Tego faktu nie można pominąć: stali czytelnicy „Anestezjologii Intensywnej Terapii” zauważyli z pewnością zmiany, jakie pojawiły się w niniejszym numerze w strukturze i składzie osobowym Redakcji czasopisma. Po 15 latach pracy prof. Zdzisław Rondio poprosił o zwolnienie z funkcji Redaktora Naczelnego naszego czasopisma i nie sposób, ot tak po prostu, przejść nad tym do porządku dziennego.

„Anestezjologia Intensywna Terapia” pojawiła się na rynku periodyków medycznych pod tytułem „Anestezja i Reanimacja”. Powstała dzięki decyzjom podjętym na posiedzeniu ówczesnych władz Towarzystwa w 1968 roku w Ostrowie Wielkopolskim [1]. Jako „organ”, czyli oficjalne czasopismo Towarzystwa od razu zaczęła służyć całemu środowisku, stając się miejscem prezentacji osiągnięć naukowo-badawczych polskich anestezjologów, forum dyskusyjnym oraz źródłem istotnych informacji szkoleniowych. Od samego początku zyskała sobie liczne grono czytelników wywodzących się z szeroko pojętej medycyny zabiegowej.

Przez pierwsze 20 lat, gdy Redakcją kierował prof. Stanisław Pokrzywnicki, czasopismo było jedynym wydawnictwem umożliwiającym niezbyt licznej podówczas grupie anestezjologów polskich dostęp do aktualności z zakresu tej gałęzi medycyny. Było tym cenniejsze, że wielu lekarzy egzamin specjalizacyjny miało jeszcze przed sobą, podręczników do nauki brakowało, a materiałami szkoleniowymi stawały się osobiste notatki z kursów podstawowych lub doskonalących. Co więcej, a widział to prof. Pokrzywnicki, własne czasopismo nie tylko zwiększało prestiż Towarzystwa, ale umacniało też pozycję anestezjologii wśród innych specjalności medycznych, warunkowało jej niezależność i dalszy rozwój [2].

Mało kto już dziś pamięta, że pojawienie się nowe-go periodyku medycznego o profilu anestezjologicz-nym poprzedził w latach 60. numer Polskiego Tygodnika Lekarskiego, w całości poświęcony tej tematyce [3]. Stało się tak dzięki inicjatywie Zdzisława Rondio, który od 1959 roku był jednym z redaktorów tego popularnego wówczas czasopisma ogólnomedycznego. Nie dziwi więc fakt, że z chwilą pojawienia się „Anestezji i Reanimacji” Jemu właśnie przypadły obowiązki Sekretarza Redakcji, a od 1988 roku – Redaktora Naczelnego.

Jakie było, jak się rozwijało nasze czasopismo przez ostatnie 15 lat, gdy Redaktorem Naczelnym był prof. Zdzisław Rondio? Odpowiedź na to pytanie wymaga uwzględnienia licznych okoliczności związanych z transformacją ustrojową i systemową w Polsce w latach 90. Tak jak wiele innych wydawnictw medycznych, „Anestezjologia...” utraciła mecenat Państwowego Zakładu Wydawnictw Lekarskich, który przez wiele lat zabezpieczał jej materialny byt. Dalsze jej istnienie wymagało więc pozyskania nowych źródeł finansowania oraz nowego wydawcy. Tak też się stało, jednak systematyczne ukazywanie się czasopisma przysparzało odtąd Redakcji wiele trosk. Warto w tym miejscu przypomnieć Czytelnikom, że wpływy z prenumeraty pokrywały i pokrywają nadal jedynie niewielką część wydatków związanych z drukiem „Anestezjologii...”, stąd zamieszczane tu materiały reklamowe wzbogacają nie tylko jej szatę graficzną.

