Józef Ryżko1, Danuta Celińska-Cedro1, Mikołaj Teisseyre1, Marek Woynarowski1, Andrzej Rasiński1, Witold Bartnik2, Eugeniusz Butruk2
Polipektomia śródendoskopowa u dzieci
1 z Kliniki Gastroenterologii i Żywienia Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie
2 z Kliniki Gastroenterologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, Centrum Onkologii – Instytut w Warszawie
Streszczenie
In years 1980-2000 polypectomy was carried out in 232 children (101 girls, 131 boys) aged 1,5-17 years. The reasons for hospitalisation were as follows: rectal bleeding (100%), abdominal pain (27%), mucous in stools (13%), obstipation (11%) and anaemia (9%).
In 176 children the procedures were carried out under general anaesthesia and in 56 – after intravenous premediaction.
Altogether 761 polyps were removed. Among them 745 were removed with diatermic snare in coloscopes CFLB3R and PCF 20 and 16 – with diathermic snare in rectoscopy Storz. 322 polyps were removed from rectum, 316 – from sigmoid colon, 51 – from colon descendent, 51 – from colon transversum and 21 polyp from colon ascendens. 431 polyps were smaller than 10 mm in diameter, 264 were between 10-19 mm, and 66 were bigger than 20 mm. In 202 children polyps were removed in 1 session, 11 children – 2 sessions, 4 children – 3 sessions and 15 children – 4 or more sessions. The histological examination revealed typical juvenile polyps in 220 children, adenoma – 3, hemangioma cavernosum – 1, teratoma – 1 and Peutz-Jeghers in 7 children. The rectal bleeding and other symptoms disappeared soon after polypectomy. We observed only 1 complication of polypectomy – perforation. 76 follow-up examinations (in a group of 81 children) were performed and no relapses of polyps nor new polyps were observed. Therefore we resigned of follow-up examination in children with 1-4 juvenile polyps.
Conclusions: 1. The endoscopic snare polypectomy is a safe and effective method of therapy of juvenile polyps. 2. This procedure should be carried out in a high specialised medical centre. 3. In children with 1-4 juvenile polyps the follow-up endoscopy is unnecessary.
Jedną z częstszych przyczyn krwawienia z przewodu pokarmowego u dzieci, zwłaszcza przedszkolnych, są polipy młodzieńcze. Zaliczane są one do nienowotworowych polipów z grupy hamartoma obok polipów występujących w zespole Peutz-Jeghersa, chorobie Cowdena i polipów o utkaniu ganglioneuroma (3). Polipy młodzieńcze zazwyczaj występują pojedynczo, ale niekiedy mają charakter mnogi, choć nie są tak liczne jak w rodzinnej polipowatości gruczolakowej. Mnogie (powyżej 5) występowanie polipów młodzieńczych określane jest jako uogólniona polipowatość młodzieńcza lub polipowatość młodzieńcza okrężnicy.
Polipy zwykle są uszypułowane, rzadziej siedzące, wielkości od małego guzka do 3-4 cm średnicy. Mają gładką lśniącą powierzchnię, kolor od czerwono-żółtego do czerwonego. Na przekroju widoczne są przestrzenie wypełnione płynem (torbielki). W badaniu mikroskopowym zwraca uwagę obecność torbielowato poszerzonych gruczołów wśród zapalenie zmienionego zrębu. Polipy młodzieńcze z reguły nie mają charakteru nowotworowego, chociaż oipisywano przypadki polipów z ogniskami transformacji gruczolakowej, a nawet raka (6, 13). Opisywano pacjentów ze współistnieniem polipów młodzieńczych i gruczolaków (2, 17). Opisywano także rzadkie współistnienie polipów młodzieńczych i ganglioneuroma (20). Atsumi (2) zwraca uwagę, że zmiany gruczolakowate mogą rozwijać się szybko. Większa możliwość występowania stanów przedrakowych istnieje w polipach mnogich.
