed up,
Li, i = 1...7 – the length of a tooth with uncompleted apical development,
xi = Ai/Li, i = 1...7 – the ratio of both values calculated in order to eliminate the impact of panoramic radiograph magnification.
Subsequently, x values for each tooth were summed up to obtain an s value:
s = x1 + x2 + x3 + x4 + x5 + x6 + x7,
where:
N0 – the number of teeth with completed development of the tooth apex,
g – 0 for girls and 1 for boys.
Subsequently, all variables were used in the formula developed by Cameriere for the European population:
Age = 8.387 + 0.282 g - 1.692 × 5 + 0.835 N0 - 0.116 s - 0.139 N0
and for the general population:
Age = 8.971 + 0.375 g - 1.631 × 5 + 0.674 N0 - 1.034 s - 0.76 s N0.
Statistical analysis was performed on the data using the Wilcoxon’s test and the absolute error test.
Results
Dental age estimated using two versions of the Cameriere’s method was significantly different from chronological age (Wilcoxon’s test, p < 0.001) (tab. 1). However, in the case of the Cameriere’s method for the general population the age obtained was lower on average than the chronological one; for the European formula, on the other hand, chronological age was overestimated (tab. 2).
Tab. 1. Wilcoxon’s test results: significance of differences between dental age and chronological age in the whole study group
| Wilcoxon’s test | p |
| Cameriere’s method | 0.001 |
| Cameriere’s method European formula | 0.001 |
Tab. 2. Mean age of study subjects by calculation method (all children)
| Methoxd | Age in the sample | Calculated age |
| mean | standard deviation | mean | standard deviation |
| Cameriere’s | 10.55 (N = 2148) | 2.07 | 9.89 (N = 2148) | 2.70 |
| Cameriere’s (European formula) | 10.55 (N = 2148) | 2.07 | 11.16 (N = 2148) | 2.11 |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Knychalska-Karwan Z: Zbiór wskaźników stomatologicznych, klasyfikacji i testów. Czelej, Lublin 2010.
2. Olczak-Kowalczyk D, Szczepańska J, Kaczmarek U: Współczesna stomatologia wieku rozwojowego. Med Tour Press, Otwock 2017.
3. Hubert E: Rozwój dzieci z rozszczepem podniebienia pierwotnego i wtórnego. Czas Stomatol 1986; 39(8): 519-524.
4. Demirjian A, Goldstein H, Tanner M: A new system for dental age assessment. Hum Biol 1973; 45(2): 211-227.
5. Schuster G, Lermer W, Witt E: Using the internet for teaching orthodontic X-ray analysis. J Orofac Orthop 2002; 63: 163-169.
6. Otocki P: Określenie wieku osobniczego na podstawie zębów. Przegl Antropol 1988; 54: 65-82.
7. Karłowska I: Zarys współczesnej ortodoncji. PZWL, Warszawa 2013.
8. Szpringer-Nodzak M: Stomatologia wieku rozwojowego. PZWL, Warszawa 1999.
9. Różyło TK, Różyło-Kalinowska I: Radiologia stomatologiczna. PZWL, Warszawa 2007.
10. Kiworkowa-Rączkowska E, Różyło-Kalinowska I, Ścibak-Boroch A: Radiological evaluation of dental age. Ann UMCS Sect D 2006; 61: 342-345.
11. Kiworkowa-Rączkowska E, Różyło-Kalinowska I: Przydatność klinicznej i radiologicznej oceny wieku zębowego. As Stomatol 2006; 4: 15-16.
12. Śmiech-Słomkowska G, Jarnecka B: Rozwój fizyczny a wiek zębowy dzieci w wieku 7-10 lat. Czas Stomatol 1990; 43(7): 434-438.
13. Butti AC: Haavikko’s method to assess dental age in Italian children. Eur J Orthod April 2009; 31(2): 250-255.
14. Kahn de Gruner S: Determining skeletal age using cervical vertebrae from lateral headfilm. World J Orthod 2005; 6 (suppl.).
15. Pisulska-Otremba A, Polaczek T, Flegier H: Ocena rozwoju zębów na podstawie radiogramów. Czas Stomatol 1979; 32: 571-576.
16. Maber M, Liversidge H, Hector M: Accuracy of age estimation of radiographic methods using developing teeth. Forensic Sci Int 2006; 15(159, suppl. 1): 68-73.
17. Sobieska E, Fester A, Nieborak M, Zadurska M: Metody oceny wieku zębowego u pacjentów w wieku rozwojowym. Forum Ortod 2015; 11: 36-48.
18. Gustafson G, Koch G: Age estimation up to 16 years of age based on dental development. Odontol Rev 1974; 25: 297-306.
19. Cameriere R, Ferrante L, Cingolani M: Age estimation in children by measurement of open apices in teeth. Int J Legal Med 2006; 120: 49-52.
20. Cameriere R, De Angelis D, Ferrante L et al.: Age estimation in children by measurement of open apices in teeth: a European formula. Int J Legal Med 2007; 121: 449-453.
21. Rai V, Saha S, Yadav G et al.: Dental and skeletal maturity – a biological indicator of chronologic age. J Clin Diag Res 2014; 8(9): 60-64.
22. Cugati N, Kumaresan R, Srinivasan B, Karthikeyan P: Dental age estimation of growing children by measurement of open apices: A Malaysian formula. J Forensic Dent Sci 2015; 7(3): 227-231.
23. Gulsahi A, Tirali R, Cehreli S et al.: The reliability of Cameriere’s method in Turkish Children: A preliminary report. Forensic Sci Int 2015; 249: 319.e1-319.e5.
24. De Luca S, De Giorgio S, Butti AC et al.: Age estimation in children by measurement of open apices in tooth roots: Study of a Mexican sample. Forensic Sci Int 2012; 221: 155.e1-155.e7.
25. Javadinejad S, Sekhavati H, Ghafari R: A comparison of the accuracy of four age estimation methods based on panoramic radiography of developing teeth. J Orthod Dento D 2015; 9(2): 72-78.
26. Cameriere R, Flores-Mir C, Mauricio F, Ferrante L: Effects of nutrition on timing of mineralization in teeth in a Peruvian sample by the Cameriere and Demirjian methods. A Hum Biol 2007; 34: 547-556.
27. Kumaresan R, Cugati N, Chandrasekaran B, Kartheikeyan P: Reliability and validity of five radiographic dental-age estimation methods in a population of Malaysian children. J In Clin Dent 2016; 7: 102-109.
