*Michał Nycz, Jakub Kropieniewicz, Kamil Suliga, Tomasz Zawadzki, Mieszko Norbert Opiłka, Zbigniew Lorenc
Parametry zapalne w krwi obwodowej u chorych z rakiem jelita grubego
Peripheral blood inflammatory parameters in patients with colorectal cancer
Department of General, Colorectal and Multiple-Organ Surgery, Faculty of Health Sciences, Medical University of Silesia in Katowice, St. Barbara Specialist Province Hospital no. 5 in Sosnowiec
Head of Department: Professor Zbigniew Lorenc, MD, PhD
Streszczenie
Wstęp. Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem w populacji światowej. Zastosowanie coraz nowocześniejszych metod diagnostycznych i terapeutycznych powoduje spadek umieralności. Pomimo tego co roku notuje się większy odsetek zachorowalności. Parametry zapalne odgrywają istotną rolę podczas nowotworzenia – w wielu aspektach oba procesy są ze sobą połączone.
Cel pracy. Celem pracy jest przedstawienie dodatniej korelacji pomiędzy CRP i poziomem leukocytów we krwi obwodowej u chorych z RJG oraz ich porównanie z wynikiem histopatologicznym oceniającym naciek nowotworu na okoliczne tkanki lub jego brak.
Materiał i metody. Badaniem objęto 50 chorych z RJG. Czynnikami wykluczającymi były m.in. przerzuty odległe, terapia neoadjuwantowa oraz przeszłość nowotworowa. Pacjenci zostali podzieleni na dwie grupy: z naciekiem nowotworowym na okoliczne tkanki oraz bez niego.
Wyniki. U wszystkich chorych objętych badaniem zaobserwowano podwyższony poziom CRP. W grupie z naciekiem nowotworowym na okoliczne tkanki wskaźnik ten był wyższy, ale nieznamienny statystycznie. Dodatkowo w obu grupach poziom leukocytów nie przekraczał normy populacyjnej. Interesującym jest fakt, że w grupie z naciekiem nowotworowym na okoliczne tkanki poziom ten był niższy, a wartość ta okazała się być znamienna statystycznie.
Wnioski. Poziom CRP i leukocytów krwi obwodowej może być pomocny jako dodatkowy wskaźnik oceniający stopień klinicznego zaawansowania nowotworu. Ogólna dostępność i niskie koszty powyższych badań przemawiają za możliwością stosowania ich w codziennej praktyce. Obniżony poziom leukocytów u chorych z bardziej zaawansowanym procesem nowotworowym zostanie poddany dalszym badaniom.
Summary
Introduction. Colorectal cancer is the third most common cancer worldwide. The introduction of novel diagnostic and treatment methods has resulted in decreasing mortality rates; however, an increase in morbidity is observed. Severe inflammation plays an important role in many aspects associated with carcinogenesis. Neoplasia and inflammatory response are mutually related.
Aim. The aim of the study was to evaluate the association between preoperative serum C-reactive protein levels and total leukocyte count in colorectal cancer patients in comparison with postoperative histopathological findings depending on whether there was neoplastic infiltration of the local adipose tissue or not.
Material and methods. The study population included 50 patients with colon cancer. Exclusion criteria were distant metastases, neoadjuvant therapy and a past history of cancer diagnosis. Blood findings were compared with histopathology. Patients were divided into two groups – with and without neoplastic infiltration of fat tissue in histopathology.
Results. Serum C-reactive protein levels were evaluated in all patients. The tested indicator was higher in the group with infiltration, but was not statistically significant. Additionally, the WBC count was normal in both groups, but it was lower in the group with infiltration, and the result was statistically significant.
Conclusions. C-reactive protein level and total leukocyte count can be a helpful and supportive marker in staging in colorectal cancer patients. Owing to the wide availability and low cost of the above mentioned blood tests, they may be easily performed in daily medical practice. The decrease in the total leukocyte count was proportional with higher cancer stage; therefore, it needs to be further investigated.