Tradycyjny sposób postępowania w polipach młodzieńczych polegał na usuwaniu ich w czasie zabiegu chirurgicznego lub oczekiwaniu na autoamputację, której częstość oceniana jest na 9,4% (20). Nowsze możliwości pojawiły się z chwilą wprowadzenia polipektomii śródendoskopowej.
W tej pracy poddano analizie zastosowanie tej metody w usuwaniu polipów z jelita grubego w materiale CZD.
Materiał i metodyka
Zabieg polipektomii śródendoskopowej wykonano w latach 1980-2000 u 232 dzieci (101 dziewczynek i 131 chłopców) w wieku 1,5 roku-18 lat, kierowanych do CZD z powodu krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. U pacjentów stwierdzono następujące objawy kliniczne: krew w stolcach (100%), bóle brzucha (27%), śluz w kale (13%), zaparcia stolca (11%), niedokrwistość (9%). Do zabiegu przystępowano po stwierdzeniu obecności polipa w czasie wykonywania koloskopii diagnostycznej.
Polipy usuwano za pomocą pętli diatermicznej założonej przez koloskop firmy Olympus LB3R lub PCF 20. Pętlę podłączano do źródła prądu diatermicznego PSD lub Martin 2000. 16 polipów usunięto za pomocą pętli diatermicznej będącej na wyposażeniu rektoskopu firmy Starz. U 176 dzieci usunięto polipy w znieczuleniu ogólnym, a u 56 w premedykacji dolarganem i relanium lub bez znieczulenia.
U 202 dzieci polipy usunięto w czasie 1 sesji zabiegowej, a u 11 – 2 sesji, 4 – 3 sesji, a u 15 – 4 lub więcej sesji. W 2 lub więcej sesjach usuwano polipy mnogie blisko siebie usytuowane, lub mające zbyt małe rozmiary do założenia pętli diatermicznej. U dzieci z mnogimi polipami zabiegi wykonywano w kilku sesjach powtarzanych w rocznych odstępach czasowych, umożliwiających polipom na powiększenie się do rozmiarów pozwalających na założenie pętli diatermicznej. Większość polipów odzyskano do badań histopatologicznych. Po zabiegu pacjenci byli obserwowani w szpitalu początkowo przez 3 dni, a od 16 lat okres skrócono do 1 dnia.
Wyniki
Tabela 1 przedstawia częstość występowania polipów w poszczególnych grupach wiekowych. Polipy najczęściej występowały u dzieci przedszkolnych tj. w wieku 3-7 lat (51%). Jak wynika z tabeli 2 zdecydowanie najczęściej polipy obserwowano, w dystalnej części jelita grubego. Z odbytnicy usunięto 322 polipy, a z esicy – 316. Łącznie z tych dwóch odcinków usunięto 638 tj. 84% wszystkich polipów jelita grubego. Proksymalnie w odniesieniu do esicy znajdowało się zaledwie 16% polipów. Analiza wielkości usuniętych polipów wykazała, że najczęściej wielkość ich nie przekraczała 10 mm (56,64%), wielkość 34,69% polipów mieściła się w przedziale 10-19 mm, a zaledwie 8,67% przekraczało 20 mm. Tabela 3 przedstawia analizę histopatologiczną usuniętych i odzyskanych do badania polipów. U trojga dzieci badanie to wykazało utkanie gruczolaka, u jednego – haemangioma cavernosum, u jednego – teratoma, u 7 – cechy zespołu Peutz-Jeghersa, a u 220 dzieci (94,8%) – cechy polipa młodzieńczego.
