Streszczenie
Postępowanie chirurgiczne w patologicznej otyłości jest najefektywniejszym sposobem leczenia – prowadzącym do trwałej obniżki masy ciała, likwidacji chorób współistniejących, co prowadzi do podwyższenia jakości życia i długofalowo zmniejsza ogólną śmiertelność. Wyniki te potwierdzono w dużych, wieloletnich badaniach retrospektywnych i prospektywnych. W niniejszej pracy dokonano przeglądu kryteriów kwalifikacji chorych z otyłością olbrzymią do leczenia chirurgicznego. Podstawowym wskazaniem jest kryterium wagowe: BMI>40 lub>35 z co najmniej jedną chorobą towarzyszącą zależną od otyłości. Kandydaci do operacji bariatycznej nie powinni mieć więcej niż 60 lat. Powinni być dobrze poinformowani o istocie swojej choroby i planowanym leczeniu. Najlepsze wyniki osiągane są u osób wysoce zmotywowanych, z realistycznymi oczekiwaniami, akceptujących ryzyko związane z planowanym leczeniem. Do niedawna za niezbędne dla podjęcia decyzji o leczeniu chirurgicznym uważano wieloletnie zaangażowanie chorego w leczenie zachowawcze otyłości. Obecnie temu kryterium przypisuje się mniejszą wagę. Szczególne istotne jest podjęcie leczenia chirurgicznego u chorych z otyłością patologiczną, u których występuje poważne ryzyko rozwoju chorób zagrażających zgonem lub ciężkimi powikłaniami narządowymi (np. obciążenie rodzinne cukrzycą typu 2 lub miażdżycą naczyń wieńcowych). W ostatnich latach obserwuje się stopniowe łagodzenie rygorów, które były nie tak dawno bezwzględniego przestrzegane w kwalifikacji chorych do leczenia chirurgicznego. Dowody na skuteczność postępowania chirurgiczne pozwalają z większą ufnością zaoferować tę terapię coraz szerszej grupie chorych. Należy się spodziewać, że w najbliższych latach podwyższony będzie zarówno dopuszczalny wiek chorych, jak i obniżone BMI – kwalifikujące do chirurgii. Decyzję o podjęciu leczenia chirurgicznego podejmuje sam chory, rolą lekarza jest weryfikacja przyjętych kryteriów tego leczenia oraz pełne wyjaśnienie choremu zalet i wad proponowanego leczenia.

Summary
Surgery is the most effective treatment option in morbid obesity – leading to lasting weight reduction, elimination of comorbidities resulting in increased quality of life and a long-term reduction of overall mortality. These outcomes have been confirmed in large retrospective and prospective trials, spanning many years. This report provides a review of the qualification criteriafor surgical treatment of patients with morbid obesity. The basic criterion is body mass: BMI>40 or>35 with at least one obesity – derived comorbidity present. Candidates for bariatric surgery should not exceed 60 years of age. They should be well informed as to the nature of their disease and the treatment plan. The best results are achieved in highly motivated individuals, with realistic expectations, who accept the risk associated with their proposed treatment. Until recently, a history of many years of commitment to conservative tratment of obesity was considered a prerequisite for patients considered for bariatric surgery. This criterion now has a lesser impact. Application of surgical treatment is paramount in those morbidly obese patients who carry a high risk of developing life-threatening or organ-damaging conditions (e.g. a family history of type 2 diabetes mellitus or coronary heart disease). In recent years a gradual relaxation of the strict rules, which had until recently been observed in patient qualification for surgery, can be observed. Increasing evidence proving the effectiveness of surgical treatment convinces physicians to offer this type of therapy to an ever wider group of patients. It is to be expected that in the coming few years the upper age limit is going to be increased and the BMI threshold is going to be lowered. The patient is the person deciding to undergo surgical treatment, while the physician´s role is to verify the adopted criteria of that treatment and to fully explain its advantages and disadvantages to the patient.