© Borgis - Postępy Fitoterapii 3/2007, s. 133-135
*Waldemar Buchwald, Elżbieta Hołderna-Kędzia, Alina Mścisz
Aktywność mikrobiologiczna wyciągu etanolowego z korzeni szałwii czerwonokorzeniowej ( Salvia miltiorrhiza Bunge) uprawianej w Polsce1
Microbiological activity of the ethanol extract from the roots of Salvia miltiorrhiza Bunge cultivated in Poland
Instytut Roślin i Przetworów Zielarskich w Poznaniu
Dyrektor Instytutu: doc. dr hab. Przemysław M. Mrozikiewicz
Summary
Microbiological and phytochemical research of the ethanol extract from the roots of Salvia miltiorrhiza Bunge cultivated in Poland were carried out. The following contents of biological active substances were found: 1.43% dihydrotanshinone, 1.01% tanshinone IIA, 0.85% cryptotanshinone, 0.74% tanshinone I, and 15.75% phenolic acids. The ethanol extract of the roots of Salvia miltiorrhiza Bunge showed middle inhibitory action against Gram-positive, Gram-negative bacteria, and fungi (Minimal Inhibitory Concentration were in range from 1.0 to 15.0 mg/ml).
Szałwia czerwonokorzeniowa ( Salvia miltiorrhiza Bunge) jest chińską rośliną farmakopealną (1). Jej organy podziemne stanowią cenny surowiec zielarski ( Salviae miltiorrhizae radix) o szerokim spektrum działania farmakologicznego i powszechnie stosowane są w schorzeniach układu krążenia (2). Głównymi składnikami surowca są diterpeny ze strukturą fenantrenochinonową (tzw. tanszinony) i kwasy fenolowe (3).
Istotną właściwością przetworów z szałwii czerwonokorzeniowej jest ich działanie przeciwdrobnoustrojowe. W doświadczeniach in vitro wykazano, że hamują one rozwój Staphyloccus aureus, Escherichia coli, Proteus vulgaris, Shigella flexneri i Salmonella typhi. W warunkach in vitro i semi in vivo hamowały one również rozwój Leptospira (4).
Silne działanie na Mycobacterium tuberculosis var. hominis, Sarcina lutea, Bacillus polymyxa, Bacillus subtilis oraz na lekooporne szczepy Staphylococcus aureus wykazują tanszinony, będące jednymi z głównych substancji czynnych szałwii czerwonokorzeniowej (4-6). Tanszinony działają także na wirusy grypy typu A rozwijające się w embrionach kurzych, zwiększając ich przeżywalność od 20 do 80% w zależności od miana wirusa (7).
Stwierdzono, że frakcja flawonoidowa opisywanego gatunku wykazuje aktywność przeciwdrobnoustrojową w stosunku do wielu bakterii Gram-dodatnich (8). Dobry przykład stanowi działanie wyciągów z szałwii czerwonokorzeniowej na niektóre szczepy Streptococcus mutans (9), powstrzymujące w efekcie powstawanie płytki nazębnej (10).
Ekstrakty z surowca i wyizolowane tanszinony wpływają hamująco na niektóre grzyby chorobotwórcze (4, 5). W warunkach in vitro szałwia czerwonokorzeniowa działa także hamująco na rozwój Vibrio cholerae (4) oraz Trichomonas vaginalis (7).
Celem pracy było określenie aktywności mikrobiologicznej wyciągu etanolowego z korzeni Salvia miltiorrhiza Bunge otrzymanych z upraw krajowych.
Materiał i metody
Organy podziemne szałwii czerwonokorzeniowej pochodziły z własnych upraw doświadczalnych w Plewiskach koło Poznania. Korzenie dwuletnich roślin zbierano późną jesienią (listopad) i po oczyszczeniu z resztek ziemi i pozostałości łodyg oraz umyciu, cięto w grube plastry i suszono w temperaturze pokojowej.
Rozdrobniony surowiec ekstrahowano 96% etanolem metodą perkolacji w stosunku surowiec – rozpuszczalnik 1:10. Otrzymany perkolat po oddestylowaniu alkoholu pod zmniejszonym ciśnieniem w temperaturze 40-45°C poddano liofilizacji.
Zawartość tanszinonów w wyciągu oznaczano przy użyciu wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) metodą wzorca zewnętrznego. Czas analizy wynosił 35 min.
Analizy prowadzono w układzie gradientowym. Zmiany składu fazy ruchomej w trakcie badania przedstawiono w tabeli 1. Temperatura kolumny wynosiła 25°C. Zastosowano detektor UV – długość fali 254 nm.
Tabela 1. Warunki przeprowadzania analiz zawartości tanszinonów metodą HPLC.
| Czas (min.) | Eluent A (%) acetonitryl | Eluent B (%) 0,1% CF3COOHaq |
| 0 | 5,0 | 95,0 |
| 5 | 5,0 | 95,0 |
| 15 | 60,0 | 40,0 |
| 30 | 75,0 | 25,0 |
| 35 | 77,5 | 22,5 |
Oznaczenie sumy polifenolokwasów w przeliczeniu na kwas rozmarynowy wykonano wg Farmakopei Europejskiej V (11) z modyfikacją opracowaną w Instytucie Roślin i Przetworów Zielarskich.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Pharmacopoeia of the People´s Republic of China. English Edition. The Pharmacopoeia Commission of PRC, The People´s Medical Publishing House. 1988. 2. Jian Sun et al. Life Sciences 2005, 76, 2849. 3. Tang W., Eisenbrand G.: Chinese Drugs of Plant Origin. Chemistry, Pharmacology, and Use in Traditional and Modern Medicine. Springer-Verlag 1992. 4. Changwu L.: Danshen. In: Chang H.M., But P.P.H. (Ed.) Pharmacology and Applications of Chinese Materia Medica. World Scientific Publ. Co., Singapore Philadelphia, 1986, 1, 255. 5. Honda G. et al.: Chem. Pharm. Bull. 1988, 36 (1), 408. 6. Lee Dong-Sun et al.: Biosci. Biotechnol. Biochem. 1999, 63 (12), 2236. 7. Wiczkanowa S.A. et al.: Rast. Res. 1979, 15, 167. 8. Cheng S.Z., Ho M.: Chung Tsa´o Yao 1981, 12, 12. 9. Namba T. et al.: Shoyakugaku Zasshi 1981, 35, 295. 10. Namba T. et al.: Shoyakugaku Zasshi 1984, 38, 253. 11. European Pharmacopoeia. Fifth edition. Council of Europe. Strasbourg. 2004.
