© Borgis - Nowa Stomatologia 3/2001, s. 11-14
Marta Drabarczyk-Nasińska, Małgorzata Kacprzak
Nowoczesne leczenie endodontyczne – materiały i metody wypełniania kanału korzeniowego
Modern endodontic treatment – root canal filling materials and methods of root canal obturation
z Zakładu Stomatologii Zachowawczej Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Maria Wierzbicka
Osiągnięcie pozytywnego wyniku leczenia endodontycznego zależy od wielu czynników. Do najważniejszych należą: prawidłowe chemiczno-mechaniczne opracowanie kanału i kończące leczenie, szczelne wypełnienie całego systemu korzeniowego biokompatybilnym materiałem.
Najczęściej stosowanym materiałem służącym do wypełniania kanału korzeniowego jest gutaperka. Materiał ten nie posiada właściwości uszczelniających (nie łączy się on chemicznie z zębiną kanału), dlatego aby zwiększyć szczelność wypełnionego nim kanału używa się go łącznie z pastą. Najpowszechniejszymi metodami wypełniania gutaperką kanałów korzeniowych są: metoda kondensacji bocznej na zimno i metoda pojedynczego ćwieka (używamy standardowych ćwieków o kącie zbieżności ISO 0,02).
Trwają badania nad metodami, których stosowanie uprości sposób postępowania i skróci czas pracy lekarza, a jednocześnie pozwolą uzyskać równie szczelne wypełnienie kanału jak przy stosowaniu metod tradycyjnych. W ostatnim okresie wzrosło zainteresowanie metodami termoplastycznymi. Unowocześnienie urządzeń służących do uplastycznienia gutaperki umożliwia precyzyjny dobór temperatury i czasu potrzebnego do jej rozgrzania. Wyeliminowano dzięki temu możliwość przegrzania tkanek okołowierzchołkowych i zminimalizowano skurcz występujący podczas stygnięcia materiału. Nadal wadą tej metody jest częste przedostawanie się rozgrzanej gutaperki poza wierzchołek anatomiczny.
Dlatego niektórzy badacze starają się udoskonalić metody nie wymagające stosowania wysokiej temperatury, przykładem może być metoda pojedynczego ćwieka, w której stosowane narzędzia i ćwieki gutaperkowe posiadają większy niż standardowy kąt zbieżności.
Prowadzone są również badania nad opracowaniem materiału, który w przyszłości zastąpiłby gutaperkę. Powinien on cechować się szczelnością, mieć właściwości regeneracyjne w stosunku do tkanek okołowierzchołkowych i adoptować się do zmian zachodzących w mikrośrodowisku kanału korzeniowego. Możliwe, że oczekiwania te spełni MTA (Mineral Trioxide Aggregate), który w ostatnim czasie wprowadzony został do leczenia endodontycznego.
Celem naszej pracy jest przedstawienie najnowszych materiałów oraz mniej znanych i stosunkowo nowych metod wypełniania kanałów, natomiast wszystkie obecnie stosowane metody i materiały przedstawione są na rycinach 1 i 2.
Ryc.1. Podział materiałów służących do wypełnienia kanałów korzeniowych.
Ryc. 2. Metody wypełniania kanałów korzeniowych.
MINERAL TRIOXIDE AGGREGATE – MTA
MTA – jest jednym z najnowszych i bardzo obiecujących materiałów, wprowadzonych w ostatnim okresie do leczenia kanałowego. Opracowany został przez naukowców z Uniwersytetu Loma Linda w USA. Materiał ten ma postać szarego proszku, który składa się z hydrofilowych cząsteczek, dzięki czemu wiąże się nawet w warunkach znacznej wilgotności, tworząc koloidalny żel. W skład nawodnionego proszku wchodzą: krzemian trójwapniowy, fosfatan trójwapniowy, tlenek trójwapniowy i inne. Materiał wiąże się około 3-4 godzin, a czas pracy nim to około 5 minut (1). MTA jest biokompatybilny i odporny na ściskanie (2).
