© Borgis - Nowa Stomatologia 1/2008, s. 3-6
*Aleksandra Hilt, Małgorzata Daszkowska, Magdalena Wochna-Sobańska
Spostrzeżenia dotyczące stanu i potrzeb leczniczych uzębienia dzieci przedszkolnych z Łodzi
Observations considering the condition and treatment needs of pre-school children´s dentition in Łódź
Katedra i Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Kierownik Katedry: prof. dr hab. Magdalena Wochna-Sobańska
Wstęp
Analizując dane uzyskane z badań epidemiologicznych z ostatnich lat obserwuje się duże trudności z osiągnięciem oczekiwanej redukcji próchnicy zębów u dzieci. Złe wyniki dotyczą dynamicznego rozwoju choroby próchnicowej zębów mlecznych i przedwczesnej ich utraty, co prowadzi w konsekwencji do wad zgryzu i problemów zdrowotnych zębów stałych.
Celem pracy była ocena występowania próchnicy zębów u dzieci przedszkolnych z Łodzi oraz wskazanie potrzeb leczniczych ich uzębienia.
Materiał i metoda
Badaniem objęto 255 losowo wybranych dzieci – 118 chłopców i 137 dziewcząt, uczęszczających do przedszkoli na terenie Łodzi (tab. 1). Dzieci zostały podzielone na 2 grupy wiekowe: do grupy I zaliczono dzieci 5-letnie (54 chłopców i 64 dziewczynki), u których badano stan zębów mlecznych – liczbę zębów z ubytkami próchnicowymi, liczbę zębów z wypełnieniami i liczbę zębów usuniętych z powodu próchnicy. Grupę II stanowiły dzieci 6-letnie (64 chłopców i 73 dziewczynki), u których oprócz zębów mlecznych zbadano stan zdrowotny zębów pierwszych stałych trzonowych (PST). Stan uzębienia oceniono używając standardowych narzędzi diagnostycznych w oświetleniu lampą czołową. Dane zapisywano do karty badań.
Tabela 1. Liczebność zbadanej grupy dzieci z uwzględnieniem płci.
| | Dzieci 5-letnie | Dzieci 6-letnie |
| n | % | n | % |
| chłopcy | 54 | 45,8 | 64 | 46,7 |
| dziewczynki | 64 | 54,2 | 73 | 53,3 |
| razem | 118 | 100 | 137 | 100 |
Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej stosując test niezależności chi-kwadrat lub test chi-kwadrat z poprawką Yates´a i test dla dwóch prób niezależnych.
Wyniki badań
Frekwencję próchnicy, jej intensywność oraz wskaźnik leczenia zębów analizowano oddzielnie dla uzębienia mlecznego dzieci z obu grup wiekowych i stałego dzieci 6-letnich. Z uzyskanych wyników można wnioskować, że w obu grupach wiekowych, w uzębieniu mlecznym 5-latków jak i stałym 6-latków próchnica częściej występowała u dziewcząt niż chłopców. Różnice te nie były jednak istotne statystycznie.
Frekwencja próchnicy zębów mlecznych u badanych dzieci 5-letnich wyniosła 71,2% a u 6-letnich 89,1%. Dane te przedstawia tabela 2. Dzieci wolne od próchnicy zębów mlecznych stanowiły niewielki odsetek: 28,8% w grupie I i 10,9% w II grupie. Wskaźnik intensywności próchnicy – puw u badanych dzieci wyniósł 4,41 u 5-latków i 5,04 u 6-latków. Wskaźnik ten był wyższy u dziewcząt niż u chłopców w obu grupach wiekowych. Różnice te były istotne statystycznie (p<0,01 i p<0,05). Wartości wskaźnika intensywności próchnicy i jego składowych przedstawia tabela 3. Wynika z niej, że zęby dotknięte próchnicą stanowią największą składową wskaźnika puw. W grupie I i II wartości składowej „p” były zbliżone i wyniosły odpowiednio 4,02 i 3,98. Wyższe wartości uzyskano u dziewcząt w obu grupach wiekowych. Różnice wartości składowej „p” wskaźnika puw u dziewcząt i chłopców w poszczególnych grupach wiekowych były istotne statystycznie (5-latki: p<0,01; 6-latki: p<0,05). W grupie 5-latków nie odnotowano zębów usuniętych z powodu próchnicy, w grupie 6-latków składowa „u” była niewielka i wyniosła 0,09. Składowa „w” wskaźnika była niższa w grupie I – 0,39 niż II – 0,97. Różnice nie były istotne statystycznie.
Tabela 2. Frekwencja próchnicy zębów w badanej grupie dzieci.
| | Dzieci 5-letnie | Dzieci 6-letnie |
| zęby mleczne | zęby stałe |
| n | % | n | % | n | % |
| chłopcy | 34 | 63 | 60 | 93,8 | 8 | 12,5 |
| dziewczynki | 50 | 78,1 | 62 | 84,9 | 13 | 17,8 |
| razem | 84 | 71,2 | 122 | 89,1 | 21 | 15,3 |
Tabela 3. Średnie wartości wskaźników intensywności próchnicy (puw/PUW) i jej składowych w obu grupach wiekowych.
| | Dzieci 5-letnie | Dzieci 6-letnie |
| p | u | w | puw | p | u | w | puw | P | U | W | PUW |
| chłopcy | 2,96 | 0 | 0,41 | 3,37 | 3,36 | 0,05 | 0,91 | 4,31 | 0,06 | 0 | 0,02 | 0,08 |
| dziewczynki | 4,91 | 0 | 0,38 | 5,28 | 4,52 | 0,12 | 1,03 | 5,67 | 0,14 | 0 | 0 | 0,14 |
| razem | 4,02 | 0 | 0,39 | 4,41 | 3,98 | 0,09 | 0,97 | 5,04 | 0,1 | 0 | 0,01 | 0,11 |
p/P – liczba zębów mlecznych (p) lub stałych (P) z ubytkami próchnicowymi.
u/U – liczba zębów mlecznych (u) lub stałych (U) usuniętych z powodu próchnicy.
w/W – liczba zębów mlecznych (w) lub stałych (W) z wypełnieniem ubytku.
