© Borgis - Nowa Stomatologia 4/2001, s. 38-42
Wojciech Popowski1, Paweł Plakwicz1, Piotr Wieczorek1,
Piotr Wychowański1, Barbara Juszczyk-Popowska2
Stan i potrzeby lecznicze przyzębia osób dorosłych w wieku 35-44 lat, zamieszkałych w regionie warszawskim – badania porównawcze
Periodontal status and treatment needs of 35-44 years old population living in the region of Warsaw – comparison study
1z Zakładu Chirurgii Stomatologicznej Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik Zakładu: dr hab. med. Andrzej Wojtowicz
2były kierownik Zakładu Chirurgii Stomatologicznej Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Warszawie
W 1987 roku podjęte zostały badania epidemiologiczne chorób i wad narządu żucia wybranych grup populacji polskiej. Badania prowadzone były pod patronatem Światowej Organizacji Zdrowia. Osiem lat później w 1995 r. badania zostały powtórzone. Zastosowany schemat badań opracowany przez ŚOZ zapewnił jednolitość metod badawczych i kryteriów oceny, co pozwoliło na uzyskanie porównywalnych wyników badań (1, 2, 3, 4, 5).
Praca niniejsza ma na celu dokonanie porównania stanu zdrowia i potrzeb leczniczych przyzębia u osób w wieku 35-44 lat, zamieszkałych w regionie warszawskim, na podstawie przeprowadzonych badań w roku 1987 i 1995.
Materiał i metody
Zbadano stan przyzębia grupy osób w wieku 35-44 lat zamieszkałych w Warszawie, Sulejówku oraz wsi Wiązowna, według schematu epidemiologicznego – duże miasto, małe miasto i wieś. Miejscowości te zostały wybrane losowo, w każdej z nich również na drodze losowej wybrano do badania po 30 mężczyzn i 30 kobiet. W 1995 roku losowana była jedynie grupa badanych osób, miejscowości w których prowadzono badania pozostały te same.
Badania prowadzone były w gabinecie stomatologicznym, przy sztucznym oświetleniu, przez lekarzy przeszkolonych w technice badania. Do badania przyzębia został użyty zgłębnik WHO-621. Do oceny stanu przyzębia zastosowano wskaźnik potrzeb leczniczych przyzębia CPITN. Wyniki badań rejestrowane były na kartach WHO Oral Health Assessment From-1986. Uzyskane wyniki obrazujące stan zdrowia przyzębia porównane zostały w zależności od płci i miejsca zamieszkania badanych i opracowane statystycznie przy użyciu testów, dla frakcji t-Studenta.
Wyniki
Porównanie odsetka osób z najwyższymi wartościami kodów CPITN przedstawiono w tabeli 1. Z porównania tego wynika, że w okresie 8 lat wystąpiły widoczne zmiany w stanie zdrowia przyzębia, w badanej grupie osób. Zmiany te dotyczą niewielkiego wzrostu odsetka osób ze zdrowym przyzębiem o 1,2% i krwawieniem z dziąseł o 3,9% w 1995 roku i zmniejszeniem odsetka osób z kamieniem nazębnym o 27,8%. Niepokojąco natomiast wzrosły odsetki osób z kieszonkami płytkimi o 13,3% i kieszonkami głębokimi o 9,4%. Za wyjątkiem porównań odsetka osób ze zdrowym przyzębiem, pozostałe porównania są wysoce istotne statystycznie p> 0,01 (ryc. 1).