Wprowadzenie
Rak jelita grubego (RJG), będąc globalnie trzecim pod względem częstości diagnozowanym nowotworem i czwartą przyczyną zgonów z powodu nowotworów w ogóle, stanowi istotny problem społeczny (1). Dzięki wprowadzeniu nowych technik diagnostyki i terapii, takich jak: skojarzone leczenie chirurgiczne i onkologiczne obejmujące biologiczną terapię celowaną, śmiertelność u chorych z RJG spada, wciąż jednak rośnie liczba nowych przypadków, w związku z czym nieustannie poszukuje się nowych strategii leczenia (2, 3). Pomimo stosowania wielu wyznaczników, wśród których za najważniejszy należy uznać skalę TNM według UICC (Union for International Cancer Control), z uwagi na różne czasy przeżycia obserwowane u chorych nawet z tym samym stopniem zaawansowania choroby nadal poszukuje się bardziej czułych wskaźników, które będą mogły wprowadzić odpowiednie leczenie w danym przypadku (4).
Rozległość nacieku nowotworowego i obecność komórek nowotworowych w węzłach chłonnych wciąż uważane są za jedne z najważniejszych czynników prognostycznych (3). Przewlekłe zapalenie odgrywa istotną rolę w wielu aspektach związanych z karcinogenezą, obejmując jej wszystkie etapy, wpływając również na obraz kliniczny (5). Nowotworzenie i reakcja zapalna są ze sobą powiązane: guzy mogą rozwijać się na podłożu zmian zapalnych, a rozwijając się, same mogą tworzyć mikrośrodowiska zapalne (6). Istnieje szereg powszechnie używanych parametrów oceny procesu zapalnego, takich jak: poziom białka C-reaktywnego (CRP), wskaźnik opadania erytrocytów (OB), liczba białych krwinek (WBC) i stosunek liczby neutrofilów do limfocytów (NLR) (7).
CRP jest białkiem ostrej fazy wytwarzanym w wątrobie, którego ekspresja ulega zwiększeniu w procesach zapalnych, będąc promowana przez stan hipercytokinemii, zwiększoną ekspresję interleukin IL-1, IL-6 oraz czynnik martwicy nowotworu (TNF). Te same cytokiny promują wzrost guza i tworzenie przerzutów odległych, pełniąc kluczową rolę w procesach związanych z nowotworzeniem (4). Zmiany poziomów CRP jako wskaźnika stanu zapalnego wiązano z rozwojem nowotworów wielu narządów: piersi, endometrium, gruczołu krokowego, jajnika, jednak najsilniejsze korelacje obserwowano w przypadkach raka płuc i RJG (8). Jak dotąd nie udało się jednak ponad wszelką wątpliwość potwierdzić, czy wzrost poziomu CRP należy wiązać z bezpośrednim udziałem tego białka w karcinogenezie, czy jest on jedynie markerem procesów mającym udział w tym procesie (6). Badania z użyciem czułych metod na dużych populacjach wskazują, że zwiększona ekspresja tego białka nie jest charakterystyczna jedynie dla osób, u których doszło już do rozwoju nowotworu, ale występuje również u osób zdrowych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia choroby nowotworowej w przyszłości (6). Należy jednocześnie zaznaczyć, że podwyższone stężenie CRP w surowicy krwi powiązano również z występowaniem gruczolaków wysokiego ryzyka transformacji do RJG (9, 10). Powyższe obserwacje znajdują ponadto potwierdzenie w obserwowanym wyraźnie, zmniejszającym ryzyko rozwoju RJG, działaniu leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (8, 11).
Stanowczo mniej pozycji piśmiennictwa zdaje się podejmować tematykę zwiększonej liczby WBC w aspekcie karcinogenezy RJG. Ghuman i wsp. przedstawiają hipotezę, według której leukocytozie ma towarzyszyć zjawisko wybuchu tlenowego – związane z nagłym uwolnieniem reaktywnych form tlenu przez komórkę, które mogą prowadzić do uszkodzeń DNA skutkujących transformacją nowotworową (12).
