Cechy organizmu powstają na podłożu informacji genetycznej przekazywanej przez rodziców. Odczytywanie tej informacji oraz realizowanie jej jest stale modyfikowane przez czynniki środowiska zewnętrznego. Czynniki te z jednej strony działają w kierunku maksymalnego przystosowania się organizmu do nowych kierunków, ale mogą być także przyczyną wad wrodzonych. Dziedziną medyczną o zasięgu interdyscyplinarnym, zajmującą się wadami wrodzonymi jest teratologia (3).

Czynnikami mającymi wpływ na powstawanie wad mogą być zarówno czynniki biologiczne, chemiczne lub fizyczne (1).

Wielkość i rodzaj emisji zanieczyszczeń przemysłowych w woj. opolskim w latach 1998-1999 przedstawia tabela 1.

Celem pracy jest ocena występowania wad wrodzonych u noworodków urodzonych w latach 1998-1999 w woj. opolskim.

Terminologia wad wrodzonych nie jest jednoznaczna. Zamiennie możemy stosować określenia jak: „wada wrodzona”, „defekt rozwojowy”, „anomalia rozwojowa” lub „deformacja rozwojowa” (3, 5).

Wedle Hager-Małeckiej (2) pod pojęciem wrodzonej wady rozwojowej rozumiemy powstającą w okresie życia wewnątrzmacicznego i obecną przy urodzeniu, wewnętrzną lub zewnętrzną nieprawidłowość morfologiczną, niezależnie od jej etiologii, patogenezy i momentu rozpoznania. Definicja dotyczy więc anomalii morfologicznych obecnych przy urodzeniu, nawet gdy nie są one w tym okresie ewidentnie wykrywane. Pojęcie to nie obejmuje natomiast zaburzeń czysto funkcjonalnych, jak choroby metaboliczne.

W niniejszym opracowaniu do wad wrodzonych wliczono każdą anomalię morfologiczną, powstałą w życiu wewnątrzmacicznym, a określoną jako wada rozwojowa w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych od nr Q_-00 do Q_-99.9.

Badaniami objęto 5169 dzieci żywo urodzonych w latach 1998-1999 w Szpitalu Ginekologiczno-Położniczym i Noworodków w Opolu. W tym roku 1998 urodziło się 2545 dzieci, a w 1999-2624.