Tabela 1. Stan i potrzeby lecznicze przyzębia, odsetki osób z maksymalną oceną CPITN.
| Rok | Liczba badanych | Odsetki osób z najwyższą wartością kodów CPI | Kategorie potrzeb leczniczych
TN
w % |
0
zdrowe przyzębie | 1
tylko krwawienie | 2
kamień nazębny | 3
kieszonki 4-5 mm | 4
kieszonki > 6 mm | TN1 | TN2 | TN3 |
| 1987 | 180 | 2,2** | 0,0** | 52,8** | 36,1** | 8,9** | 0,0** | 88,9** | 8,9** |
| 1995 | 180 | 3,4** | 3,9** | 25,0** | 49,4** | 18,3** | 3,9** | 74,4** | 18,3** |
* wyniki istotne statystycznie,
** wyniki wysoce istotne statystycznie.
Ryc. 1. Porównanie stanu przyzębia CPI w odsetkach.
Porównując potrzeby lecznicze przyzębia stwierdzamy, że najwyższe odsetki badanych zarówno w 1987 r. jak i 1995 r. stanowiły osoby z potrzebami leczniczymi w kategorii TN2. W 1987 roku odsetek ten wynosił 88,9%, a w 1995 r. 74,4%, zmniejszył się więc o 14,5%. Natomiast wyraźnie zwiększyły się odsetki osób w kategorii specjalistycznych potrzeb leczniczych TN3 z 8,9% do 18,3% w 1995 roku, a więc o 9,4%. Porównania te są wysoce istotne statystycznie, p> 0,01 (ryc. 2).
Ryc. 2. Potrzeby leczenia przyzębia TN w %.
Tabela 2. Stan i potrzeby lecznicze przyzębia, odsetki osób z maksymalną oceną CPITN według płci.
| Rok | Liczba badanych | Odsetki osób z najwyższą wartością kodów CPI | Kategorie potrzeb leczniczych TNw % |
0
zdrowe przyzębie | 1
tylko krwawienie | 2
kamień nazębny | 3
kieszonki 4-5 mm | 4
kieszonki > 6 mm | TN1 | TN2 | TN3 |
| 1987 | Mężczyźni 90 | 1,1 | 0,0 | 42,7** | 46,1 | 10,1** | 0,0 | 88,8** | 10,0* |
| 1995 | 0,0 | 3,3 | 27,0** | 46,1 | 23,6** | 3,3 | 73,1** | 23,6* |
| 1987 | Kobiety 60 | 2,2 | 0,0* | 62,9** | 27,0** | 7,9 | 0,0** | 89,9* | 7,9 |
| 1995 | 6,7 | 4,4* | 23,3** | 52,2** | 13,3 | 4,4** | 75,6* | 13,3 |
* wyniki istotne statystycznie,
** wyniki wysoce istotne statystycznie.
Analizując stan i potrzeby lecznicze przyzębia u mężczyzn i kobiet (tab. 2), obserwujemy spadek odsetka mężczyzn ze zdrowym przyzębiem w 1995 roku i wzrost odsetka kobiet z 2,2% do 6,7% w 1995 roku. Obserwujemy znaczący spadek zarówno u mężczyzn jak i kobiet w występowaniu kamienia nazębnego o 15,7% u mężczyzn i 39,0% u kobiet, p> 0,01. Jednocześnie obserwujemy wzrost odsetka kieszonek płytkich u kobiet o 25,2% i kieszonek głębokich u mężczyzn o 13,5%, p> 0,01 (ryc. 3).
Ryc. 3. Stan przyzębia CI w odsetkach u mężczyzn i kobiet.
Porównując potrzeby lecznicze przyzębia u mężczyzn i kobiet widoczna jest wspólna dla obojga płci prawidłowość. W 1995 roku wzrasta odsetek osób w kategorii potrzeb TN1 i TN3, maleje zaś w kategorii potrzeb leczniczych TN2. Potwierdza to tendencję, która wystąpiła w całej grupie badanych (ryc. 4).