Cel pracy
Celem pracy jest ocena korelacji poziomu białka ostrej fazy (CRP) oraz liczby leukocytów w surowicy krwi obwodowej u chorych z pierwotnym rakiem jelita grubego z wynikiem pooperacyjnego badania histopatologicznego w zakresie obecności lub braku nacieku nowotworowego na okoliczne tkanki.
Materiał i metody
Badaniami objęto 50 chorych z rakiem jelita grubego leczonych operacyjnie w Klinicznym Oddziale Chirurgii Ogólnej, Kolorektalnej i Urazów Wielonarządowych ŚUM, hospitalizowanych w okresie 18 miesięcy od 2017 do 2018 roku.
Kryterium włączenia stanowiły: wiek < 75. roku życia, brak przeszłości nowotworowej oraz brak rozsiewu nowotworu do narządów miąższowych i otrzewnej. Wykluczeniem z powyższej grupy była również zastosowana terapia neoadjuwantowa.
Do grupy tej zakwalifikowano 25 kobiet i 25 mężczyzn. Czterdziestu ośmiu chorych zostało przyjętych i zoperowanych w trybie planowym, po wcześniej wykonanej diagnostyce obrazowej (TK jamy brzusznej i miednicy małej) oraz endoskopowej z histopatologicznym potwierdzeniem nowotworu. Dwie osoby zoperowano ze wskazań pilnych z powodu niedrożności przewodu pokarmowego stanowiącej zagrożenie życia – w tej nielicznej grupie nie wykonywano diagnostyki endoskopowej, a na rozpoznanie nowotworu pozwoliło badanie histopatologiczne preparatu operacyjnego.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Alkady MM, Abdel-Messeih PL, Nosseir NM: Assesment of serum levels of the adipocytokine chemerin in colorectal cancer patients. J Med Biochem 2018; 37: 313-319.
2. Holm M, Saraswat M, Joenväärä S et al.: Colorectal cancer patients with different C-reactive protein levels and 5-year survival times can be differentiated with quantitative serum proteomics. PLoS ONE 2018; 13(4): e0195354.
3. Yamamoto M, Saito H, Uejima C et al.: Prognostic value of the combination of pre- and postoperative C-reactive protein in colorectal cancer patients. Surgery Today 2018; 48: 986-993.
4. Maeda K, Shibutani M, Otani H et al.: Inflammation-based factors and prognosis in patients with colorectal cancer. World J Gastrointest Oncol 2015; 7(8): 111-117.
5. Guo YZ, Pan L, Du CJ et al.: Association Between C-reactive Protein and Risk of Cancer: A Meta-analysis of Prospective Cohort Studies. Asian Pacific J Cancer Prev 2013; 14(1): 243-248.
6. Allin KH, Nordestgaard BG: Elevated C-reactive protein in the diagnosis, prognosis, and cause of cancer. Crit Rev Toxicol 2011; 48(4): 155-170.
7. Seong M-K: Prognostic Inflammation Score in Surgical Patients with Colorectal Cancer. J Korean Med Sci 2015; 30: 1793-1799.
8. Prizment AE, Folsom AR, Dreyfus J et al.: Plasma C-reactive protein, genetic risk score, and risk of common cancers in the Atherosclerosis Risk in Communities study. Cancer Causes Control 2013; 24: 2077-2087.
9. Lee HM, Cha JM, Lee JL et al.: High C-reactive protein level is associated with high-risk adenoma. Intest Res 2017; 15(4): 511-517.
10. Kigawa N, Budhathoki S, Yamaji T et al.: Association of plasma C-reactive protein level with the prevalence of colorectal adenoma: the Colorectal Adenoma Study in Tokyo. Nature Scientific Reports 2016; 7: 4456.
11. Cooney RV, Chai W, Franke AA et al.: C-Reactive Protein, Lipid-soluble Micronutrients, and Survival in Colorectal Cancer Patients. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2013; 22(7): 1278-1288.
