Radosław Śpiewak
Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry u dzieci
Allergic contact dermatitis in children
z Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. n. med. Jerzy Zagórski
Streszczenie
Summary
The prevalence of allergic contact dermatitis seems underestimated. It is often confused with other types of dermatitis, such as atopic eczema. In fact, contact sensitisation may be found in 13.3- 24.5% of randomly selected children; moreover, at least half of the positive test results prove clinically significant. There are convincing data that sensitisation to common contact allergens may occur already in the first months of life – contact allergy may be more common among children under 3 years than in older children and adults. Data from numerous studies show that contact allergy in children appears most commonly to nickel (15.9-18.0% in different study groups), thimerosal (11.3-37.5%), fragrances (4.4-19.2%), chromium (21.0%), ethylmercuric chloride (14.7-28.1%), cobalt (5.7-11.0%), neomycin (1.4-10.0%), rubber chemicals (6.5%), balsam of Peru (2.6-6.0%), and colophony (6.0%). This suggests that patch testing should be included into diagnostic routine in children with dermatitis.
Wydaje się, że częstość kontaktowego zapalenia skóry jest u dzieci wyższa, niż to się na ogół sądzi (17, 24, 25). Publikacje z ostatnich lat dostarczają przekonywujących danych, że do uczulenia na pospolite hapteny może dochodzić już w pierwszych miesiącach życia. Niniejszy artykuł systematyzuje dane z publikacji na temat tego fascynującego zjawiska.
ZALEŻNOŚĆ ALERGII KONTAKTOWEJ OD WIEKU
Dość rozpowszechnione przekonania o niskiej częstości uczulenia kontaktowego wśród dzieci zdają się potwierdzać jedynie wyniki badań francuskich, w których odsetek dodatnich testów płatkowych wyniósł 31% wśród dzieci i 66% wśród dorosłych (11). Badania te wydają się jednak odosobnione w swoim wydźwięku, i większość badaczy znajduje fakty popierające twierdzenie przeciwne. Inni francuscy naukowcy, po przebadaniu 337 chorych na wyprysk w wieku 1-15 lat, stwierdzili wyraźnie wyższy odsetek uczulonych wśród dzieci w wieku 1-3 lat (88%) w porównaniu do dzieci starszych (58,9%) (23). Szczególnie istotne w tym aspekcie są wyniki starannie zaplanowanych badań Wantke i wsp. przeprowadzonych na imponującej grupie 1729 austriackich pacjentów (28). Ze względu na wysoką jakość i doniosłość tych badań, ich wyniki zostały przytoczone w tabeli 1 (str. 24). Już pobieżna analiza tych wyników nasuwa wniosek, że uczulenie kontaktowe występuje u dzieci częściej niż u dorosłych.
Tabela 1. Najwazniejsze alergeny i czestosc uczulenia w poszczególnych grupach wiekowych wsród kobiet i mezczyzn – najwazniejsze wyniki badan przeprowadzonych przez Wantke i wsp. (28).
| Grupa wiekowa | Kobiety | Mezczyzni |
| 0-7 lat | tiomersal (37,5%)
nikiel (27,5%) | chlorek etylorteci (28,1%) tiomersal (25%) |
| 8-14 r.z. | nikiel (28,7%)
tiomersal (26,6%) | tiomersal (30,9%)
chlorek etylorteci (14,7%) |
| 20-50 r.z. | tiomersal (25,3%)
nikiel (25,2%) | tiomersal (21,1%)
chlorek etylorteci (13,7%) |
| > 70 r.z. | nikiel (12,6%)
balsam peruwianski (9,7%) | nikiel (11,2%)
balsam peruwianski (6,7%) |
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA ALERGII KONTAKTOWEJ W OGÓLNEJ POPULACJI DZIECI
W 100-osobowej, losowo dobranej grupie hiszpańskich dzieci testy płatkowe z metalami wykazały uczulenie kontaktowe u 20 z nich: w 11 przypadkach alergenem była rtęć a w 9 – nikiel (5). Zbliżony odsetek (24,5%) znaleziono w grupie 85 zdrowych amerykańskich dzieci w wieku od 6 miesięcy do 5 lat, najczęstszymi alergenami kontaktowymi były nikiel, tiomersal, neomycyna, kobalt i katon CG (4). Wśród 562 portugalskich dzieci w wieku szkolnym, alergię kontaktową stwierdzono u 13,3%, najczęściej na neomycynę, tiomersal, żywicę butylofenylowo-formaldehydową oraz substancje zapachowe (2). Można zatem przyjąć, że w generalnej populacji uczulenie kontaktowe występuje u 13,3-24,5% dzieci.
