„Zwilżalność” materiału stałego na wilgotnej powierzchni może być opisana przez kąt styczności Q pomiędzy powierzchnią wilgotną a ciałem stałym.

Kąt styczności 0 stopni oznacza, że materiał ma całkowitą zwilżalność, lecz zmniejsza się ona, gdy kąt styczności jest coraz większy (ryc. 1). Dobra zwilżalność oznacza dobrą adaptację powierzchni płynnej (wilgotnej) do powierzchni ciała stałego i związku z tym ulepszone odwzorowanie szczegółów.

Doskonałe wyciski zależą od odpowiedniej techniki wykonania jak również od własności materiału wyciskowego. Od lekarza praktyka zależy technika wyciskowa, od producenta charakterystyka materiału i takie jego parametry jak zwilżalność i płynność. Określenie zwilżalności jest powszechnie robione poprzez pomiar kąta styczności kropli wody na związanym materiale wyciskowym. Zgodnie z powszechną wiedzą im niższy kąt styczności tym lepsza zwilżalność materiału.

Ale czy jest to odpowiednia metoda porównywania materiałów wyciskowych?

Z jednej strony zwilżalność aktywowanego powierzchniowo silikonu jest procesem dynamicznym tzn. kąt styczności maleje z czasem, w związku z tym zwiększa się zwilżalność materiału. Jeśli poczeka się wystarczająco długo po nałożeniu kropli wody na materiał wyciskowy, to zawsze otrzyma się dobry kąt styczności, nawet jeśli dany silikon ma słabą zwilżalność. Niestety do tej pory nie ma dostępnych badań, które wiązałyby to opóźnienie ze stopniem zwilżalności, co jest istotne dla techników odlewających modele.

Z drugiej strony obecna metoda pomiaru kąta styczności nie jest bezpośrednio związana z tym, co się dzieje gdy pobierany jest wycisk, a tylko z momentem odlewania modelu. Dla dentystów ta metoda jest niewłaściwa, ponieważ nie robią oni wycisków z już związanego silikonu. Kropla wody umieszczona na związanym silikonie nie zachowuje się tak samo jak silikon przed związaniem umieszczony w wilgotnej tkance jamy ustnej.

W przeciwieństwie do pomiaru kąta styczności wody na związanym silikonie, preferujemy pomiar kąta po 10 sekundach od umieszczenia kropli niezwiązanego materiału wyciskowego na wilgotnej zębinie in vitro (metoda I-CAM). Jest to zdecydowanie bardziej praktyczny pomiar dla dentysty, związany z umieszczeniem materiału wyciskowego w wilgotnej jamie ustnej (ryc. 2). Przy tej metodzie świetnie widać, które materiały wyciskowe mają bardzo dobrą zwilżalność i w związku z tym świetne odwzorowanie szczegółów, a które nie (lub które mają dobrą zwilżalność pod zwiększonym naciskiem, powodując powstawanie pęcherzyków powietrza). Przy metodzie pomiaru in vitro nie ma jeszcze zdefiniowanych standardów, dotyczących objętości stosowanego materiału wyciskowego, typu „sztucznej tkanki” używanej w teście ani dokładnej specyfikacji, która pozwoliłaby na obiektywne porównywanie wyników testów różnych materiałów. Wszystko to musi zostać sprecyzowane w przyszłości, aby zapewnić wiarygodne, porównywalne i nadające się do publikacji wyniki.

Inne parametry materiału wyciskowego, poza zwilżalnością, są równie istotne. Do najważniejszych należy współczynnik graniczny płynności. Jeśli materiał ma wysoki współczynnik graniczny płynności (tzn. niską płynność) zachowuje się jak ubita śmietana i rozpływa się tylko po zastosowaniu nacisku (ryc. 3). To daje w wyniku inkluzje wody lub powietrza, które same nie mają możliwości wchłonięcia się. Otrzymujemy wycisk z pęcherzami powietrza lub wody, o dużych zniekształceniach brzegowych, co w efekcie daje źle dopasowane prace protetyczne, wymagające drogich i czasochłonnych przeróbek. Jeśli materiał nie ma ograniczeń płynności i rozpływa się samoistnie, to wprawdzie wypiera wodę i powietrze, lecz „nie trzyma się” zębiny i „skapuje” z preparacji. Również w tym przypadku nie otrzymamy prawidłowego wycisku.