© Borgis - Nowa Stomatologia 1/2004, s. 28-32
Franciszek Szatko1, Elżbieta Dybiżbańska2, Paweł Wiśniewski2, Maria Wierzbicka2
Wybielanie zębów w opinii nauczycieli akademickich
Tooth whitening in the opinion of academic teachers
1 z Katedry Higieny i Epidemiologii AM w Łodzi
Kierownik Katedry: prof. dr hab. Andrzej Grzybowski
2 z Zakładu Stomatologii Zachowawczej IS AM w Warszawie
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Maria Wierzbicka
W ostatnich latach w piśmiennictwie ukazało się wiele opracowań poświęconych nauczaniu stomatologii oraz opiniom nauczycieli akademickich na temat sposobu rozwiązywania niektórych problemów klinicznych. Zainteresowaniem autorów cieszyły się m.in. programy nauczania kardiologii, planowanie kompleksowego leczenia stomatologicznego, uzyskiwanie świadomej zgody chorego oraz nauczanie stomatologii estetycznej (1, 2, 3, 4). Informacje na poruszone tematy zbierano na drodze ankietowej, zwracając się do prodziekanów lub do osób bezpośrednio zaangażowanych w nauczanie. Badania tego typu prowadzono głównie w uczelniach USA i Kanady. W Europie w ostatnich 4 latach koncentrowano się głównie na opracowaniu, wspólnej dla poszerzonej UE, koncepcji nauczania stomatologii oraz na opracowaniu wymaganych zakresów wiedzy i kompetencji oraz ich ocenie (5, 6).
Wybielanie zębów jest jednym z zagadnień klinicznych, które ze względu na rosnące zainteresowanie pacjentów i szeroką dostępność różnego rodzaju środków i metod poprawiających kolor zębów, winno, zdaniem Raigrodskiego i Harrisona, wchodzić w zakres stomatologii estetycznej (7). W Polsce nie prowadzono dotąd badań nad nauczaniem problematyki związanej z wybielaniem zębów. Celem obecnej pracy jest zatem zebranie informacji dotyczących:
– nauczania procedur wybielania zębów na studiach przeddyplomowych,
– osiągalności w ramach kształcenia podyplomowego kursów dokształcających z zakresu wybielania zębów,
– rangi ważności problematyki wybielania zębów w programie kształcenia w polskich uczelniach stomatologicznych.
MATERIAŁ I METODY
W badaniu wykorzystano opracowany dla celów niniejszej pracy anonimowy kwestionariusz wywiadu. Ankietę wysłano do kierowników zakładów stomatologii zachowawczej 10 krajowych uczelni, w celu jej rozprowadzenia wśród nauczycieli akademickich, a także do kilku losowo wybranych kierowników innych zakładów stomatologicznych. Łącznie wysłano 120 ankiet. W badaniu uczestniczyło 113 osób. Z dalszej analizy wyłączono 5 ankiet z powodu braku informacji dotyczącej stażu pracy. Analizowano odpowiedzi zawarte w 108 ankietach.
WYNIKI
Badani nauczyciele akademiccy różnili się znacznie stażem pracy. Jednakże rozkład respondentów o różnym stażu pracy na stanowisku nauczyciela akademickiego uczestniczących w badaniu był do siebie zbliżony (tab. 1 – str. 29).
Tabela 1. Staż pracy respondentów.
| Staż pracy w latach | Liczba osób | % |
| 1-5 | 34 | 31,5 |
| 6-15 | 35 | 32,4 |
| > 15 | 39 | 36,1 |
| Łącznie | 108 | 100,0 |
Badani nauczyciele akademiccy na ogół nie identyfikowali się z problematyką wybielania zębów. Problematyka ta nie wiązała się z treścią zajęć prowadzonych przez 51% badanych. Natomiast 26% respondentów interesowało się tą problematyką ze względu na zakres prowadzonych zajęć i tylko około 23% nauczycieli wielokrotnie przedstawiało studentom tę problematykę (tab. 2). Interesujące wydaje się to, że ponad dwukrotnie częściej wysoki poziom identyfikacji z problematyką wybielania zębów deklarowały osoby o stażu pracy do 5 lat, niż osoby o stażu pracy na stanowisku nauczyciela akademickiego przekraczającym 15 lat.
Tabela 2. Identyfikacja nauczycieli z problematyką wybielania zębów.
| Poziom identyfikacji | Staż pracy w latach | Łącznie |
| 1-5 | 6-15 | > 15 | N | % |
| Zerowy: moje zainteresowania i praca dydaktyczna nie dotyczą w żadnym stopniu wybielania zębów | 2 | 3 | 1 | 6 | 5,7 |
| Niski: problematyka wybielania zębów jest odległa od treści prowadzonych zajęć ze studentami ale chętnie gromadzę wiedzę na własny użytek | 13 | 12 | 23 | 48 | 45,3 |
| Umiarkowany: tylko na potrzeby prowadzonych zajęć | 7 | 13 | 8 | 28 | 26,4 |
| Wysoki: wielokrotnie przedstawiam studentom problematykę wybielania zębów | 12 | 7 | 5 | 24 | 22,6 |
Kolejne pytanie miało na celu określenie rangi ważności wybielania zębów w procesie kształcenia w zakładzie, w którym respondent jest zatrudniony. Blisko 67% ankietowanych nauczycieli stwierdziło, że nauczanie tej problematyki jest tylko teoretyczne i zaledwie około 17% podało, że studenci otrzymują nie tylko solidną wiedzę, ale także umiejętność praktycznego stosowania środków wybielających zęby (tab. 3).
Tabela 3. Ranga ważności wybielania zębów w procesie kształcenia w uczelni, katedrze, zakładzie w których respondent pracuje.
| Ranga ważności | Staż pracy w latach | Łącznie |
| 1-5 | 6-15 | > 15 | N | % |
| Trudno powiedzieć - nie zajmuję się tą problematyką | 1 | 4 | 3 | 8 | 7,4 |
| Osobiście nie interesuję się wybielaniem, ale wiem że studenci w mojej uczelni otrzymują jakieś przygotowanie w tej dyscyplinie | 2 | 5 | 3 | 10 | 9,3 |
| Nauczanie jest realizowane, ale teoretycznie | 22 | 22 | 28 | 72 | 66,7 |
| Studenci otrzymują solidną wiedzę i umiejętności praktycznego stosowania | 9 | 4 | 5 | 18 | 16,6 |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Fazier K.B., Haywood V.B.: Teaching nightguard bleaching and other tooth-whitening procedures in North American dental schools. J. Dent. Educ. 2000, 64:357-364. 2. Hook C.R. et al.: Treatment planning processes in dental schools. J. Dent. Educ. 2002, 66:68-74. 3. Clark T.D., Mjor I.A.: Current teaching of cariology in North American dental schools. Oper. Dent. 2001, 26:412-418. 4. Osborne P.B., Skelton J.: Survey of undergraduate esthetic courses in U.S. and Canadian dental schools. J. Dent. Educ. 2002, 66:421-425. 5. General Dental Council. The first five years. A framework for undergraduate dental education. London 2002. 6. Scott J.: Dental education and registration in an expanding European Union. Eur. J. Dent. Educ. 2003, 7:1-2. 7. Raigrodski A.J., Harrison J.D.: Esthetic techniques and restorative systems used in the second-year undergraduate dental curriculum. J. Esthet. Restor. Dent. 2003, 15:233-243. 8. Elderton R.J.: Changing the course of dental education to meet future requirements. J. Can. Dent. Assoc. 1997, 63:633-634, 637-6396.
