Grażyna Duda, Karolina Różycka-Cała, Juliusz Przysławski
Sposób żywienia a wybrane wskaźniki stanu odżywienia osób w wieku podeszłym
Dietary habits and selected indicators of nutritional status of elderly people
Katedra i Zakład Bromatologii Akademii Medycznej w Poznaniu
Kierownik Katedry: dr hab. Juliusz Przysławski
Streszczenie
The nutritional status of elderly in Poznan was examined by using a group of 600 people over 60 years of age. The analysis was based on dietary habits and basic anthropometric parameters. The results indicate overweight and obesity in greater than 50% of examined cases. Only a small percentage exhibited underweight.
Niewłaściwy sposób żywienia, związany z nadmierną lub niedostateczną podażą określonych składników pokarmowych, prowadzi z reguły do zaburzeń metabolicznych organizmu człowieka. Efektem tego jest obserwowany coraz częściej w wielu krajach, w tym także i w Polsce, wzrost zapadalności na tzw. choroby cywilizacyjne w tym m. in. miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, nowotworów (8, 9, 10).
Starość jest tym okresem życia człowieka, w którym schorzenia te ujawniają się szczególnie intensywnie, często także dochodzi do ich kumulacji (1, 5, 7). W związku z tym za celowe uznano przeprowadzenie wśród tej grupy wiekowej badań pozwalających ocenić jej sposób żywienia i związany z tym istotnie stan odżywienia rozpatrywany w aspekcie występowania nadwagi, otyłości, bądź niedoboru masy ciała.
MATERIAŁ I METODYKA BADAŃ
Materiał badawczy stanowiło 600 ankiet żywieniowych zebranych wśród 310 kobiet i 290 mężczyzn, mieszkańców Poznania, w wieku powyżej 60 roku życia. Ocenę sposobu żywienia przeprowadzono metodą wywiadu o spożyciu z ostatnich 24 godzin (2, 13). Obliczenia wykonano w oparciu o aplikację przygotowaną w programie Microsoft Access, oceniając racje pokarmowe pod względem ich wartości energetycznej, podaży białek, tłuszczów i węglowodanów. Postanowiono ponadto ustalić stopień realizacji zalecanych norm na ww. składniki oraz procentowy udział energii z nich pochodzącej (15). Stan odżywienia określono w oparciu o podstawowe parametry antropometryczne tj. masę ciała, wzrost oraz wskaźnik BMI (4, 14).
Ryc. 1. Procent realizacji zalecanych norm na energię i podstawowe składniki odżywcze występujące w całodziennych racjach pokarmowych osób w wieku podeszłym.
Ryc. 2. Procentowy udział energii pochodzącej ze składników podstawowych występujących w całodziennych racjach pokarmowych osób w wieku podeszłym.
WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Bień B.: Niedożywienie - swoiste niedobory w starości; Gerontologia Polska, 1995, 3, 3-4, 35. 2. Charzewska J. i wsp.: Zalety i wady wybranych metod oceny spożycia żywności ze szczególnym uwzględnieniem metody wywiadu; Żyw. Człow. Metab., 1998,15, 1, 64. 3. Chwojnowska Z. i wsp.: Ocena sposobu żywienia 70-letnich mieszkańców wybranej dzielnicy warszawskiej, Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 3, 189. 4. De Groot C.P. et al.: Nutritional status: anthropometry. Eur. J. Clin. Nutr. 1991, 45, suppl.3, 31. 5. Dennison E. et al.: The epidemiology of osteoporosis; Brit. J. Clin. Pract., 1996, 50,33. 6. Flack J.M. et al.: Epidemiologic and clinical aspects of insulin resistance and hiperinsulinemia. Am. J. Med. 1991, 91, 118. 7. Grodzicki T. i wsp.: Choroba niedokrwienna serca i jej leczenie u osób w wieku podeszłym; Terapia, 1997, 5, 21-22, 4. 8. Jarosz M. i wsp.: Choroby na tle wadliwego żywienia w Polsce – możliwość prewencji poprzez realizację Strategicznego Programu Rządowego; Nowa Medycyna, 1998, 5, 21-22, 4. 9. Kafatos A. et al.: Heart disease risk-factor status and dietary changes in the Cretan population over the past 30y: the Seven Countries Study; Am. J. Clin. Nutr. 1997, 65, 1882. 10. Kozłowska-Wojciechowska M. i wsp.: Żywność, żywienie a nowotwory. Nowa Medycyna, 1996, 21, 5. 11. Ley C.J. et al.: Sex and menopause – assiociated changes in body fat distribution. Am. J. Clin. Nutr., 1992, 55, 950. 12. Roszkowski W. i wsp.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia ludzi starszych w Europie – projekt badawczy Seneca. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 1, 35. 13. Szczygłowa H. i wsp.: Album porcji produktów i potraw. Wyd. IŻŻ, Warszawa, 1991. 14. Wierzbicka E. i wsp.: Sposób żywienia oraz stan odżywienia ludzi starszych w Polsce w świetle danych z piśmiennictwa z lat 1980-1996; Roczn. PZH, 1997, 1, 87. 15. Ziemlański Ś. i wsp.: Normy żywienia dla ludności w Polsce, Żyw. Człow. Metab. 1994, 21, 4, 303.