Tabela 2. Czestosc wystepowania alergii na poszczególne alergeny w róznych grupach dzieci.
| Autorzy | Kraj, rok | Opis grupy | Wiek | Najczestsze alergeny |
| Kuiters i wsp. (13) | Holandia, 1989 | 67 dzieci z wypryskiem | do 16 r.z. | nikiel (18%),
balsam peruwianski (6%),
Carba mix (6%),
kalafonia (6%),
substancje zapachowe (6%) |
| Rademaker i Forsyth (21) | Szkocja, 1989 | 125 dzieci z wypryskiem | do 12 r.z. | metale (28%),
substancje zapachowe (19,2%),
skladniki gumy (8,8%) |
| Dotterud i Falk (8) | Norwegia, 1995 | 424 dzieci z wypryskiem rak | 7-12 lat | nikiel (14,9%),
kobalt (5,7%),
katon CG (5,2%),
lanolina (1,7%),
neomycyna (1,4%) |
| Wilkowska i wsp. (29) | Polska, 1996 | 100 dzieci z róznymi chorobami skóry | 5-15 lat | chrom (21%),
kobalt (11%),
neomycyna (10%) |
| Stables i wsp. (27) | Wielka Brytania, 1996 | 92 dzieci z wypryskiem | 3-14,75 lat | metale (19,6%),
substancje zapachowe (12%),
skladniki gumy (6,5%) |
| Brasch i Geier (3) | Niemcy, 1997 | 170 dzieci z dodatnimi wynikami testów platkowych | 6-15 lat | nikiel (15,9%),
tiomersal (11,3%) |
| Giordano-Labadie (9) | Francja, 1999 | 137 dzieci z wypryskiem atopowym | ponizej 16 r.z. | metale (19,3%),
substancje zapachowe (4,4%),
lanolina (4,4%),
balsam peruwianski (2,6%),
neomycyna (2,6%),
emolienty (2,6%) |
| Bruckner i wsp. (4) | USA, 2000 | 95 zdrowych dzieci | 6 miesiecy-5 lat | nikiel (12,9%),
tiomersal (9,4%),
katon CG (2,4%),
neomycyna (1,2%),
kobalt (1,2%),
p-tert-butylofenol (1,2%) |
Tabela 3. „Zmniejszony Standard Europejski” dla dzieci do 6 r.z. wedlug propozycji Roula i wsp. (23).
1.
dwuchromian potasu 0,5%
2. siarczan
neomycyny 20%
3. tiuram
mieszanka 1%
4.
formaldehyd 1%
5. kalafonia
20%
6. balsam
peruwianski 25%
7. alkohole,
welny 30%
8. mieszanka
parabenów 15%
9. zywica
para-tert-butylofenyloformaldehydowa 1%
10. mieszanka zapachowa 8%
11. siarczan niklu 5%
12. merkaptobenzotiazol 2%
13. tiomersal 0,1%
14. piwalinian tiksokortolu
15. budezonid
16. kwas fusydowy 2%
17. etylenodwuamina
18. wazelina biala (kontrola) |
ROZPOWSZECHNIENIE ALERGII KONTAKTOWEJ WŚRÓD DZIECI Z OBJAWAMI WYPRYSKU
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Ayala F. et al: A multicentre study of contact sensitization in children. Gruppo Italiano Ricerca Dermatiti da Contatto e Ambientali (GIRDCA). Contact Dermatitis 1992; 26 (5): 307-10. 2. Barros M.A. et al.: Patch testing in children: a study of 562 schoolchildren. Contact Dermatitis 1991; 25 (3): 156-9. 3. Brasch J, Geier J.: Patch test results in schoolchildren. Results from the Information Network of Departments of Dermatology (IVDK) and the German Contact Dermatitis Research Group (DKG). Contact Dermatitis 1997; 37 (6): 286-93. 4. Bruckner A.L. et al.: Does sensitization to contact allergens begin in infancy? Pediatrics 2000; 105 (1): e3. 5. Camarasa J.M. et al.: Sensibilizacion a metales en ninos. Med-Cutan-Ibero-Lat-Am 1982; 10 (3): 183-6. 6. Cockayne S.E. et al.: Foot dermatitis in children: causative allergens and follow-up. Contact Dermatitis 1998; 38 (4): 203-6. 7. de la Cuadra Oyanguren J. et al.: Dermatitis alergica de contacto en la infancia: 1972-1987. An Esp Pediatr 1989; 30 (5): 363-6. 