Streszczenie
Pozapołożnicze urazy okolicy odbytu należą do rzadkości. Przyczyną izolowanych uszkodzeń są najczęściej wypadki podczas pracy przy maszynach gospodarczych lub urazy typu wbicia na pal zadane przez ostre przedmioty, a także wypadki komunikacyjne. Autorzy przedstawiają rzadki przypadek młodego mężczyzny, który doznał przed 8 laty rozległego urazu zmiażdżeniowego miednicy, z oderwaniem odbytnicy oraz rozległymi urazami okolicy ud i pośladków z odwarstwieniem płata skórno-tłuszczowego w przebiegu wypadku komunikacyjnego. W ośrodku chirurgii dziecięcej wykonano wówczas stabilizację złamań oraz wytworzono kolostomię, którą zamknięto w 15. roku życia pacjenta. Z powodu utrzymujących się objawów nietrzymania stolca mężczyznę zakwalifikowano do późnej rekonstrukcji zwieraczy. Przed operacją wykonano szczegółową diagnostykę obrazową. Po 6 miesiącach od zabiegu pacjent deklarował znaczną poprawę w zakresie jakości życia oraz trzymania stolca (3/20 punktów w skali oceny zaawansowania nietrzymania stolca według Wexnera). Po całkowitym zagojeniu rany pacjentowi zalecono elektrostymulację zwieraczy. Autorzy konkludują, że nie ma jednoznacznych wytycznych dotyczących postępowania u pacjentów z urazami odbytnicy i odbytu. Leczenie powinno być zindywidualizowane dla każdego przypadku. W sytuacji zaopatrywania uszkodzenia aparatu zwieraczowego w trybie ostrym kluczowa jest weryfikacja, czy uraz nie obejmuje również narządów wewnątrzotrzewnowych, gdyż determinuje to dalsze postępowanie i ewentualną możliwość wykonania pierwotnej definitywnej operacji rekonstrukcyjnej. Dla pomyślnej funkcjonalności zwieraczy istotne jest także pooperacyjne wdrożenie ćwiczeń wzmacniających mięśnie, terapii „biofeedback” i elektrostymulacji.

Summary
Extra-obstetric injuries to the anal area are rare. The cause of isolated damage is most often accidents when working with utility machines or impalement injuries caused by sharp objects, as well as transport accidents. The authors present a rare case of a young man who, 8 years ago, suffered an extensive pelvic fracture injury, with rectal detachment, and extensive injuries to the thigh and buttock area with skin-fat lobe detachment in the course of a transport accident. At the pediatric surgery center, fracture stabilization was performed and colostomy was created, which was closed when patient completed 15 years of age. Due to persistent symptoms of fecal incontinence, the man was qualified for a late reconstruction of sphincters. Prior to the operation, detailed imaging diagnostics were performed. 6 months after the procedure, the patient declared significant improvements in quality of life and fecal retention (3/20 points on the Wexner Faecal Incontinence Quality of Life Scale). After complete healing of the wound, the patient was prescribed sphincter electrostimulation. The authors conclude that there are no clear guidelines for the management of patients with rectal and anal injuries. Treatment should be individualized on a case-by-case basis. In the situation of supplying the acute damage to the sphincter apparatus, it is crucial to verify that the injury does not also include the intraperitoneal organs, as this determines further proceedings and a possibility of primary definitive reconstructive surgery. For the successful functionality of sphincters, it is also important to implement muscle-strengthening exercises, “biofeedback” therapy and electrostimulation.