Ryc. 4. Potrzeby lecznicze przyzębia TN w % u mężczyzn i kobiet.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Jańczuk A.: Stan narządu żucia polskiej populacji. Nowa Stomat., 1997, II, 3:45-48. 2. Juszczyk-Popowska B., Reymond J.: Ocena stanu zdrowia przyzębia dokonana za pomocą wskaźnika CPITN u osób w wieku 35-44 lat w regionie warszawskim. Czas. Stomat., 1991, XLIV, 4:286-289. 3. Pellowska-Piontek M. i wsp.: Ocena stanu przyzębia u mieszkańców wsi województwa gdańskiego w wieku 35-44 lat oraz 60 lat i powyżej. Czas. Stomat., 1996, XLIX, 9:613-618. 4. Popowski W. i wsp.: Stan i potrzeby lecznicze przyzębia osób dorosłych w wieku 35-44 lat zamieszkałych w regionie warszawskim. Nowa Stomat., 1998, III, 3:48-51. 5. Postek-Stefańska L. i wsp.: Stan i potrzeby lecznicze przyzębia u osób 35-44-letnich z województwa katowickiego. Czas. Stomat., 2000, LIII, 2:97-102. 6. Country profiles on oral health in Europe 1991, WHO, Regional Office for Europe Copenhagen. Ainamo J.: The monitoring process and its importance for achievement of the global goals for oral health by the year 2000, Monitoring Process, 33, 1:79-89. 7. Bartold P. et al.: Effect of increased community and professional awareness of plaque control on the management of inflammatory periodonta diseases. Int. Dent. J., 1998, 48:282-289. 8. Menassa G., Van Dyke T.E.: Periodontal diagnosis: current status and future directions. Int. Dent. J., 1998, suplement, 48, 275-281. 9. Persson R. et al.: A longitudinal evaluation of periodontal therapy using the CPITN index. J. Clin. Periodontol., 1989, 16:569-574. 10. Pilot T. et al.: Periodontal conditions in adults, 35-44 years of age: An overview of CPITN data in the WHO Global Oral Data Bank, Community Dent. Oral Epidemiol., 1986, 14:310-312. 11. Pilot T. et al.: Profiles of periodontal conditions in older age cohorts, measured by CPITN, Int. Dent. J., 1992, 42:23-30. 12. Pilot T.: The periodontal disease problem. A comparison between industrialised and developing countries. Int. Dent. J., 1998, 48:221-232. 13. Schuller A.A., Holst D.: Changes in the oral health of adults from Trondelag, Norway, 1973-1983-1994. Community Dent. Oral Epidemiol., 1998, 26:201-208. 14. Stopa J. i wsp.: Ocena stanu przyzębia i potrzeb leczniczych osób dorosłych w wieku 35-44 lat z województwa poznańskiego. Czas. Stomat., 1994, XLVII, 4:275-277. 15. Strohmenger L. et al.: Progression of priodontal pockets in the age cohort 35-44 years. Int. Dent. J., 1992, 42:103-107. 16. Gamonal J.A. et al.: Periodontal conditions and treatment needs, by CPITN, in the 35-44 and 65-74 year-old population in Santiago. Chile. Int. Dent. J., 1998, 48:96-103. 17. Ong G.: Periodontal disease and tooth loss. Int. Dent. J. 1998, 48:233-238. 18. Brown J.L.: Trends in tooth loss among U.S. employed adults from 1971 to 1985, JADA 1994, 125, 533-540. 19. Morita M. et al.: Reasons for extraction of permanent teeth in Japan. Community Dent. Oral Epidemiol., 1994, 22:303-306. 20. Muray H. et al.: Reasons for tooth extractions in dental practices in Ontario, Canada according to tooth type. Int. Dent. J., 1997, 47:3-8-6. 21. Muszyński R., Ziaja M.: Stan i potrzeby lecznicze przyzębia u osób 35-44-letnich z województwa katowickiego. Czas. Stomat., 2000, LIII, 2:97-102. 22. Stawicka R., Górska R.: Wpływ czynników genetycznych na występowanie chorób przyzębia. Nowa Stomat., 1999, IV, 3:21-22.
