© Borgis - Anestezjologia Intensywna Terapia 4/2005, s. 237-240
Elżbieta Nowacka, Swietłana Krzemień-Wiczyńska, Bartosz Stieblich
Czas gotowości zespołu operacyjnego do wykonania nagłego cięcia cesarskiego – porównanie znieczulenia podpajęczynówkowego i znieczulenia ogólnego
Time required for surgical readiness in emergency cesarean section: spinal compared with general anaesthesia
I Zakład Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii AM w Warszawie
kierownik: prof. dr hab. n. med. E. Mayzner-Zawadzka
Summary
Background. In obstetric emergencies, the time required for preparation of the patient and surgical team for cesarean section may determine survival of the foetus. There is no general agreement regarding the choice of anaesthesia in this regard. Methods. We have retrospectively compared the time required to be ready for emergency cesarean section, when performed under either spinal (SA) or general anaesthesia (GA). The following time periods were analyzed: the time from entering the operating room to successful SA or to induction of GA (b-z); the time from entering the operating room to skin incision (b-s); the time from entering the operating room to umbilical cord clamping (b-w); the time from skin incision to umbilical cord clamping (incision delivery time – IDT), or the time from injection of intravenous anaesthetic to umbilical cord clamping (induction delivery time – IDT); the time from uterine incision to umbilical cord clamping (uterine delivery time – UDT). Results. Of 2702 cesarean sections, 831 (75.06%) were performed under spinal and 276 (24.9%) were performed under GA. The mean time b-s was 12.0±8.1 min for SA versus 6.1±3.38 min for GA; the b-w times were 18.9±10.17 min for SA versus 7.09±3.37 min for GA. The mean IDT was 290.5±150.05 sec for SA versus 197.4±76.52 sec for GA; the mean UDT was 52.61±35.42 sec for SA versus 37.4±23.4 sec for GA. All differences were highly statistically significant (p<0.01). Conclusions. Because of significant time difference, general anaesthesia should be recommended for selected obstetric emergencies (NICE category I only). Spinal anaesthesia should be regarded as a method of choice in all other cases, also in patients with foetal distress.
Wybór sposobu znieczulenia rodzącej do operacyjnego rozwiązania ciąży zależy od kwalifikacji położniczej, co do trybu jego wykonania. W dobie obecnej panuje pogląd, że znieczulenie regionalne jest postępowaniem z wyboru w anestezjologii położniczej. O ile wybór znieczulenia do zaplanowanego cięcia cesarskiego nie stanowi problemu, o tyle w przypadkach mniej lub bardziej zagrożonego życia płodów lub matek, czynnik czasowy i sposób porozumiewania się zespołów anestezjologicznego i położniczego wpływa na metodę anestezji. Obecnie w kraju nie ma jednoznacznej definicji wskazań nagłych. Nie ma też jednoznacznych kryteriów definiujących stopień pilności wykonania cięcia cesarskiego.
Celem pracy jest porównanie czasu gotowości zespołu położniczego i anestezjologicznego do wykonania cięcia cesarskiego w sytuacjach zagrożenia życia płodów w różnych okresach porodu u ciężarnych, u których wykonano znieczulenie podpajęczynówkowe lub znieczulenie ogólne.
METODYKA
Przeprowadzono retrospektywną analizę danych zawartych w kartach znieczulenia rodzących, rozwiązywanych cięciem cesarskim z powodu zagrażającej zamartwicy wewnątrzmacicznej płodu w okresie od stycznia 2003 r. do stycznia 2005 r. (24 miesiące). Znieczulenia do cięć cesarskich były przeprowadzane w I i II Klinice Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie. Za czas gotowości zespołów przyjęto czas od wjazdu rodzącej do bloku operacyjnego do momentu nacięcia skóry.
Analizowano czasy:
– od wjazdu do sali operacyjnej do wykonania znieczulenia (b-z) podpajęczynówkowego (pp) lub indukcji znieczulenia ogólnego (og);
– od wjazdu pacjentki do nacięcia skóry (b-s);
– od wjazdu pacjentki do urodzenia (odpępnienia) dziecka (b-w);
– IDT ( incision delivery time) – od nacięcia skóry do urodzenia dziecka;
– UDT ( uterine delivery time) – od nacięcia macicy do urodzenia dziecka.
Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej testem t-Studenta. Za poziom istotności przyjęto p<0,01.
