Ewa Flaczyk, Józef Korczak
Zachowania konsumenta na rynku tłuszczów stołowych
Consummer behaviour on the table spread market
Katedra Technologii Żywienia Człowieka, Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu
Kierownik Katedry: dr hab. Józef Korczak
Streszczenie
Consummers behaviour on local market of table spreads (West Poland) was studied. Effect of inhabitance (rural, municipal), age and finance position on table spreads consumption were analysed.
WSTĘP
Zwyczaje żywieniowe Polaków prowadzą do bardzo częstego wykorzystywania tłuszczów do smarowania pieczywa. Pierwsze śniadanie zjadane w domu, drugie śniadanie zabierane do pracy lub szkoły, a na koniec dnia kolacja składają się głównie z pieczywa posmarowanego tłuszczem i różnorodnych dodatków (6, 12, 13). Jak wykazują badania, 97-76% ocenianych populacji smaruje pieczywo (5, 10). Rodzaj i ilość spożywanego z tej okazji tłuszczu są więc bardzo istotne w zapewnieniu określonych zaleceń żywieniowych związanych z procentowym udziałem tłuszczów w pokrywaniu dziennego zapotrzebowania na energię oraz rodzajem tłuszczu (roślinny, zwierzęcy, ze zwierząt morskich)(9, 13). Istoty wpływ na kształtowanie struktury spożycia tłuszczów posiadają także pojawiające się w środkach masowego przekazu kampanie promujące producentów margaryn i masła (7, 11). Polski konsument pozornie dość konserwatywny, często podatny jest na oddziaływanie reklamy, chociaż do tego nie lubi się przyznawać. Może więc zmieniać swoje przyzwyczajenia żywieniowe. Dodatkowo na jego zachowanie może mieć wpływ wiele czynników socjologicznych i ekonomicznych (2, 3, 4, 7, 8).
CEL PRACY
Celem pracy było przedstawienie zachowań konsumentów wobec tłuszczów stołowych na krajowych rynkach lokalnych w zależności od miejsca zamieszkania, wieku i sytuacji materialnej.
MATERIAŁ I METODY BADAŃ
Anonimowe badania ankietowe wykonano w okresie od marca do lipca 1999 roku stosując dobór celowy. Wywiady przeprowadzono w domach z osobą prowadzącą gospodarstwo domowe. Badaniami objęto ludność powiatu wolsztyńskiego oraz gmin Kargowa i Babimost.
W ankietach zamieszczono pytania dotyczące wyboru i zakupu tłuszczów stołowych zaliczonych do następujących kategorii: masło, margaryny stołowe lub masło roślinne, margaryny z dodatkiem tłuszczu mlecznego, margaryny jogurtowe, masło z dodatkiem oleju oraz kategorię nie smaruję pieczywa.
Wyniki badań 135 ankiet opracowano statystycznie stosując test c².
WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Badaną populację stanowili mieszkańcy wsi (62,2%) i miasteczek o liczebności do 50 tys. mieszkańców (37,8%), z czego 21,5% deklarowało wykształcenie zasadnicze i podstawowe, średnie 60,7% i wyższe 17,8%. Ankietowani prowadzili gospodarstwa domowe 1-2-osobowe (17,0%), 3-4-osobowe (48,0%) i 5-6-osobowe (3,0%). Swoją sytuację materialną 3,0% ankietowanych uważało za bardzo dobrą, za dobrą 32%, wystarczającą 48,8% i złą 16,3%.
Tabela 1. Zależność między wyborem tłuszczów stołowych a miejscem zamieszkania. *
Rodzaj tłuszczu | Wieś % | Miasto % |
masło | 32,1 | 43,1 |
margaryna lub masło roślinne | 22,6 | 17,7 |
przemiennie różne tłuszcze | 22,6 | 13,7 |
margaryna z dod. tł. mlecznego | 8,3 | 9,8 |
margaryna jogurtowa | 8,3 | 5,9 |
nie smaruję pieczywa | 3,7 | 9,8 |
masło z dod. oleju | 2,4 | 0 |
* zróżnicowanie statystycznie nieistotne przy p>0,05.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Babicz-Zielińska E., Łysiak-Szydłowska W.: Preferencje młodzieży akademickiej w zakresie spożycia tłuszczów. Żyw. Czł. i Metabol., 1997, 24, 2, 27. 2. Baryłko-Pikielna,N.: Konsument a jakość żywności. Żywność. Technologia. Jakość., 1995, 4, 3. 3. Chalcarz W. i wsp.: Wpływ wybranych czynników środowiskowych na preferencje pokarmowe dzieci z Zagłębia Legnicko-Głogowskiego. Materiały Konferencji Dziecko w skażonym środowisku – problemy ekologiczne i zdrowotne. Legnica 6 -8 czerwca 1997, 212-221. 4. Chalcarz W. i wsp.: Wpływ wybranych czynników środowiskowych na preferencje pokarmowe ludzi w wieku podeszłym mieszkających w domach pomocy społecznej w Słupsku i w Poznaniu. Materiały I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej. Żywienie-Ruch-Zdrowie. Zajączkowo 25-27 maja 2000, 10. 5. Flaczyk E., Korczak J.: Preferencje tłuszczów stołowych dostępnych na rynku poznańskim. Tłuszcze Jadalne, 1998, 33, 3/4, 137. 6. Flaczyk E.: Zwyczaje żywieniowe i preferencje w zakresie tłuszczów jadalnych na rynkach lokalnych. Poznań 2000. Dane niepublikowane. 7. Krajewski K.: Wybrane czynniki kształtujące zmiany w spożyciu tłuszczów stołowych w Polsce w latach 1990-1995. Żywność, Technologia, Jakość, 1996, 4(9), 32-46. 8. Narojek, L.: Społeczno-kulturowe uwarunkowania żywienia. Żyw. Czł. i Metabol., 19, (1), 26, 1992. 9. Narojek L.: Charakterystyka zmian w spożyciu tłuszczów wydzielonych w Polsce. Żyw. Czł. i Metabol., 24, (2), 64, 1997. 10. Rejman K.: Aktualny stan spożycia tłuszczów w Polsce i na świecie. Przem. Spoż. 1997, 51, 4, 5. 11. Świątkowska M.: Krajewski, K.: Ocena efektywności działań reklamowych na rynku tłuszczów stołowych w Polsce. Żywność, Technologia, Jakość, 1997, 4, (13), 58. 12. Szczęsna T., Korczak J.: Badanie postaw i zachowań konsumentów przy zakupie i spożyciu tłuszczów roślinnych i zwierzęcych. Materiały XXVI Sesji KTChŻ PAN, Łódź, 1995, s117. 13. Ziemlański Ś.: Tłuszcze w żywieniu człowieka. red. Gawęcki J., Hryniewiecki L., PWN, Warszawa, 1998, s152.