Oddawany do rąk czytelników numer „Postępów Nauk Medycznych” poświęcony jest odrębnościom diagnostycznym i terapeutycznym wybranych, często spotykanych w praktyce lekarza rodzinnego chorób internistycznych u osób w wieku podeszłym.

W prezentowanym zeszycie materiały zostały przygotowane przez pracowników Kliniki Medycyny Rodzinnej, Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Kości dla uczczenia 40-lecia CMKP. Klinika oprócz kształcenia podstawowego w zakresie interny dla lekarzy rodzinnych, od 5 lat prowadzi program ustawicznego podnoszenia kwalifikacji zawodowych lekarzy rodzinnych oraz lekarzy praktykujących w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, pragnących doskonalić swoją wiedzę medyczną.

Omówiono zmianę funkcji tarczycy w miarę starzenia się organizmu, zwrócono uwagę, że zaburzenia czynności gruczołu tarczowego są częstsze w starszych populacjach niż u osób młodych i są trudne do zdiagnozowania, gdyż mogą przebiegać bezobjawowo lub z dyskretnymi objawami klinicznymi. Podkreślono, że zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i zaburzeń funkcji poznawczych. Natomiast tylko nadczynność tarczycy (nawet subkliniczna) jest predyktorem zwiększonej umieralności, podczas gdy u osób w wieku podeszłym z wyższymi stężeniami TSH stwierdzono zmniejszenie umieralności. Zwrócono uwagę, że nadal otwartym zagadnieniem pozostaje kwestia wykonywania badań przesiewowych w kierunku zaburzeń czynności tarczycy oraz leczenie subklinicznej niedoczynności tarczycy u osób w wieku podeszłym.

Poruszono ważny problem cukrzycy u ludzi w wieku podeszłym. Zwrócono uwagę, że wśród osób w starszym wieku cukrzyca często pozostaje nierozpoznana z uwagi na nietypowe objawy. Omówiono zasady leczenia cukrzycy podkreślając większe narażenie na działania niepożądane leków i hipoglikemię w porównaniu do osób młodych. Podkreślono, że u pacjentów w starszym wieku unikanie hipoglikemii oraz osiągnięcie dobrej jakości życia jest ważniejsze niż agresywna kontrola glikemii.

Zwrócono uwagę na bardzo ważny problem nadciśnienia tętniczego krwi, którego częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem, co jest m.in. konsekwencją procesów zachodzących w naczyniach tętniczych, głównie wzrastającej sztywności naczyń. Omówiono szczególną postacią nadciśnienia występującą zwłaszcza u osób starszych, to jest izolowane nadciśnienie skurczowe, z którym wiąże się zwiększone ryzyko zgonów wywołanych chorobą wieńcową czy udarem mózgu. Podkreślono, że leczenie nadciśnienia tętniczego u osób w wieku podeszłym może przynosić pacjentom korzyści, ale musi być prowadzone z zachowaniem zasad takich jak indywidualizacja terapii i ostrożne obniżanie wartości ciśnienia tętniczego.