Wiadomo powszechnie, że o jakości periodyków medycznych decyduje przede wszystkim rodzaj i poziom publikowanych prac. Do redakcji czasopism na całym świecie przysyłane są zarówno artykuły wybitne jak i bezwartościowe. Świadczą one nie tylko o zainteresowaniach naukowych ich autorów, o potencjale intelektualnym poszczególnych ośrodków badawczych ale odzwierciedlają też warunki, jakie dla tego rodzaju aktywności tworzone są przez lokalne i krajowe władze administracyjne, ekonomiczne czy też polityczne. Gdy warunki te nie sprzyjają pracy naukowej, a taka sytuacja miała miejsce w Polsce w latach 90., wydawanie periodyku medycznego staje się szczególnym wyzwaniem.

„Anestezjologia...” przetrwała perturbacje lat 90. w stosunkowo dobrej kondycji. Dzięki staraniom Recenzentów i całego Zespołu Redakcyjnego do druku kwalifikowano prace interesujące, o znaczącej wartości poznawczej i praktycznej, starannie przygotowane pod względem formalnym. Optymizm Redaktora Naczelnego i jego determinacja w przekonywaniu ówczesnych uczestników licznych dyskusji o aktualnej kondycji czasopisma, że istniejące trudności mają charakter przejściowy, były ze wszech miar słuszne. Wielu zagrożeń z ubiegłej dekady dziś już nie ma, co nie oznacza rzecz jasna, że warunki do prowadzenia badań naukowych w kraju są dobre, a kondycja „Anestezjologii...” optymalna. Stąd też opinie o szkodliwości działań skutkujących wydawaniem w kraju nowych periodyków medycznych, konkurencyjnych tematycznie wobec naszego czasopisma, godne są szczególnej uwagi.

Komunikowanie się za pomocą słowa pisanego to szczególna forma sztuki. Wrodzony dar dobrego pióra posiadają nieliczni twórcy, podczas gdy dla wielu autorów opisywanie wyników badań własnych to prawdziwa droga przez mękę. W efekcie znaczna liczba manuskryptów, choćby i poprawnych regulaminowo, wymaga przed drukiem opracowania edytorskiego i gruntownych korekt redakcyjnych, dla wyeliminowania błędów stylistycznych, interpunkcyjnych a nawet ortograficznych. Trudne to zadanie, ale konieczne, gdy troska o poprawność językową jest wyrazem tradycji wydawnictwa, tak jak ma to miejsce w odniesieniu do naszego czasopisma. Ta szczególna cecha „Anestezjologii...” wiąże się jednoznacznie z osobą jej Redaktora Naczelnego, który początkowo osobiście, a następnie z udziałem najbliższych współpracowników zawsze zabiegał o jak najlepszą formę słowa pisanego, pozbawioną codziennego żargonu zawodowego, neologizmów, obcych form językowych czy też retoryki prezentacji kongresowych. Widać tu doświadczenie dydaktyka, organizatora znakomitych kursów doskonalących, autora licznych publikacji, w tym pierwszego polskiego podręcznika anestezjologii pediatrycznej i pierwszej monografii na temat anestezji u niemowląt w Stanach Zjednoczonych [4, 5]. Jako członek towarzystw oraz rad naukowych i programowych licznych organizacji i czasopism o zasięgu zarówno krajowym jak i międzynarodowym, prof. Rondio zdawał sobie sprawę, że „Anestezjologia...” służyć ma nie tylko autorom prac naukowo-badawczych, jako miejsce publikacji ich dorobku, ale również lekarzom praktykom, dla których lektura czasopisma to podstawowe źródło informacji zawodowych. Informacji, które muszą być przekazywane w sposób profesjonalny, ale też i przystępny, pełny ale i poprawny językowo. Elegancja słowa, jaka była dotąd udziałem czytelników „Anestezjologii...” godna jest tym większego podkreślenia, że sztuka pisania jest ze swej natury sztuką dynamiczną, ulegającą zmianom wraz z pojawianiem się nowych pojęć, nowych tematów, nowych problemów zawodowych i badawczych [6].