© Borgis - Nowa Pediatria 4/2006, s. 95-96
*Artur Gadomski
Powiększenie gruczołów piersiowych u dzieci
MAMMARY GLANDS ENLARGEMENT IN CHILDREN
Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii, Uniwersytet Medyczny w Warszawie
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. med. Michał Matysiak
Streszczenie
Reasons of mammary glands enlargement in children can be: hormonal disorders, inflammatory processes of bacterial aetiology. Occasionally, benign tumours can be the reason. Malicious forms of tumours in children are found very rarely.
Wstęp
Powiększenie gruczołów piersiowych u dzieci często budzi niepokój u rodziców i pediatrów z obawy przed zachorowaniem na choroby nowotworowe. Powiększenie gruczołów sutkowych u dzieci może być objawem patologicznym nie tylko po okresie dojrzewania. Wraz z wiekiem wzrasta częstość zachorowań na choroby piersi. U dzieci i młodych kobiet choroby gruczołów piersiowych nie są częste. U kobiet przed 20 rokiem życia występowanie nowotworów złośliwych zdarza się bardzo sporadycznie.
Przyczyną powiększenia gruczołów piersiowych u dzieci mogą być:
– przyczyny hormonalne w okresie noworodkowym,
– zaburzenia rozwoju gruczołu piersiowego,
– procesy zapalne,
– guzy piersi.
Powiększenie gruczołów sutkowych u noworodków
U wielu noworodków obojga płci pomiędzy 3 a 5 dniem życia dochodzi do symetrycznego powiększenia gruczołów sutkowych, często towarzyszy temu wydzielanie substancji podobnej do siary – „mleko czarownic”. Obrzmienie i czynność wydzielnicza sutków jest spowodowana działaniem hormonów łożyska i prolaktyny. Zjawisko to występuje bez względu na płeć i ustępuje w pierwszych tygodniach życia kiedy gruczoły sutkowe powracają do stanu jak przy urodzeniu (1).
Zaburzenia rozwojowe gruczołu piersiowego
Przedwczesny rozwój sutków często jest związany z przedwczesnym dojrzewaniem, tzn. pojawieniem się wtórnych cech płciowych przed 8 rokiem życia u dziewcząt (2). Szczególnie łagodne postacie przedwczesnego dojrzewania, w przebiegu których może wystąpić izolowane, jedno- lub obustronne powiększenie gruczołów sutkowych bez innych cech dojrzewania wymaga różnicowania z guzami piersi. Thelarche praecox jako izolowane powiększenie piersi, bez innych cech dojrzewania płciowego najczęściej obserwuje się między 1 a 4 rokiem życia. Brodawka i otoczka sutka nie powiększają się. Wiek kostny jest odpowiedni do wieku chronologicznego (2, 3).
Powiększenie gruczołów piersiowych u dziewcząt może być spowodowane przerostem sutków (mastodynia), uwarunkowanym prawdopodobnie czynnikami konstytucjonalnymi lub może mieć związek z podawanymi estrogenami lub niektórymi lekami np. D-penicyllamnina. Opisywany przerost sutków określany jest jako dziewiczy przerost sutków i występuje sporadycznie. Piersi mogą wymagać plastycznej operacji redukcyjnej. Asymetria sutków może być uznawana jak powiększenie jednego z gruczołów piersiowych. Najczęściej zdarzają się niewielkie różnice w wielkości piersi w okresie pokwitania. Nierzadko początkowo rozwija się jeden sutek, a po kilku miesiącach drugi. Do czasu zakończenia pokwitania zjawisko to nie wymaga leczenia i szczegółowej diagnostyki (4).
Stany zapalne gruczołu piersiowego
Stan zapalny gruczołu sutkowego (mastitis) występuje u dorastających dziewcząt z rozwiniętymi gruczołami piersiowymi. Zapalenie gruczołu najczęściej jest związane z infeckcją poprzez ciągłość ze skórą. Najczęstszym patogenami są bakterie, głównie Staphylococcus aureus, rzadziej bakterie beztlenowe lub Proteus sp. Bakterie dostają się do gruczołów sutkowych przez brodawkę lub przez uszkodzoną skórę. Sporadycznie możliwa jest droga krwiopochodna. Występujący okołoprzewodowy stan zapalny może prowadzić do powstania ropnia (1, 4).
Guz piersi
Guzy piersi u dzieci niezależnie od ich charakteru występują rzadko. Częstość ich występowania wzrasta w okresie pokwitania, gdzie do czynników patologicznych dołączają się czynniki hormonalne, mające wpływ na powstanie patologii. Ze względu na bardzo małe ryzyko nowotworu złośliwego najczęściej jest stosowane leczenie zachowawcze u kobiet do 20 roku życia. W przypadku guzów wyczuwalnych palpacyjnie, o szybkim wzroście oraz podejrzanych o przemianę złośliwą należy je usuwać (4, 5).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Hertl M.: Pediatryczna Diagnostyka Różnicowa. Warszawa 1983. PZWL, 20-21. 2. Małecka-Tendea E.: Przedwczesne powiększenie gruczołów piersiowych (thelarche praecox) – szara strefa przedwczesnego dojrzewania. Endokrynologia, Diabetologia i Choroby Przemiany Materii Wieku Rozwojowego. 2000; 6: 1, 31-36. 3. Komorowski J.: Przedwczesne i opóżnione dojrzewanie płciowe. Ginekologia Wieku Rozwojowego. Red. A. Komorowska, L. M. Walczak. PZWL 2000. 4. Kubik J.: Najczęstsze choroby i zaburzenia rozwojowe piersi u dzieci i młodych kobiet. Onkologia Współczesna. 2004. 6 (53): 288-295. 5. Czekanowski R.: Choroby Gruczołu Sutkowego. Menopauza. Hormonalna Terapia Zastępcza. Roz., Łagodne dysplazje sutka według WHO. Warszawa 2003, Borgis. 6. Wechselberger G., Schoeller T.: Piza-Katzer H. Juvenile fibroadenoma of the breast. Surgery 2002; 132 (1): 106-107. 7. De la Rochefordiere A., et al.: Age as a prognostic factor in premenopausal breast carcinoma. Lancet. 1993, 34, 1039-1043.
