Streszczenie
Zaparcie, po bólu brzucha, jest drugą najczęstszą przyczyną wizyt u gastroenterologów, problemem tak powszechnym, że sprzedaż środków przeczyszczających zajmuje drugie miejsce po lekach przeciwbólowych. Definicja zaparcia ulegała zmianie na przestrzeni lat. Obecnie najlepiej opracowaną i najczęściej cytowaną jest definicja oparta na kryteriach rzymskich III. Jako dolegliwość znana od wieków się stała się przedmiotem wielu spekulacji dotyczących jej etiologii, patogenezy i skutecznego leczenia, które do tej pory powszechnie funkcjonują w medycynie. Niestety, w dobie medycyny opartej na faktach, coraz częściej wytyka się im brak wystarczającej ilości danych naukowych potwierdzających ich wiarygodność, a część badań wręcz podważa ich znaczenie terapeutyczne. Niemniej jednak wstępnym postępowaniem z chorym z zaparciem w wieku podeszłym jest zawsze leczenie zachowawcze często oparte na powszechnie obowiązujących próbach zmniejszenia objawów związanych z utrudnionym oddawaniem stolca. Należą do nich zalecenia dietetyczne, wzrost aktywności fizycznej oraz łagodne środki przeczyszczające. Ocena wskazań i skuteczności leczenia inwazyjnego w postaci kolektomii, ileostomii pętlowej, stomii definitywnej, czy propulsywnego płukania jelita grubego jest utrudniona w związku z ograniczoną ilością badań włączających pacjentów z tej grupy wiekowej.

Summary
After abdominal pain, constipation is the second cause of gastroenterologist visits. This complaint is so common that among over-the-counter medications laxatives sales is only second to pain relieve drugs. Definition of constipation was changing over the years. Today the most thorough and most often cited is the definition based on Rome Criteria III. Being a problem known for centuries it has become subject of many speculations related to its etiology, pathogenesis and successful treatment. They have been functioning in medicine on daily basis until today. At the hour of Evidence Based Medicine it is recently being pointed out that these strong believes lack data proving their viability and there even exists a number of research papers questioning their therapeutic significance. Nevertheless, management of constipated elderly patient in the first line is based on conservative approach including change of dietary habits, increasing physical activity and mild laxatives. Evaluation of efficiency of invasive surgical methods such as colectomy, loop ileostomy, permanent colostomy or antergrade continence enema is difficult due to limited research involving patients from this age group.