Tabela 1. Rozkład wieku pacjentów.
| | Wiek (1) |
| < 3 | 3-7 | 8-10 | 11-15 | > 15 |
| Liczba dzieci | 28 | 119 | 36 | 28 | 21 |
| % | 12 | 51 | 16 | 12 | 9 |
Tabela 2. Analiza wielkości usuniętych polipów (mm).
| Lokalizacja | < 10 | 10-19 | > 20 | Razem |
| Rectum | 202 | 105 | 15 | 322 |
| Sigmoideum | 185 | 106 | 25 | 316 |
| Colon descendens | 18 | 24 | 9 | 51 |
| Colon transversum | 16 | 23 | 12 | 51 |
| Colon ascendens | 10 | 6 | 5 | 21 |
| Ogółem | 431 | 264 | 66 | 761 |
Tabela 3. Ocena histopatologiczna.
| Ocena histopatologiczna | Liczba dzieci |
| adenoma | 3 |
| haemangioma cavernosum | 1 |
| teratoma | 1 |
| Peutz-Jeghers | 7 |
| polypus iuvenilis | 220 |
| Ogółem | 232 |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Arthur A.L. et al.: Colocolic intussusception in a three-year-old child caused by a colonic polyp. Conn Med., 1990, 54:492-494. 2. Atsumi M. et al.: A case report of juvenile polyposis with adenomatous change and a review of 34 cases reported in Japan. Gastroenterol. Jpn 1991, 26:523-529. 3. Cooper H.S.: Intestinal neoplasms in Diagnostic Surgical Pathology Ed. S.S. Sternberg. Raven Press Ltd New York, 1989. 4. Daum F. et al.: Colonoscopic polypectomy in children. Am. J. Dis. Child., 1977, 131:566-567. 5. Desai D.C. et al.: Juvenile polyposis. Br. J. Surg. 1995, 82:14-17. 6. Goodman Z.D. et al.: Pathogenesis of colonic polyps in multiple juvenile polyposis. Report of a case associated with gastric polyposis and carcinoma of the rectum. Cancer 1979, 43:1906-1913. 7. Huaroto M. et al.: Pediatric colonoscopic polypectomy. Rev. Gastroenterol. Peru 1994, 14:204-208. 8. Jalihal A. et al.: Colonoscopic polypectomy in children. J. Pediatr. Surg. 1992, 27:1220-1222. 9. Kapetanakis A.M. et al.: Solitary juvenile polyps in children and colon cancer. Hepatogastroenterology 1996, 43:1530-1531. 10. Ko F.Y. et al.: Intestinal polyps in children and adolescents – a review of 103 cases. Acta Paediatr Sin., 1995, 36:197-202. 11. Kumar N. et al.: Colonoscopic polypectomy. North Indian experience. J. Assoc. Physicians India, 1990, 38:272-274. 12. Latt T.T. et al.: Rectal bleeding and polyps. Arch. Dis. Child., 1993, 69:144-147. 13. Lipper S. et al.: Multiple juvenile polyposis. The study of the pathogenesis of juvenile polyposis ond their relationship to colonic adenomas. Hum. Pathol., 1981, 12:804-813. 14. Mougenot J.F. et al.: Recto-colic polyps in the child. Analysis of 183 cases. Arch. Fr. Pediatr 46:245-248. 15. Ottenjann R.: Endoscopic polypectomy – sense and nonssense. Z Gastroenterol. 1994, 32:412-415, 1989. 16. Romanczuk W. i wsp.: Polipy jelita grubego a przewlekłe zaparcia stolca u dzieci. Przegl. Ped. 1994, 24:81-85. 17. Scott-Conner C.E. et al.: Familial juvenile polyposis: patterns of recurrence and implications for surgical management. J. Am. Coll. Surg., 1995, 181:407-413. 18. Spinelli P. et al.: Endoscopic treatment of colorectal polyps in children. Pediatr Med. Chir., 1989, 11:341-342. 19. Thapa B.R., Mehta S.: Diagnostic and therapeutic colonoscopy in children: experience from a pediatric gastroenterology centre in India. Indian Pediatr, 1991, 28:383-389. 20. Yamagiwa H. et al.: Clinicopathological study of juvenile polyp. Gastroenterol. Jpn 1979, 14:425-431.