12. Ghuman S, Van Hemelrijck M, Garmo H et al.: Serum inflammatory markers and colorectal cancer risk and survival. Br J Cancer 2017; 116: 1358-1365.
13. Swede H, Hajduk AM, Sharma J et al.: Baseline serum C-reactive protein and death from colorectal cancer in the NHANES III cohort. Int J Cancer 2013; 134: 1862-1870.
14. Wang G, Can LY, Chen SH et al.: A prospective follow-up study on the association between serum level of C-reactive protein and risk of digestive system cancers in Chinese women. Zhonghua Zhong Liu Za Zhi 2016; 38(11): 876-880.
15. Song M, Wu K, Ogino S et al.: A prospective study of plasma inflammatory markers and risk of colorectal cancer in men. Br J Cancer 2013; 108: 1891-1898.
16. Guo G, Chen X, He W et al.: Establishment of inflammation biomarkers-based nomograms to predict prognosis of advanced colorectal cancer patients based on real world data. PLoS ONE 2018; 13(12): e0208547.
17. Wang X, Dai JY, Albanes D et al.: Mendelian randomization analysis of C-reactive protein on colorectal cancer risk. Int J Epidemiol 2018; 1-14.
18. Takasu C, Shimada M, Kurita N: Impact of C-reactive protein on prognosis of patients with colorectal carcinoma. Hepatogastroenterology 2013; 60(123): 507-511.
19. Toiyama Y, Fujikawa H, Koike Y et al.: Evaluation of preoperative C-reactive protein aids in predicting poor survival in patients with curative colorectal cancer with poor lymph node assessment. Oncol Lett 2013; 5(6): 1881-1888.
20. Rasic I, Radovic S, Aksamija G: Relationship Between Chronic Inflammation and the Stage and Histopathological Size of Colorectal Carcinoma. Med Arch 2016; 70(2): 104-107.
21. Woo HD, Kim K, Kim J: Association between preoperative C-reactive protein level and colorectal cancer survival: a meta-analysis. Cancer Causes Control 2015; 26: 1661-1670.
22. Pathak S, Nunes QM, Daniels IR, Smart NJ: Is C-reactive protein useful in prognostication for colorectal cancer? A systematic review. Colorectal Dis 2014; 16(10): 769-776.
23. Kersten C, Louhimo J, Ålgars A et al.: Increased C-reactive protein implies a poorer stage-specific prognosis in colon cancer. Acta Oncologica 2013; 52(8): 1691-1698.
24. Fuji T, Tabe Y, Yajima R et al.: Elevated C-reactive protein level is associated with the tumor depth of invasion in patients with operable colorectal carcinoma. Hepatogastroenterology 2011; 58(110-111): 1470-1473.
25. Ishizuka M, Nagata H, Takagi K, Kubota K: C-Reactive Protein is Associated with Distant Metastasis of T3 Colorectal Cancer. Anticancer Res 2012; 32(4): 1409-1415.
26. Lee Y-J, Lee H-R, Nam C-M et al.: White Blood Cell Count and the Risk of Colon Cancer. Yonsei Med J 2006; 47(5): 646-656.
27. Nozoe T, Matono R, Ijichi H et al.: Glasgow Prognostic Score (GPS) Can Be a Useful Indicator to Determine Prognosis of Patients With Colorectal Carcinoma. Int Surg 2014; 99: 512-517.
28. Sugimoto K, Komiyama H, Kojima Y et al.: Glasgow Prognostic Score as a Prognostic Factor in Patients Undergoing Curative Surgery for Colorectal Cancer. Dig Surg 2012; 29(6): 503-509.
29. Spindler KG, Demuth C, Sorensen BS et al.: Total cell-free DNA, carcinoembryonic antigen, and C-reactive protein for assessment of prognosis in patients with metastatic colorectal cancer. Tumour Biol 2018; 40(11): 1010428318811207.