8. Dotterud LK, Falk ES. Contact allergy in relation to hand eczema and atopic diseases in north Norwegian schoolchildren. Acta Paediatr 1995; 84 (4): 402-6. 9. Giordano-Labadie F. et al.: Frequency of contact allergy in children with atopic dermatitis: results of a prospective study of 137 cases. Contact Dermatitis 1999; 40 (4): 192-5. 10. Górski P (red.): Leki przeciwhistaminowe w praktyce alergologa i lekarza rodzinnego. Warszawa: UCB Institute of Allergy; 2000. 11. Guillet MH, Guillet G.: Enquete allergologique chez 251 malades atteints de dermatite atopique moderee ou severe. Frequence et interet du depistage de l´eczema de contact, de l´allergie alimentaire et de la sensibilisation aux aeroallergenes. Ann Dermatol Venereol 1996; 123 (3): 157-64. 12. Klaschka F.: Das Ekzem. Hautkrankheit, Allergie-Phänomen, Berufsdermatose. Berlin: BMV; 1995. 13. Kuiters G.R. et al.: Allergic contact dermatitis in children and young adults. Arch Dermatol 1989; 125 (11): 1531-3. 14. Lisi P., Simonetti S.: Contact sensitivity in children and adults with atopic dermatitis – a chronological study. Dermatologica 1985; 171 (1): 1-7. 15. Lutsky B.N. et al.: Comparative study of the efficacy and safety of loratadine syrup and terfenadine suspension in the treatment of chronic allergic skin diseases in a pediatric population. Arzneimittelforschung 1993; 43 (11): 1196-9. 16. Manzini B.M. et al.: Contact sensitization in children . Pediatr Dermatol 1998; 15 (1): 12-7. 17. Mortz C.G., Andersen K.E.: Allergic contact dermatitis in children and adolescents. Contact Dermatitis 1999; 41 (3): 121-30. 18. Oranje A.P. et al.: Immediate- and delayed-type contact hypersensitivity in children older than 5 years with atopic dermatitis: a pilot study comparing different tests. Pediatr Dermatol 1994; 11 (3): 209-15. 19. Patrizi A. et al.: Sensitization to thimerosal in atopic children. Contact Dermatitis 1999; 40 (2): 94-7. 20. Pevny I. et al.: Patch testing in children. (I) Collective test results; skin testability in children. Contact Dermatitis 1984; 11 (4): 201-6. 21. Rademaker M, Forsyth A.: Contact dermatitis in children. Contact Dermatitis 1989; 20 (2): 104-7. 22. Roul S. et al.: Footwear contact dermatitis in children. Contact Dermatitis 1996; 35 (6): 334-6. 23. Roul S. et al.: Usefulness of the European standard series for patch testing in children. A 3-year single-centre study of 337 patients. Contact Dermatitis 1999; 40 (5): 232-5. 24. Rudzki E. i wsp.: Alergia kontaktowa u dzieci. Przegl Dermatol 1987; 74 (4-5): 322-6. 25. Rudzki E, Rebandel P.: Contact dermatitis in children. Contact Dermatitis 1996; 34 (1): 66-7. 26. Sanz Ortega J. et al.: Prevalencia de la sensibilizacion a alergenos de contacto entre la poblacion infantil atopica y no atopica sin dermatitis. An Esp Pediatr 1990; 33 (4): 339-42. 27. Stables G.I. et al.: Patch testing in children. Contact Dermatitis 1996; 34 (5): 341-4. 28. Wantke F. et al.: Patch test reactions in children, adults and the elderly. A comparative study in patients with suspected allergic contact dermatitis. Contact Dermatitis 1996; 34 (5): 316-9. 29. Wilkowska A. et al.: Contact allergy in children. Cutis 1996; 58 (2): 176-80.