Wskaźnik leczenia w uzębieniu mlecznym osiągnął niską wartość 0,09 w grupie 5-latków i 0,19 w grupie 6-latków. Wartość 0 wskaźnika leczenia oznacza, że żaden ząb nie jest wyleczony, wartość 1 – wszystkie zęby wypełnione.
Potrzeby lecznicze zębów mlecznych obejmowały głównie konieczność ich leczenia zachowawczego. Średnia liczba zębów mlecznych wymagających wypełnienia ubytku była zbliżona w obu grupach. Podobne wyniki dla obu grup dzieci uzyskano kwalifikując zęby mleczne do ekstrakcji (tab. 4).
Tabela 4. Potrzeby lecznicze zębów dzieci z badanej grupy.
| | Dzieci 5-letnie | Dzieci 6-letnie |
| Śr. liczba zębów mlecznych | Śr. liczba zębów mlecznych | Śr. liczba zębów stałych |
| lakowanie | - | - | 1,9 |
| wypełnienie ubytku | 4,0 | 3,9 | 0,1 |
| ekstrakcja | 0,2 | 0,1 | 0 |
| razem | 4,2 | 4,0 | 2,0 |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Ferro R., et al.: Prevalence and severity of dental caries in 5- and 12-year old children in the Veneto region (Italy). Community Dent Health. 2007; 24, 2: 88-92. 2. Anderson M., et al.: Detection of approximal caries in 5-year old Swedish children. Caries Res., 2005; 39, 2: 92-9. 3. Menghini G., et al.: Caries prevalence among 5-year-olds in the city of Winterthur in the year 2001. Schweiz Monatsschr Zahnmed., 2003; 113, 5: 519-23. 4. Karczmarek U., et al.: Stan uzębienia 4-5-letnich dzieci wrocławskich. Dent. Med. Probl., 2002; 39, 2: 227-31. 5. Fetkowska-Mielnik K., Kogut G.: Ocena stanu uzębienia mlecznego u dzieci przedszkolnych z Lublina. Czas. Stom., 1991; 44, 5: 349-53. 6. Kruszyńska-Rosada M., Borysewicz-Lewicka M.: Kliniczna ocena zaawansowania próchnicy zębów mlecznych u dzieci w wieku przedszkolnym. Czas. Stom., 2000; 53, 6: 345-51. 7. Piętowska M., Perendyk J.: Stan zdrowotny uzębienia dzieci 6-letnich z makroregionu Warszawy. Prz. Stom. Wieku Rozw., 1999; 1, 25: 33-6. 8. Matthews-Brzozowska T., et al.: Stan mlecznych zebów trzonowych i ocena następstw ich przedwczesnej utraty u dzieci w wieku przedszkolnym. Dent. Med. Probl., 2003; 40, 2: 313-17. 9. Ciesielska M., et al.: Stan uzębienia dzieci sześcio- i siedmioletnich zamieszkałych na terenie województwa krakowskiego. Czas. Stom., 1997; 50, 8: 548-55. 10. Milewska R., et al.: Próchnica zębów dzieci 6-letnich na terenie dawnego województwa białostockiego. Czas. Stom., 2001; 54: 10-4. 11. Małkiewicz K., et al.: Frekwencja i intensywność próchnicy u dzieci 6- i 12-letnich w województwie mazowieckim. Nowa Stom., 2006; 1: 11-4. 12. Malepszy A., et al.: Stan uzębienia i potrzeby lecznicze 6-letnich dzieci z województwa wrocławskiego. Prz. Stom. Wieku Rozw., 1996; 13, 1: 30-3. 13. Doellinger R., et al.: Ocena stanu uzębienia mlecznego i stałego oraz warunków zgryzowych u dzieci 6-letnich z województwa katowickiego i bielskiego. Mag. Stom., 1998; 4: 22-5. 14. Szewczyk M., et al.: Stan uzębienia dzieci 6-letnich w Polsce na podstawie badań epidemiologicznych przeprowadzonych w 1995 roku. Prz. Stom. Wieku Rozw., 1998; 21, 1: 46-8. 15. Wochna-Sobańska M., et al.: Próchnica zebów dzieci w wieku 6, 7, 12 i 18 lat zamieszkałych w Łodzi oraz małym miasteczku i wsiach województwa łódzkiego. Prz. Stom. Wieku Rozw., 1995; 3, 11-12: 28-30. 16. Wochna-Sobańska M., et al.: Próchnica zębów stałych i wiek charakterystyczny u dzieci łódzkich. Prz. Stom. Wieku Rozw., 1993; 3: 5-7. 17. Szydłowska-Walendowska B., et al.: Zachorowalność na próchnicę dzieci łódzkich w wieku przedszkolnym zakwalifikowanych do zabiegów profilaktyki fluorkowej. Czas. Stom., 2005; 58, 5: 323-27.
