© Borgis - Nowa Stomatologia 4/2002, s. 168-171
Małgorzata Daszkowska, Beata Lubowiedzka, Beata Szydłowska, Magdalena Wochna-Sobańska
Ocena stanu uzębienia i potrzeb leczniczych dzieci objętych programem profilaktycznym „Radosny uśmiech, radosna przyszłość”
Evaluation of dentition and treatment needs in children participating in the „Happy Smile, Happy Future” prophylactic program
z Zakładu Stomatologii Dziecięcej Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Łodzi
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Magdalena Wochna-Sobańska
Wskaźniki epidemiologiczne obrazujące stan uzębienia u dzieci i młodzieży w Polsce, pomimo różnych działań profilaktycznych, utrzymują się na niepokojąco złym poziomie.
Badania przeprowadzone w latach 1987 i 1995 wykazały, że stan uzębienia dzieci z regionu łódzkiego w porównaniu z dziećmi z innych okolic naszego kraju był wysoce niezadowalający. Szanse dzieci łódzkich na spełnienie celów zdrowia WHO na rok 2000 nie były realne, z wyjątkiem grupy 6-7-latków, które począwszy od roku 1993 były objęte programem uszczelniania bruzd (1, 2).
Wychodząc naprzeciw pilnym potrzebom poprawy stanu uzębienia dzieci, firma Colgate zaproponowała w roku szkolnym 1997/98 program profilaktyczny „Radosny uśmiech, radosna przyszłość”, którym objęci zostali uczniowie w wieku 8-9 lat (II i III klasa szkoły podstawowej).
Celem pracy było stwierdzenie jaki wpływ na świadomość prozdrowotną i przyrost próchnicy ma program profilaktyczny polegający na systematycznym, wielokrotnym ponawianiu instruktażu połączonym z rozdawnictwe środków do higieny jamy ustnej.
Wybrana losowo grupa 190 dzieci z łódzkich szkół (tab. 1) została poddana badaniu wstępnemu i badaniom kontrolnym co 12 miesięcy – przez 3 lata. Co 6 miesięcy ponawiano instruktaż higieny jamy ustnej wręczając dzieciom szczoteczki i pasty do zębów przygotowane przez firmę Colgate, która dostarczyła również kasety video i inne materiały instruktażowe przy pomocy których higienistki stomatologiczne i lekarze dentyści demonstrowali i nadzorowali prawidłowy sposób czyszczenia zębów.
Tabela 1. Uczestnicy badań w rozkładzie według płci i wieku.
| Wiek | Płeć |
| Dziewczynki | Chłopcy |
| 8 lat | 46 | 44 |
| 9 lat | 51 | 49 |
| Razem | 97 | 93 |
| 190 |
Ponadto dzieci wypełniały przygotowaną w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej IS AM w Łodzi ankietę, w której wypowiadały się na temat podstawowych zagadnień z zakresu higieny jamy ustnej, odżywiania oraz profilaktyki fluorkowej, co umożliwiło ocenę stanu ich świadomości prozdrowotnej.
Wyniki badania wstępnego i badań kontrolnych umieszczono na specjalnie przygotowanych do tego celu kartach, opracowanych zgodnie z zaleceniami WHO. Intensywność próchnicy była określana przy pomocy liczby PUW (tab. 2):
– w badaniach wstępnych średnia wartość PUW = 2,13;
– po pierwszym roku badań średnia wartość PUW = 2,43;
– po drugim roku badań średnia wartość PUW = 2,63;
– po trzecim roku badań średnia wartość PUW = 2,85.
Tabela 2. Zestawienie wartości średnich liczb PUW we wszystkich latach badań.
| Rok | PUW (średnie) | PUW (8 lat) | PUW (9 lat) |
| 0 | 2,13 | 2,10 | 2,17 |
| 1 | 2,43 | 2,39 | 2,48 |
| 2 | 2,63 | 2,52 | 2,75 |
| 3 | 2,85 | 2,70 | 3,00 |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Jurczak A.: Dwuletnia obserwacja występowania próchnicy u dzieci wybranych szkół Krakowa. Przegl. Stom. Wieku Rozw. 1996-1997, 4/1, 16/17:9-12. 2. Mielnik-Błaszczak M., Krawczyk D.: Profilaktyka próchnicy zębów u dzieci i młodzieży a cele WHO na 2000 rok. Czas Stomat. 1995, XLVIII, 1:30-34. 3. Jańczuk Z.: Profilaktyka profesjonana w stomatologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2001. 4. Hilt A.: Ząb pierwszy trzonowy stały – stan i potrzeby lecznicze na podstawie badań epidemiologicznych i klinicznych u dzieci w wieku 7, 12, 18 lat. Rozprawa doktorska Łódź 2000. 5. Rybarczyk-Townsend E.: Ocena stanu uzębienia dzieci 12-letnich z województwa łódzkiego objętych programem profilaktycznego uszczelniania bruzd pierwszych zębów trzonowych stałych. Rozprawa doktorska. Łódź 2001. 6. Ustymowicz-Farbiszewska I. i wsp.: Stan uzębienia dzieci 9- i 14-letnich z okolic Białegostoku. Cz. II. Wpływ wybranych składników pokarmowych i zębów higienicznych na intensywność próchnicy zębów. Nowa Stomatologia 2001, 1, 15:16-19. 7. Weyna E. i wsp.: Higiena jamy ustnej u dzieci 7-14-letnich. Część 1: Ocena wiedzy i zachowań zdrowotnych. Badania ankietowe. Przegl. Stom. Wieku Rozw. 1994, 5:24-27. 8. Szczurek D. i wsp.: Ocena skuteczności programów profilaktycznych u 7-8-letnich dzieci. Analiza korelacji wybranych parametrów klinicznych i ankietowych. Przegl. Stom. Wieku Rozw. 1997, 2, 18:17-21. 9. Weyna E. i wsp.: Higiena jamy ustnej u dzieci 7-14-letnich. Część 2: Stan higieny w zależności od okresu ostatniego oczyszczania, używanej szczoteczki oraz metody oczyszczania. Przegl. Stom. Wieku Rozw. 1994, 5:44-47. 10. Wierzbicka M. i wsp.: Ocena realizacji i efektów programu edukacji prozdrowotnej dla dzieci pierwszych klas szkoły podstawowej. Czas. Stomat. 1998, LI, 6:363-367.
