© Borgis - Nowa Pediatria 4/2000, s. 6-7
Jerzy Socha
Postępy w gastroenterologii, hepatologii i żywieniu na progu nowego tysiąclecia
Advances in paediatric gastroenterology, hepatology and nutrition at the entrance of the new millennium
z Kliniki Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Instytutu-Pomnika Centrum Zdrowia Dziecka
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Jerzy Socha
Streszczenie
The author discusses the leading achivements in the diagnosis and treatment in pediatric gastroenterology and hepatology. The progress in genetics, immunology, laboratory and imaging diagnostics, histology and surgery contributed to the recognition of new diseases unknown till now. It created the possibility for identification of new ethiological factors (Helicobacter pylori among others), for introduction of new methods of therapy including liver transplantation and oesophagus reconstruction and for substantial progress in nutritional treatment of children.
Kończymy XX wiek znacznymi osiągnięciami w genetyce klinicznej, zwiększonym zainteresowaniem „czynnikami infekcyjnymi” w patogenezie wielu chorób oraz ustalaniem zaleceń, standardów, konsensusów w zakresie diagnostyki i leczenia z uwzględnieniem kosztów (zasada cost-effectiveness) oraz jakości życia pacjentów.
GASTROENTEROLOGIA
Ostra biegunka rotawirusowa należy do najczęstszych schorzeń okresu dziecięcego. Obowiązują zasady szybkiego doustnego nawadniania roztworami hipotonicznymi (Na 60 mmol/l, glukoza 74-111 mmol/l np. Gastrolit) i szybka realimentacja (również posiłki stałe). Kontynuowanie karmienia piersią u żywionych naturalnie oraz unikanie innych leków, zwłaszcza antybiotyków. Nie ma wskazań do stosowania mieszanek bezlaktozowych i hipoalergicznych. Wprowadzenie szczepień antyrotawirusowych zostało wstrzymane (przejściowo?) ze względu na zbieżność z przypadkami wgłobienia jelit (19).
Nadal utrzymuje się zainteresowanie częstością występowania celiakii w „grupach ryzyka”. Hansoon i wsp. u dzieci z zespołem Downa w Szwecji stwierdzili celiakie w 3,9%, a Schober w celiakii ukrytej i potencjalnej u dzieci austriackich w 3,0%. W innych krajach oraz w Polsce częstość celiakii w cukrzycy wynosi ok. 3%. Ma to praktyczne znaczenie ze względu na skuteczność leczenia dietą bezglutenową, celiakii i łatwiejsze monitorowanie cukrzycy.
Trzeba również poczekać na ostateczny werdykt odnośnie przydatności oznaczania przeciwciał przeciw tkankowej transglutaminazie w diagnostyce celiakii, jako metody alternatywnej do testu IgA EMA (3, 4, 10, 14, 15).
Rola transglutaminazy tkankowej w celiakii sprowadza się do dwóch punktów uchwytu, jako efektora na który działają specyficzne autoprzeciwciała oraz w metabolizmie gliadyny do peptydów, które wiążąc się z DQ2 komórek nabłonkowych są łatwiej rozpoznawalne przez jelitowe limfocyty T, aktywując proces zapalny (4, 10). Toczący się spór na temat czy w grupach wysokiego ryzyka (atopia) zagrożenia na alergie pokarmowe należy stosować u niemowląt, które nie mogą być karmione piersią, mieszanki z białkiem całkowicie czy częściowo zhydrolizowanym, przeważa na korzyść całkowitych hydrolizatów jako bardziej skutecznych. W nieskutecznym leczeniu alergii pokarmowej całkowitymi hydrolizatami, można uzyskać dobre efekty stosując mieszanki elementarne (2, 5, 8).
Do najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego należy refluks żołądkowo-przełykowy. W opracowanym konsensusie pod kierunkiem Vandenplasa podkreślono rolę mieszanek AR z zagęstnikiem w leczeniu ulewań (łagodna postać refluksu), cizapridu leku prokinetycznego oraz w leczeniu zapaleń przełyku H2-blokerów i inhibitorów pompy protonowej. Stwierdzenie nieprawidłowości przewodnictwa serca w czasie podawania cizapridu nakazuje ostrożność w jego zwłaszcza długim stosowaniu u dzieci podejrzanych o zaburzenia czynności serca (1).