Główne wskazania do jego użycia to:
1. naprawa perforacji,
2. pokrycie bezpośrednie,
3. apeksyfikacja,
4. wsteczne wypełnienie wierzchołka korzenia po zabiegu resekcji,
5. wypełnianie kanałów korzeniowych,
6. leczenie resorpcji (1, 2, 3, 4, 5).
Zaletami MTA są:
1. większa szczelność w porównaniu z amalgamatem, w przypadku wstecznego wypełniania po zabiegu resekcji lub naprawiania perforacji (6, 7, 8, 9, 10),
2. zdolność indukowania cementogenezy i regeneracji więzadeł przyzębia, po chirurgicznym wypełnieniu nim wierzchołka korzenia (4),
3. zdolność indukowania procesu apeksyfikacji, powstające tkanki twarde, wykazują większą gęstość, niż tkanki powstałe pod wpływem proteiny osteogenicznej-1 i wodorotlenku wapnia (11),
4. rzadsze występowanie reakcji zapalnych ze strony tkanek okołowierzchołkowych w porównaniu z np. Ketac-Endo (12),
5. większa zdolność stymulowania tworzenia się mostu zębinowego po bezpośrednim pokryciu miazgi, w porównaniu z wodorotlenkiem wapnia (13).
Wadami tego materiału są:
1. wysoki koszt,
2. niejednorodna (piaskowata) konsystencja, w której występuje podczas zarabiania, utrudnia aplikację materiału,
3. szara barwa, co może być powodem przebarwień struktur zęba (1) (trwają prace nad uzyskaniem proszku o białej barwie).
METODA POJEDYNCZEGO ĆWIEKA Z ZASTOSOWANIEM ĆWIEKÓW O KĄCIE ZBIEŻNOŚCI ISO 0,04: 0,06; 0,08
Technika ta wymaga zastosowania:
– instrumentów NiTi o większym kącie zbieżności,
– ćwieków gutaperkowych o kącie zbieżności 0,04; 0,06; 0,08,
– zalecane jest użycie jako uszczelniacza cementu epoksydowego (np. EZ-Fill EDS), który może być wprowadzany za pomocą dwukierunkowej spirali EZ-Fill (14, 15, 16, 17).
Kanał opracowujemy do otworu fizjologicznego (końcowe narzędzie ma rozmiar 30, kąt jego zbieżności wynosi 0,06 lub 0,08), następnie wprowadzamy do niego cement i odpowiednio dopasowany ćwiek gutaperkowy. Zastosowanie gutaperki o większym kącie zbieżności umożliwia dociśnięcie z dużą siłą znajdującego się w kanale cementu, dzięki czemu uzyskujemy szczelnie wypełniony kanał łącznie z kanalikami bocznymi (14).
Uzyskany stożkowaty kształt kanału umożliwia wypływanie nadmiaru uszczelniacza w stronę części przykoronowej.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. G. N. Glickman, K. A. Koch: 21st-ceuntry endodontics, JADA, Vol. 131(6), 39S-46S(2000). 2. Torabinejad M., Chivian N.: Clinical applications of mineral tiroxide aggregate. J Endod 1999 25, 3, 197-205. 3. Abedi H.R., Ingle J.I.: Mineral trioxide aggregate: a review of a new cement. J Calif. Dent. Assoc., 1995, 23, 12, 36-9. 4. Schwartz R.S. et al.: Mineral trioxide aggregate: a new material for endodontics. J. Am. Dent.Assoc., 1999, 130, 7, 967-75. 5. Germain LP.: Mineral trioxide aggregate: a new material for the new millenium. Dent. Today, 1999, 18, 1, 66-71. 6. Yatsushiro J. et al.: Longitudinal study of the mikroleakage of two root-end fillings materials using a fluid conductive system. J, Endod., 1998, 24, 11, 716-9. 7. Wu M. et al.: Long-term seal provided by some root-end filling materials., J. Endod, 1998, 24, 8, 557-60. 8. Fischer E.J. et al.: Bacterial leakage of mineral tiroxide aggregate as compared with zinc-free amalgam, intermediate restorative material, and super EBA as a root end filling material. J. Endo., 1998, 24, 3, 176-179. 