Pierwsze kroki w chirurgii jelita grubego stawiałem w Klinice Chirurgii Gastroenterologicznej Akademii Medycznej w Poznaniu. Siłą faktu pula pacjentów z chorobami odbytu i odbytnicy była tam dość zwykłą codziennością. Najmłodsi lekarze specjalizujący się w chirurgii mieli możliwość wykonywania operacji początkowo pod okiem starszych kolegów, a potem dość szybko samodzielnie, gdyż uznawane były one za stosunkowo łatwe. A może były one nieco pogardzane przez „wielkich chirurgów” przyzwyczajonych do wykonywania resekcji jelit, żołądka, trzustki itp.

Ówczesny kierownik Kliniki, prof. R. Góral, ogniskował swoje zainteresowania na leczeniu patologii okrężnicy i odbytnicy (ryc. 1).

To z jego strony wyszła inspiracja do głębszego poznawania tych chorób, najpierw teoretycznie, studiując przydzielone pozycje literatury, a potem wprowadzając do praktyki klinicznej nowe metody leczenia. W ten sposób uczestniczyłem w „narodzinach” proktokolektomii odtwórczej dla leczenia zapalenia wrzodziejącego jelita grubego. Pierwsze zbiorniki jelitowe były szyte i zespalane ręcznie z kanałem odbytu po wykonaniu mukozektomii dolnej części odbytnicy. Zostałem zainspirowany do zebrania wszystkich doświadczeń od początku istnienia Kliniki w leczeniu chirurgicznym raka odbytnicy i co szczególnie ważne, do oceny wyników odległych. Wraz z grupą kolegów zebraliśmy wtedy największy materiał w Polsce. Stwierdziliśmy wówczas, że radykalne usunięcie raka odbytnicy nie zawsze musi kończyć się usunięciem naturalnego odbytu i wyłonieniem definitywnej kolostomii. Możliwe stały się operacje przebiegające z zachowaniem naturalnego odbytu i umożliwiające prowadzenie niezmienionego trybu życia. Wczesne postacie raka mogły też być usuwane miejscowo drogą przez naturalny odbyt.

Po otrzymaniu stypendium rządu francuskiego rozpocząłem pogłębianie wiedzy w znanym ośrodku chirurgii przewodu pokarmowego Uniwersytetu L. Pasteura w Strasbourgu. Pod okiem prof. L.F. Hollendera zapoznałem się z nowymi metodami diagnostycznymi, takimi jak rezonans magnetyczny, elektromiografia, a zwłaszcza nowymi technikami operacyjnymi (ryc. 2a, b). Był to czas wprowadzania staplerów do chirurgii przewodu pokarmowego, szczególnie do operacji odbytnicy.

Moje zainteresowania zawodowe coraz wyraźniej zaczęły ogniskować się na odbytnicy i kanale odbytu. Zdobyte doświadczenie przeniosłem na grunt macierzystej Kliniki w Poznaniu. Pierwsze staplery mieliśmy bardzo prymitywne, służyły do wielokrotnego użytku, wymagały ręcznego osadzania w nich zszywek, nie mówiąc o tępiących się okrężnych ostrzach. Wprowadzenie tych narzędzi, wkrótce na szczęście jednorazowych, znacznie lepszej jakości, do zespoleń jelitowych, ale też wprowadzenie TME wpłynęło na znaczną poprawę doraźnych i odległych wyników leczenia w chirurgii odbytnicy.

Rozwój wiedzy i doświadczenia klinicznego wśród zespołu chirurgów Kliniki i ogniskowanie zainteresowań na wprowadzaniu nowych metod leczenia pozwoliły na stworzenie grupy wyspecjalizowanych proktologów świadomych rozwijającej się w Polsce młodej dziedziny chirurgii.

Z inspiracji prof. R. Górala wykonałem pierwszą w naszym ośrodku graciloplastykę dla leczenia wrodzonego braku zwieraczy odbytu. Wyniki naszych badań klinicznych szeroką falą płynęły do czasopism naukowych w kraju i za granicą.