© Borgis - Nowa Stomatologia 2/2001, s. 8-10
Witold Bojar1, Wiesław Kobyłecki1, Stanisław Jóźwiak2, Zenon Komorek2
Materiały do wypełniania ubytków w zębach bocznych. Porównanie wytrzymałości na ściskanie w badaniach statycznych i dynamicznych*
Posterior restorative materials. A comparison of compressive strength under static and dynamic loading
1 z Zakładu Materiałów Stomatologicznych IL w Warszawie
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Wiesław Kobyłecki
2 z Zakładu Materiałoznawstwa Instytutu Materiałoznawstwa i Mechaniki Technicznej WAT w Warszawie
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. inż. Zbigniew Bojar
W poszukiwaniu alternatywy dla stosowanego od bez mała dwóch stuleci amalgamatu srebra przedstawiane są coraz nowsze generacje materiałów ceramiczno-polimerowych. Jakkolwiek zyskują one powszechną akceptację lekarzy i pacjentów to wydaje się, że nie przewyższają amalgamatów pod względem niektórych właściwości mechanicznych (1, 2, 3, 4). Wysokie oczekiwania w stosunku do nowych, szeroko reklamowanych materiałów kompozytowych, oraz brak wiarygodnych, wieloletnich obserwacji klinicznych skłaniają do porównania właściwości fizyko-mechanicznych niektórych materiałów.
METODY OCENY WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW STOMATOLOGICZNYCH
W badaniach doświadczalnych oraz w trakcie oceny normatywnej materiałów stomatologicznych wykorzystuje się różne rodzaje badań (5). Obliczenia wykonane metodą elementów skończonych dotyczące określenia rozkładu naprężeń w odbudowanym zębie pozwalają na jednoznaczne stwierdzenie, że podstawowym kryterium oceny powinny być testy oparte na ściskaniu (6).
CEL PRACY
Celem pracy było porównanie wytrzymałości na ściskanie wybranych materiałów metodą statyczną i symulującą mechaniczne warunki pracy narządu żucia metodą dynamiczną.
MATERIAŁY I METODY
W celu zbadania materiałów polimerowych wykonywano próbki w kształcie walca, o wysokości 6 ± 0,1 mm i średnicy 4 ± 0,1 mm, posługując się dwuczęściową formą ze stali nierdzewnej. Formy były izolowane cienką warstwą smaru silikonowego. Próbki kształtowano pomiędzy szklanymi płytkami, izolowanymi celulozową folią. Materiał przygotowywano zgodnie z zaleceniami producentów. Do polimeryzacji materiałów utwardzanych światłem używano lampy polimeryzacyjnej Degulux, Degussa. Do formowania próbek amalgamatu srebra wykorzystano mechaniczne urządzenie wykonane wg zaleceń normy ISO 1559:1995*, kształtującego próbki o średnicy 4 mm. Urządzenie to działając na próbkę ze stałym ciśnieniem 14 MPa, pozwala w opinii autorów na standaryzację metody kształtowania. Do mieszania kapsułkowanych cementów i amalgamatu używano mieszalnika Silamat, Vivadent. Próbki materiałów szlifowano na mokro papierem ściernym o ziarnistości „400” i umieszczano w wodzie destylowanej, w cieplarce, w temp. 37°C. Cement szkło-jonomerowy umieszczano wraz z formą w cieplarce i wyjmowano z niej bezpośrednio przed badaniem. Wytrzymałość oceniana była po 24 h od wykonania próbek.
Tabela 1. Materiały poddane badaniom.
| Nazwa materiału |
rodzaj materiału |
Producent |
Nr serii |
| Megalloy |
Amalgamat srebra - stop sferyczny |
Dentspy Intl. USA |
970521 |
| Polofill Supra |
Mikrohybrydowa żywica kompozytowa |
Voco GmbH, Niemcy |
65057 |
| Hytac |
Żywica kompozytowa modyfikowana polikwasem |
Espe Dental AG, Niemcy |
04146, 04149 |
| Fuji IX |
Konwencjonalny cement szkło-jonomerowy |
Gc Corporation, Tokyo, Japonia |
290587
29613 |
| Fuji LC |
Cement szkło-jonomerowy modyfikowany żywicą |
| Compoglass F |
Żywica kompozytowa modyfikowana polikwasem |
Vivadent Est., Schaan, Lichtenstein |
902646 8
19802 |
Statyczne próby wytrzymałościowe wykonywano na maszynie INSTRON 1185, z prędkością posuwu trawersy 1mm/min, zgodnie z zaleceniami normy ISO 9917: 1991**. Testy dynamiczne przeprowadzono na uniwersalnej maszynie wytrzymałościowej INSTRON 8501 Plus, stosując obciążenie sinusoidalnie zmienne o częstotliwości 10 Hz. Badane materiały poddano czterem zakresom obciążeń: 0,3- -1,3 kN, 0,3-1,5kN, 0,3-1,7 kN i 0,3--2,0 kN. W celu symulacji elastycznego podłoża pracy badanych tworzyw stosowano pomiędzy stolikiem maszyny, a testowaną próbką wypełnienie smarem silikonowym. Ponadto, aby zachować jednoosiowy stan naprężeń (naprężenia ściskające) zastosowano stolik z przegubem kulistym.
*ISO1559:1995 Dental materials Alloys for dental amalgam.
**ISO 9917:1991 Dental water-based cements.
WYNIKI
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Berry TG et al.: Almost Two Centuries of Amalgam: Where Are We Today? JADA 1994, 125,4,329-9; 2. Christensen GJ.: Amalgam vs. Composite resin. JADA,1998,129,12,1757-9; 3. Condon J, Ferracane J: Evaluation of composite wear with a new multi-mode oral wear simulator. Dent Mater.,1996,XII,4,218-226; 4. Leinfelder KF: After Amalgam,What? Other Materials Fall Short. JADA, 1994, 125, 5, 587-9; 5. O´Brien WJ.: Dental Materials and Their Selection. Qintessence Publihing Co, 1997; 6. Bojar W.: Wybrane materiały do bezpośredniej odbudowy zębów przedtrzonowych i trzonowych. Porównanie niektórych właściwości fizyko-chemicznych. Praca doktorska. Warszawa 1999; 7. Berry TG. Et al.: Amalgam at the new millenium. JADA, 1988, 129, 11, 1547-56; 8. Borowska-Afeltowicz E. i wsp.: Możliwości ograniczenia amalgamatu stosowanego w stomatologii. Czas Stomat.,1995, XLVIII, 8, 501-4; 9. Eley BM.: The future of dental amalgam: a review of the literature. Part 7: Possible alternative materials to amalgam for the restoration of posterior teeth. Br Dent J., 1997, 183, 11-4; 10. Skomro P. i wsp.: Porównanie trwałości wypełnień ubytków klasy I i II z materiałów złożonych i z amalgamatu srebra. Czas Stomat. 1997, L, 5, 315-9; 11. Suzuki S et al.: Evaluating The Antagonistic Wear of Restorative Materials When Placed Against Human Enamel. JADA, 1996, 127, 1, 74-80; 12. Lipski T, Chladek W: Wartości siły zgryzu w zależności od wieku i płci. Prot Stom., 1997, XLVII, 5, 284-7; 13. Mount GJ: Trwałość wypełnień glass-jonomerowych: Przegląd metod wypełniania zakończonych powodzeniem. Quintessence, 1998, VI, 3, 165-72; 14. Willems G. et al.: Composite resins in the 21 st century. Quintessence Int., 1993, 24, 9, 641-58.
