Maria Laurentowska¹, Tadeusz Rychlewski¹, Maciej Głowacki², Edyta Michalak¹
Tolerancja wysiłkowa dziewcząt z bocznym skrzywieniem kręgosłupa w porównaniu z grupą zdrową
Exercise tolerance in girls with idiopathic lateral vertebral column contortion – comparison with control group
¹ Zakład Fizjologii Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Tadeusz Rychlewski
² Katedra i Klinika Ortopedii Dziecięcej Akademii Medycznej w Poznaniu
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. med. Witold Marciniak
Streszczenie
The aim of this work was the performance level evaluation and the exercise tolerance in girls with idiopathic lateral vertebral column contortion in comparison with a control group. Both patients and girls of the control performed an exercise lest of the increasing intensity on a cycloergometer. The exercise was interrupted on the level of the ventilatory threshold. The evaluation of the exercise tolerance in both groups were done by an analysis of shaping circulatory-respiratory parameters on the level of the ventilatory threshold. The exercise tolerance was lover in patients. These studied girls were characterized by lower physical capacity proved by indirectly indicated the maximal oxygen uptake.
WSTĘP
Wiadomym jest, że boczne idiopatyczne skrzywienie kręgosłupa powoduje zniekształcenie klatki piersiowej, co w dalszej kolejności będzie upośledzało czynność układów krążenia i oddechowego w stopniu zależnym od kąta skrzywienia (5, 8). Często obserwuje się zmniejszenie objętości oddechowej, zmniejszenie wentylacji prawego płuca w stosunku do lewego jako, że w większości przypadków skolioza ma charakter prawostronny. Wszystkie te zmiany wpływają bez wątpienia negatywnie na poziom wydolności ogólnej chorych, pogarszając dodatkowo jakość ich życia. Zatem wydaje się, iż w leczeniu skolioz badania standardowe powinny być uzupełniane wielostronną oceną zmian towarzyszących bocznym idiopatycznym skrzywieniom kręgosłupa. Pozwoli to na planowanie, a także kontrolowanie postępowania usprawniającego.
Celem pracy była ocena wydolności oraz tolerancji wysiłkowej dziewcząt chorujących na boczne idiopatyczne skrzywienie kręgosłupa w porównaniu z grupą zdrowych dziewcząt.
MATERIAŁ I METODY
Materiał badawczy stanowiły dwie grupy dziewcząt. Pierwsza grupa – 62 pacjentki chorujące na boczne idiopatyczne skrzywienie kręgosłupa. Wartość kątowa skoliozy, mierzona według Cobba, wynosiła średnio u badanych dziewcząt około 50°. Druga grupa – 22 zdrowe dziewczęta (grupa kontrolna) pozostająca w podobnym wieku co grupa pacjentek. Dziewczęta ważono i mierzono. Wyznaczono także w sposób pośredni maksymalny pobór tlenu (VO2max) posługując się w tym celu nomogramem Astrand-Ryhming.
W celu oceny tolerancji wysiłkowej zarówno pacjentki, jak i dziewczęta stanowiące grupę kontrolną poddane zostały testowi wysiłkowemu o wzrastającej intensywności na ergometrze rowerowym. Początkowe obciążenie wynosiło 25 W, następnie co 3 min zwiększano je o kolejne 25 W. Wysiłek przerywano bezpośrednio po wystąpieniu progu wentylacyjnego. Podczas testu mierzono w sposób ciągły, posługując się zestawem CardiO2 z systemem komputerowym Cardio-Pulmonary Exercise Graphics Corporation, parametry charakteryzujące funkcje układów oddechowego oraz krążenia, które to parametry pozwoliły na wyznaczenie progu wentylacyjnego.
Uzyskane wyniki badań poddane zostały analizie statystycznej przy pomocy testu t-Studenta.
WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Skolioza jest schorzeniem wielu układów. W miarę trwania, a także progresji daje trwałe i często nieodwracalne zmiany w różnych układach, jednocześnie powoduje upośledzenie rozwoju fizycznego i wydolności fizycznej (5, 8). Jednakże nie wszyscy autorzy zgadzają się z taką oceną, albowiem uważają, że główną przyczyną obniżonej wydolności fizycznej u osób ze skoliozą jest brak regularnej aktywności ruchowej, a nie upośledzenie funkcji układu oddechowego (4).
W tabeli 1 przedstawiono dane antropometryczne badanych osób oraz wartości maksymalnego poboru tlenu.
Tabela 1. Charakterystyka antropometryczna oraz wartość maksymalnego poboru tlenu badanych grup.
Parametry | Grupa badana | Grupa kontrolna |
x ? SD | x ? SD |
Liczebność - n | 62 | 22 |
Wiek (lata) | 14,41 ?1,65 | 14,05 ? 0,21 |
Masa ciała (kg) | 47,21 ? 5,99 | 58,79 ? 11,98 |
Wysokość ciała (cm) | 161,49 ? 7,23 | 164,23 ? 5,09 |
VO2max (l ? min-1) | 1,99 ? 0,26 | 2,17 ? 0,34 |
VO2max (l ? kg-1? min-1) | 42,91 ? 7,22 | 38,44 ? 9,37 |
Stwierdzony maksymalny pobór tlenu w grupie dziewcząt zdrowych był statystycznie istotnie wyższy niż w grupie dziewcząt chorych. Wartość względna VO2max była natomiast wyższa w grupie pacjentek. Wynika to bezpośrednio z faktu zdecydowanie mniejszej masy ciała dziewcząt chorujących na skoliozę.
Dane literaturowe niejednokrotnie donoszą, że wartości VO2max są niższe u chorych ze skoliozą i zmniejszają się systematycznie wraz ze wzrostem kąta skoliozy (1, 2, 3, 6).
W badaniach własnych dla oceny wydolności chorych na boczne idiopatyczne skrzywienie kręgosłupa posłużono się wyznaczaniem progu wentylacyjnego (7).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Chong K. et al.: Influence of spinal currature on exercise capacity. J. Pediatr. Orthop. 1981, 1, 251-254. 2. DiRocco P. et al.:Physical work capacity in adolescent patients with mild idiopathic scoliosis. Arch. Phys. Med. Rahabil. 1983, 64, 476-478. 3. DiRocco P.J., Vaccaro P.,: Cardiopulmonary functioning in adolescent patients with mild idiopathic scoliosis. Arch. Phys. Med. Rehabil. 1988, 69, 198-201. 4. Kesten S. et al.: Impaired exercise capacity in adults with moderate scoliosis. Chest 1991, 99/3, 663-666. 5. Koczocik-Przedpelska J. i wsp.: Zastosowanie prostego testu ergometrycznego do oceny sprawności fizycznej osób ze skoliozą. Sesja PAN Poznań 1980, Wczesne wykrywanie i zapobieganie progresji bocznych skrzywień kręgosłupa. PZWL, Warszawa, 1983, 296 – 298. 6. Smyth R. et al.: Ventilatory patterns during hypoxia, hypercapnia and exercise in adolescents with mild scoliosis. Pediatrics,1986,77, 5. 7. Wasserman K. et al.: Anaerobic threshold and respiratory gas exchange during exercise. J. Appl. Physiol., 1973, 35, 2, 236-243. 8. Wierusz-Kozłowska M., Kubacki A.: Ocena czynności układu oddechowego u chorych z bocznym idiopatycznym skrzywieniem kręgosłupa oraz rola leczenia operacyjnego. Sesja PAN Poznań 1980, Wczesne wykrywanie i zapobieganie progresji bocznych idiopatycznych skrzywień kręgosłupa. PZWL, Warszawa,1983 299-304.