Zakażeniu Helicobacter pylori przypisuje się coraz nowsze patologie. Maciorkowska E. stwierdziła nasilenie patologii alergii pokarmowej po dołączeniu się zakażenia H. pylorii lub Giardia lamblia. Współistnienie ww. patologii należy uwzględnić w leczeniu dietetyczno-farmakologicznym.
Europejski, pediatryczny konsensus dotyczący Helicobacter pylori zaleca wykonanie badań w kierunku H. pylori w czasie gastroskopii przeprowadzonej z powodu objawów sugerujących chorobę organiczną. Stwierdzenie H. pylori jest wskazaniem do leczenia (9).
Zmiany zapalne przewodu pokarmowego podobnie jak w płucach u dzieci z mukowiscydozą należy tłumaczyć przede wszystkim defektem genetycznym, a nie wtórnymi zakażeniami. Dzieci z kolonopatią włókniejącą nie różniły się zmianami zapalnymi od innych (18).
HEPATOLOGIA
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Bourke B., Drumm B.: The efficacy of cisapride; time to review not regurgitate. JPGN, 2000, 30:230. 2. De Boissieu D., Dupont Ch.: Time course of allergy to extensovely hydrolyzed cow, s milk proteins in infants. J. Pediatr., 2000, 136:119-20. 3. Hansson T. et al.: Celiac disease in relation to immunologic serum markers, trace elements and HLA-DR and DQ antigens in Swedish children with Down syndrome. JPGN, 1999, 29:286-292. 4. Hansson T. et al.: Antibody reactivity against human and guinea pig tissue transglutaminase in children with celiac disease. JPGN, 2000, 378-384. 5. Henriksen C. et al.: Nutrient intake among two-year-old children on cows milk – restricted diets. Acta Paediatr., 2000, 898: 272-8. 6. Jankowska I. et al.: Linear growth of children with PFIC depends on different methods of treatment. Med. Sci. Monit., 2000, 6 (Suppl. 1): 68. 7. Kato T. et al.: Portosystemic shunting in children during the era endoscopic therapy: improved postoperative growth parameters. JPGN, 2000, 30:419-425. 8. Kjellman NI Max., Nilsson L.: Is allergy prevention realistic and beneficial? Pediatr. Allergy Immunol., 1999, 10:111-17. 9. Maciorkowska E.: Zmiany morfologiczne błony śluzowej żołądka i dwunastnicy a stężenie wybranych cytokin u dzieci z nadwrażliwością pokarmową, infekcja Helicobacter pylori i giardiazą. Praca habilitacyjna, AM Białystok, 2000. 10. Molberg O. et al.: Role of tissue transglutaminase in celiac disease. JPGN, 2000, 30, 232-240. 11. Pawłowska J. et al.: Nutrition in pediatric cholestatic liver diseases. Med. Sci. Monit., 2000, 6 (Suppl. 1), 51-56. 12. Rembacken B.J. et al.: Non-pathogenic Escherichia coli versus mesalazine for the treatment of ulcerative colitis: a randomised trial. Lancet, 1999, 354:635-39. 13. Ruemmele F.M. et al.: Nutrition as primary therapy in pediatric Crohn., S. disease: fact or fantasy? J. Pediatr., 2000, 136:285--91. 14. Schober E. et al.: Screening by anti-endomysium antibody for celiac disease in diabetic children and adolescents in Austria. JPGN, 2000, 30:391-396. 15. Socha P. i wsp.: Metabolic approaches to improved therapy of cholestasis in childhood. Med. Sci. Monit., 2000, 6 (Suppl. 1), 33-36. 16. St-Onge M.P. et al.: Consumption of fermented and nonfermented dairy products: effects on cholesterol concentrations and metabolism. Am. J. Clin. Nutr., 2000, 71:674-81. 17. Smyth R.L. et al.: Intestinal inflammation in cystic fibrosis. Arch. Dis. Child., 2000, 82:394--399. 18. Szajewska H. et al.: Management of acute Gastroenteritis in Europe and the impact of the new recommendations: a multicenter study. JPGN, 2000, 30:522-527. 19. Woynarowski M. et al.: Ocena leczenia przewlekłych zapaleń wątroby HBV, HCV i dzieci. Hepatologia Polska (w druku). 20. Zellos A., Schwarz K.B.: Efficacy of octreotide in children with chronic gastrointestinal bleeding. JPGN, 2000, 30:442-446.
