© Borgis - Nowa Stomatologia 3/2001, s. 49-51
Maciej Zaremba1, Monika Borakowska1, Agnieszka Dolegacz1, Renata Górska1, Joanna Juskowa2
Wpływ głębokości kieszonki przyzębnej na mikroflorę pacjenta z zapaleniem przyzębia dorosłych
The influence of periodontal pockets depth on periodontal microflora in patients with adult periodontitis
1 z Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Renata Górska
2 z Kliniki Immunologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Leszek Pączek
Badania naukowe ostatnich lat wykazały, że obecność pewnych bakterii jest związana z aktywnością choroby przyzębia (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7). Spośród ogromnej liczby gatunków bakterii bytujących w jamie ustnej można wyodrębnić grupę patogenów, których zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie działanie przyczynia się do destrukcji struktur przyzębia (5, 6). Wiedza dotycząca rodzaju i ilości bakterii u danego pacjenta w różnych okresach choroby jest niezwykle pomocna lekarzowi we właściwej ocenie ryzyka utraty przyczepu łącznotkankowego i kości. Wiele ośrodków badawczych, wychodząc naprzeciw tym zagadnieniom, starało się określić grupę najczęstszych patogenów odpowiedzialnych za wystąpienie i postęp choroby przyzębia. Slots i Morrison do bakterii najczęściej łączonych z chorobami przyzębia zaliczają: Actinobacillus actinomycetemcomitans (A.a.), Porphyromonas gingivalis (P.g.), Bacteroides forsythus (B.f.) i Treponema denticola (T.d.), nieco rzadziej wymieniają także: Eikenella corrodens (E.c.), Camphylobacter rectus (C.r.), Prevotella intermedia (P.i.), Fusobacterium nucleatum (F.n.). Stwierdzenie tych drobnoustrojów u pacjenta może wpływać na rokowanie, wybranie właściwej opcji leczniczej i monitorowanie leczenia pacjentów z chorobą przyzębia. Dzięki testom lub badaniom bakteriologicznym można lepiej w czasie zaplanować podejmowanie procedur leczniczych i wizyt kontrolnych w podtrzymującej fazie leczenia.
Offenbacher i Meyer wykazali w swoich badaniach wpływ patogenów przyzębia na choroby ogólnoustrojowe takie jak, choroby sercowo-naczyniowe, poród przedwczesny i udar mózgu (8,12,13). Choroba przyzębia w ich opinii jest uważana za ognisko infekcji, z którego patogeny bakteryjne lub cytokiny wydzielane przez tkanki gospodarza stymulowane czynnikami bakteryjnymi, przedostają się do krwioobiegu i docierają do odległych narządów i tkanek, powodując tam miejscowe zmiany i uszkodzenia (teoria zakrzepu bakteryjnego) (8,9, 10, 11, 12, 13). Z tego powodu dokładne poznanie flory bakteryjnej w chorobie przyzębia ma istotne znaczenie dla dalszych badań i ewentualnej diagnostyki.
Należy jednak pamiętać, iż bakterie nie są jedynym czynnikiem prowadzącym do wystąpienia choroby przyzębia. Oprócz wiedzy ich dotyczącej, w kontroli choroby należy uwzględniać również inne czynniki ryzyka dotyczące odpowiedzi gospodarza na czynnik zapalny.
Analiza flory patogennej dla przyzębia, może być wykonywana poprzez hodowlę na selektywnych podłożach bakterii pobranych z kieszonki przyzębnej. Identyfikację patogenów można również przeprowadzić za pomocą polimerazowej reakcji łańcuchowej (PCR), lub specyficznych testów DNA np. MicroDentex DMDx.
CEL PRACY
Celem pracy była identyfikacja bakteryjnej, beztlenowej flory poddziąsłowej w kieszonkach przyzębnych, w zależności od głębokości kieszonki i współistniejącego stanu ogólnego.
MATERIAŁ I METODA
Materiał stanowiła płytka bakteryjna pobrana do badania mikrobiologicznego z 20 kieszonek przyzębnych od pacjentów z rozpoznanym AP, z 10 o głębokości = 4 mm i 10> 6 mm. Pacjentów podzielono na dwie grupy. Grupę 1 stanowili pacjenci ogólnie zdrowi, którzy nie przyjmowali antybiotyków oraz nie mieli wykonywanego scalingu w okresie ostatnich 6 miesięcy. W grupie 2 znajdowali się pacjenci po przeszczepieniu nerek, leczeni antybiotykami oraz immunosupresyjnie, u których również nie wykonywano scalingu w okresie ostatnich 6 miesięcy. Wybrane do badania zęby oczyszczano jałowym gazikiem z płytki naddziąsłowej. Materiał pobierano z dna kieszonek przyzębnych przy pomocy jednorazowych, jałowych ez o pojemności 1 ml. i w sposób jałowy przenoszono do probówki z płynnym podłożem tioglikolanowym z dodatkiem rezazuryny.
Tak pobrany i zabezpieczony materiał transportowany był do pracowni mikrobiologicznej. Po dwóch godzinach materiał ten wysiewano na podłoża wzbogacone CDC (wg Zombarda i Dovella), oraz na podłoża agarowe selektywne – GVA (z dodatkiem gentamycyny i wankomycyny), a także na bulion selektywny w kierunku G+ pałeczek z rodzaju Actinomyces.
