Opracowała Lidia Gorzelińska na podstawie „Symptom management in advanced cancer” Robert Twycross, Racliffe Medical Press, Oxford, 1995.
Objawy ze strony układu moczowego
Urinary symptoms in advanced cancer
z Kliniki Opieki Paliatywnej, Anestezjologii i Intensywnej Terapii Onkologicznej Katedry Onkologii Akademii Medycznej im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Jacek Łuczak
Do najczęściej zgłaszanych dolegliwości ze strony układu moczowego należą: nietrzymanie moczu, częstomocz, bolesne skurcze pęcherza moczowego, trudności w oddawaniu moczu.
Pęcherz moczowy posiada potrójne unerwienie:
– Współczulne (sympatyczne) z poziomu Th10-L1 – odpowiedzialne za skurcz zwieracza wewnętrznego cewki (rec. α-adrenergiczne) i rozkurcz wypieracza moczu (rec. β-adrenergiczne). Mediatorem jest noradrenalina.
– Przywspółczulny (parasympatyczny) z poziomu S2-S4 odpowiedzialny za skurcz wypieracza moczu i rozkurcz zwieracza wewnętrznego cewki. Mediatorem jest acetylocholina.
– Z poziomu S2-S4 poprzez nerw sromowy, który unerwia zwieracz zewnętrzny cewki moczowej. Mechanizm ten warunkuje zależną od woli kontrolę nad oddawaniem moczu.
Nietrzymanie moczu
Mimowolne oddawanie moczu.
Przyczyny:
1. Spowodowane istnieniem nowotworu:
– hiperkalcemia (poliuria),
– mechaniczne drażnienie pęcherza,
– skurcze pęcherza,
– uszkodzenie splotu krzyżowego.
2. Jatrogenne:
– popromienne zapalenie pęcherza,
– zapalenie pęcherza po cyklofosfamidzie,
– leki (moczopędne i opioidy).
3. Inne:
– zakażenia pęcherza,
– dysfunkcja mięśnia wypieracza,
– choroby OUN (zesp. otępienny, SM , zespoły porażenne),
– choroby metaboliczne (cukrzyca, mocznica, moczówka prosta),
Czasem nietrzymanie moczu jest spowodowane powstrzymywaniem mikcji mimo potrzeby oddania moczu. Przyczyny to z reguły osłabienie, trudności z dojściem do toalety, zobojętnienie, splątanie i senność.
Leczenie:
1. Usunięcie przyczyn odwracalnych:
– zmniejszenie dawki diuretyków,
– leczenie infekcji i cukrzycy.
2. Środki niefarmakologiczne:
– bliskość toalety, zapewnienie podsuwacza.
3. Leki cholinolityczne (hamują skurcz wypieracza moczu i rozkurcz zwieracza pęcherza):
– oksybutynina (Cystrin, Ditropan) – 3 razy dziennie 5 mg,
– Amitryptylina – 25-50 mg na noc,
– Scopolan – 3 razy 10 mg.
4. NLPZ – inhibitory cyklooksygenazy – zmniejszają wrażliwość mięśnia wypieracza moczu:
– Ibuprofen – 2 razy 100 mg,
– Naproxen – 2 razy 250 mg
5. Leki miejscowo znieczulające:
– Nefrecil – 100-200 mg dziennie (wydala się w postaci niezmienionej przez nerki, działając znieczulająco na błonę śluzową pęcherza),
6. Cewnik do pęcherza w razie nieskuteczności innego leczenia.
7. Urokondomy ( nakładka na prącie w kształcie prezerwatywy połączona z workiem na mocz).
Trudności w oddawaniu moczu
Znaczne wydłużenie czasu między próbą oddania moczu a mikcją.
Przyczyny:
1. Spowodowane przez nowotwór:
– powiększenie stercza,
– naciek szyi pęcherza,
– uszkodzenie splotu krzyżowego,
– kompresja rdzenia kręgowego.
2. Jatrogenne:
– leki cholinolityczne (np. aminotryptylina),
– znieczulenie zewnątrzoponowe.
3. Inne:
– wypełnienie odbytnicy kałem,
– infekcje,
– niemożność stania przy mikcji,
– łagodny przerost prostaty.
Leczenie:
1. Usunięcie przyczyn odwracalnych:
– odstawienie lub zmniejszenie dawek leków cholinolitycznych,
– podanie leków przeciw zaparciom,
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Pozostałe artykuły z numeru 1/2000:
