Streszczenie
Ostra pseudoniedrożność jelit manifestuje się, ostrym poszerzeniem jelita grubego bez towarzyszącej przeszkody mechanicznej. Patofizjologia tego stanu nie jest w pełni zrozumiała. Uważa się, iż jest związana z zaburzeniem równowagi między współczulną i przywspółczulną stymulacją jelita. Głównym czynnikiem predysponującym do wystąpienia pseudoniedrożności jest przebyte leczenie ortopedyczne, chirurgiczne w zakresie miednicy małej i jamy brzusznej, urazy, zaburzenia metaboliczne, sepsa. Podstawą rozpoznania ostrej pseudoniedrozności, oprócz objawów klinicznych jest poszerzenie światła jelita grubego (kątnica powyżej 9 cm), przy braku powietrza w zakresie esicy i odbytnicy stwierdzone na zdjęciu radiologicznym. Diagnostyka różnicowa obejmuje megacolon toxicum oraz niedrożność mechaniczną. Typowymi objawami są ból brzucha (100% pacjentów), wzdęcie (80%), wymioty, nudności. Leczenie obejmuje identyfikację i minimalizację czynników predysponujących oraz ułatwianie ewakuacji gazów. Postępowanie zachowawcze należy prowadzić maksymalnie 48 godzin. Kolejnym krokiem terapeutycznym jest dożylne podanie neostygminy, jedynego leku o udokumentowanej i wysokiej skuteczności. W przypadku nieskuteczności neostygminy zalecane jest wykonanie dekompresji endoskopowej, której skuteczność jest oceniana na 90%. Leczenie chirurgiczne (cekostomia lub kolektomia) zarezerwowane są dla chorych u których dotychczasowe leczenie okazało się nieskuteczne lub wystąpiły powikłania: pełnościenne niedokrwienie lub perforacja, które zwiększają śmiertelność do 40%.

Summary
Acute colonic pseudo-obstruction (ACPO) presents as acute dilatation of the colon without accompanying mechanical cause. Pathophysiology is not fully understood but ACPO may result from the imbalance in the sympatic and parasympatic regulation of the colonic motor function. The main predisposing factors for the development of the ACPO are trauma, orthopedic surgery, abdominal/pelvic surgery, metabolic factors, sepsis. The basis for the diagnosis of ACPO, apart from the clinical presentation, is distention of the colon (caecal diameter exceeds 9 cm) with the lack air in the sigmoid and rectum on the plain abdominal radiograph. The differential diagnosis includes toxic megacolon and mechanical obstruction. Typical clinical features of ACPO are abdominal pain (100%), abdominal distention (80%), nausea and vomiting. Management includes appropriate recognition and treatment of the predisposing factors and aiding in evacuation of colonic gas. Supportive therapy should be conducted for maximum 48 h. Intravenous administration of the neostigmine, which is the only proven effective drug, is the next therapeutic step. Endoscopic decompression is recommended following fail of pharmacological therapy and its clinical success is 90%. Surgical therapy (caecostomy or colectomy) is reserved for patients which do not respond to the previously described treatment or developed complications such as ischemic bowel or perforation resulting in 40% mortality.