9. Bates C.F. et al.: Longitudinal sealing ability of mineral tiroxide aggregate as a root end filling material. J. Endo., 1996, 22, 11, 575-8. 10. Torabinejad M. et al.: Sealing ability of mineral tiroxide aggregate when used as a root end filling material. J. Endo., 1993, 19, 12, 591-5. 11. Shabahang S. et al.: A comparative study of root-end induction using osteogenic protein-1, calcium hydroxide, and mineral tiroxide aggregate in dogs. J. Endod., 1999, 25, 1, 1-5. 12. Holland R. et al.: Reaction of dogs´ teeth to root canal filling with mineral tiroxide aggregate or glass ionomer sealer. J. Endod, 1999, 25, 11, 728-30. 13. Ford T.R. et al.: Using mineral tiroxide aggregate as a pulp-capping material. J. Am. Dent. Assoc.,1996, 127, 10, 1491-4. 14. Lee Musikant B. et al.: Alternatywna metoda wypełniania kanału korzeniowego: metoda pojedyńczego ćwieka. Stomat. Wsp., 2001, 8, 1, 49-52.15. Lee Musikant B. et al.: Uproszczona metoda wypełniania zwężających się stopniowo kanałów korzeniowych. Stomat. Wsp., 2000, 7, 4, 27-31. 16. Seidman D.: Dwie nowe metody endodontyczne z punktu widzenia lekarza stomatologa specjalności ogólnej. Cz. I, Stomat. Wsp., 2000, 6, 5. 17. Seidman D.: Dwie nowe metody endodontyczne z punktu widzenia lekarza stomatologa specjalności ogólnej. Cz. II, Stomat. Wsp., 2000, 7, 6, 29-33. 18. Felstead A.M. et al.: An in vitro investigation of Thermafi obturation at different temperatures. Endod Dent. Traumatol., 1994, 10(3), 141-3. 19. Leung S.F., Gulabivala K.: An in vitro evaluation of influence of canal curvature on sealing ability of Thermafil. Int. Endod.J., 1994, 27(4), 190-6. 20. Pathomvanich S., Edmunds D.H., The sealing ability of Thermafil obturators assessd by four different microleakage techniques. Int Endod. J., 1996, 29(5), 327-34. 21. Fabra-Campos H.: Experimental apical sealing with a new canal obturation system. J. Endod, 1993, 19(2), 71-5. 22. Bhambhani S.M., Sprechman K.: Microleakage comparsion of thermafil versus vertical condensation using two different sealers. Oral. Surg. Oral. Med. Oral. Pathol. 1994, 78(1), 105-8. 23. Clark D.S., ElDeeb M.E.: Apical sealing of metal versus plastic carrier Thermafil obturators. J. Endod. 1993,19(1), 4-9. 24. Dummer P.M. et al.: A laboratory study of root fillings in teeth obturated by lateral condensation of gutta-percha or Thermafil obturators. Int. Endod. J., 11994, 27(1), 32-38. 25. Gulabivala K. et al.: An in vitro comparsion of thermoplasticised gutta-percha obturation techniques with lateral condensation. 1998, 14(6), 262-9. 26. Wilcox L.R., Juhlin J.J.: „Endodontic retreatment of Thermafil versus laterally condensed gutta-percha. J. Endod., 1994,20(3), 115-7. 27. Frajlich S.R. et al.: Comparative study of retreatment of Thermafil and lateral condensation endodontic fillings. Int Endod. J. 1998, 31(5), 345-7. 28. Zuolo M.L. et al.:,,Endodontic retreatment of thermafil or lateral condensatio obturations in post space prepared teeth. J. Endod, 1994, 20(1), 9-12. 29. Wilcox L.R.:,,Thermafil retreatment with and without chloroform solvent. J. Endod. 1993, 19(11), 563-6. 30. Wolcott J.F. et al.: Thermafil retreatment using a new System B technique or a solvent 1999, 25(11), 761-4. 31. G. Vorwerk: Leczenie kanału korzeniowego za pomocą narzędzi obrotowych. Koncepcja leczenia planowego dla praktyki. Quintessence Tom 8(2),115-127(2000).