WYNIKI
W analizowanym okresie odbyło się 8927 porodów. Sposób ukończenia porodu przedstawia ryc. 1. Wskazaniem do cięcia cesarskiego była przeważnie zagrażająca zamartwica wewnątrzmaciczna płodu po rozpoczęciu czynności skurczowej mięśnia macicy (ryc. 2).
Ryc. 1. Sposób ukończenia porodu.
Ryc. 2. Wskazania do nieplanowego cięcia cesarskiego.
U 831 (75,06%) rodzących wykonano znieczulenie podpajęczynówkowe. Znieczulenie ogólne przeprowadzono u 276 (24,94%) rodzących – (ryc. 3). Indukcję znieczulenia ogólnego wykonywano w przypadku ostrych wskazań położniczych (ostra zamartwica wewnątrzmaciczna płodu, przedwczesne odklejenie łożyska prawidłowo usadowionego, wypadnięcie pępowiny, wypadnięcie części drobnych, krwotok z łożyska przodującego) lub w przypadku przeciwwskazań do wykonania znieczulenia podpajęczynówkowego.
Ryc. 3. Rodzaj znieczulenia do operacji cięcia cesarskiego z powodu zagrażającej zamartwicy wewnątrzmacicznej płodu.
Uzyskane wyniki w przypadku znieczulenia podpajęczynówkowego przedstawiono w tab. I, a w przypadku znieczulenia ogólnego w tab. II.
Tab. I. Analizowane czasy w przypadku znieczulenia podpajęczynówkowego (n=831)
Czas oceniany | x | max | min | SD |
Wjazd - znieczulenie pp | min | 12 | 50 | 1 | 8,116 |
Wjazd - nacięcie skóry | min | 18,921 | 60 | 2 | 10,171 |
Wjazd - wydobycie | min | 23,946 | 66 | 4 | 11,318 |
IDT (skóra - wydobycie) | s | 290,534 | 1500 | 46 | 150,05 |
UDT | s | 52,618 | 360 | 10 | 35,420 |
Tab. II. Analizowane czasy w przypadku znieczulenia ogólnego (n=276)
Czas oceniany | x | max | min | SD |
Wjazd - indukcja | min | 6,061 | 20 | 1 | 3,381 |
Wjazd - nacięcie skóry | min | 7,091 | 21 | 2 | 3,374 |
Wjazd - wydobycie | min | 9,398 | 27 | 3 | 3,865 |
IDT (indukcja - wydobycie) | s | 197,468 | 420 | 60 | 76,523 |
UDT | s | 37,366 | 180 | 10 | 23,456 |
Czas gotowości zespołu operacyjnego był znacząco dłuższy w przypadku znieczulenia podpajęczynówkowego w porównaniu do znieczulenia ogólnego (p<0,01). W analizowanym materiale stwierdzono także zdecydowanie dłuższe czasy od wjazdu pacjentki do bloku operacyjnego do urodzenia dziecka (znieczulenie pp vs og p<0,01) – (ryc. 4). U rodzących, u których wykonano znieczulenie podpajęczynówkowe były dłuższe czasy IDT (p<0,01) i UDT (p<0,01) w porównaniu ze znieczulonymi ogólnie (ryc. 5).
Ryc. 4. Średnie wartości czasów b-z, b-s, b-w, w znieczuleniu podpajęczynówkowyn i znieczuleniu ogólnym.
Ryc. 5. Średnie wartości czasów IDT i UDT w znieczuleniu podpajęczynówkowym i znieczuleniu ogólnym.
DYSKUSJA
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Wainwright AP: General anaesthesia is essential for caesarean section for fetal distress. Internat J Obst Anaesth 1996; 5: 130-135.
2. Frca DM: Anaesthesia for cesarean section. Br J Aneasth 2001; 6: 171-176.
3. Harrad J, Howell P: General anaesthesia for caesarean section. Curr Anaesth Crit Care 2000; 11: 66-72.
4. Wee MYK, Brown H, Reynolds: The National Institute of Clinical Excellence (NICE) guidelines for caesarean sections: implications for the anaesthetist. Internat J Obst Anaesth 2005; 14: 147-158.
5. Glosten B: Spinal versus epidural for cesarean section. ASA Refresher Courses in Anesthesiology. 1997; 521.
6. McCahon RA, Catling S: Time required for surgical readiness in emergency caesarean section: spinal compared with general anaesthesia. Internat J Obstet Anesth 2003; 12: 178-182.
7. Lurie S, Sulema V, Cohen-Sacher B, Sadan O, Glezerman M: The decision to delivery interval in emergency and non-urgent cesarean sections. Eur J Obstet Gyn Reprod Biol 2004; 113: 182-185.