Posiany materiał zamykano w pojemnikach typu Gas-Pak. Inkubację prowadzono w warunkach cieplarki 37°C przez 5 dni z użyciem kopert do hodowli bakterii beztlenowych – GEN-box anaer. Bulion selektywny w kierunku pałeczek Actinomyces wysiewano po 7 dniach na podłoże CDC. Po tym czasie dokonywano izolacji wyrosłych kolonii na podłoże CDC, oraz zwykły agar krwawy w kierunku oceny relacji wyrosłych kolonii wobec warunków tlenowych. Po 3-dniowej inkubacji płytek w warunkach beztlenowych w pojemnikach typu GasPak z użyciem kopert GEN box anaer, uzyskiwano czyste hodowle bakterii beztlenowych. Identyfikację wyrosłych szczepów prowadzono w oparciu o morfologię kolonii i komórek (preparat barwiony metodą Gramma), test na obecność katalazy i oxydazy. Charakterystykę biochemiczną wyrosłych szczepów prowadzono przy użyciu testów API-20A, które pozwalają zakwalifikować badany drobnoustrój do określonego gatunku.
WYNIKI
Analiza flory beztlenowej wykazała dużą różnorodność gatunków bakteryjnych. Wyniki grupy 1 przedstawiono w tabeli 1. Najczęściej stwierdzanymi bakteriami były: Gram-ujemne pałeczki beztlenowe (48% wykrytych bakterii), Gram-dodatnie pałeczki beztlenowe (24% wykrytych bakterii) oraz Gram-dodatnie ziarniaki beztlenowe (21% wykrytych bakterii).
Tabela 1. Częstość występowania określonych bakterii w kieszonkach przyzębnych o różnej głębokości u pacjentów w grupie 1.
| kieszonki= 4 mm | kieszonki> 6 mm |
Gram (+) ziarenkowce beztlenowe 21% | | |
Peptostreptococcus spp. | | * |
Peptostreptococcus asaccharoliticus | | * |
Peptococcus spp. | *** | **** |
Gram (+) pałeczki beztlenowe 24% | | |
Eubacterium lentum | ** | |
Propionibacterium acnes | ** | ** |
Actinomyces meyeri | * | |
Actinomyces viscosus | * | |
Bifidobacterium spp. | ** | |
Gram (-) ziarenkowce beztlenowe 7% | | |
Veillonella pravula | | ** |
Veillonella spp. | * | |
Gram (-) pałeczki beztlenowe 48% | | |
Fusobacterium necrophorum | | ** |
Fusobacterium nucleatum | * | ** |
Prevotella melaninogenica | *** | ** |
Prevotella asaccharolitica | * | * |
Prevotella denticola | * | |
Prevotella oralis | ** | * |
Prevotella intermedia | | * |
Bacteroides capillus | * | |
Porphyromonas asaccharoliticus | | * |
Prophyromonas gingivalis | | * |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Slots J.: Bacterial specificity in adult periodontitis. A summary of recent work. J. Clin. Periodontol. 1986, 13(10), 912-7. 2. Slots J., Listgarden M.A.: Bacterioides gingivalis, Bacteroides intermedius and Actinobacillus actinomycetamcomitans in human periodontal diseases. J. Clin. Periodontol. 1988, 15(2), 85-93. 3. Slots J., Rams T.E.: Antibiotics in periodontal therapy: advantages and disadvantages. J. Clin. Periodontol.1990, 17(6), 479-93. 4. Slots J., Rosling B.G.: Supresion of the periodontopathic microflora in localized juvenile periodontitis by systemic tetracycline. J. Clin. Periodontol. 1983, 10(5), 465-86. 5. Slots J. et al.: The occurence of Actinobacillus actinomycetemcomitans, Bacteroides gingivalis and Bacteroides intermedius in destructive periodontal disease in adults.” J. Clin. Periodontol 1986, 13(6), 570-7. 6. Mouton C. et al.: Identification of Bacteroides gingivalis by fluorescent antibody staining. Ann. Microbiol. 1981, 132B(1), 69-83. 7. Hammond B.F.: The microbiology of periodontal diseases with emphasis on localized juvenile periodontitis. Alpha Omegan 1983, 76(4), 27-31. 8. Meyer D.H., Fives-Taylor P.M.: Oral pathogens: from dental plaque to cardiac disease.” Curr. Opin. Microbiol. 1998 Feb, 1(1), 88-95. 9. Morrison H.J. et al.:”Periodontal disease and risk of fatal coronary heart and cerebrovascular diseases.” J. Cardiovasc. Risk. 1999 Feb, 6(1), 7-11. 10. Mendez M.V. et al.: An association between periodontal disease. Am. J. Surg. 1998 Aug, 176(2), 153-157. 11. Mattila K.J.: Dental infections as a risk factor for acute myocardial infarction. Eur. Heart. J. 1993 Dec, 14 Suppl. K.,51-53. 12. Offenbacher S., Beck J.D.: Periodontitis: A potential risk factor for spontaneous preterm birth. Comp Periodontol 1998; 19,32-39. 13. Offenbacher S. et al.: Potential pathogenic mechanisms of periodontitis-associated pregnancy complications. Ann Periodontol 1998; 3, 233-250. 14. Takahashi K. et al.: Heterogeneity of host immunological risk factors in patients with aggresive periodontitis. J Periodontol 2001;72, 425-437.