© Borgis - Nowa Medycyna 1/2011, s. 16-19
*Anna Majewska1, Ewa Romejko-Wolniewicz2, Julia Zaręba-Szczudlik2, Mirosław Łuczak1, Grażyna Młynarczyk1
Wirus opryszczki pospolitej typu 1: epidemiologia i udział wirusa w zakażeniach narządów płciowych
Herpes simplex virus type 1: epidemiology and genital infections
1Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Grażyna Młynarczyk
2II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski
Summary
Infections caused by human herpesviruses on account of their ubiquitous constitute are serious health problem. Social and economic problems and their after - effects impacted on dynamic of spreading an infection, appearing of a new way of transmission and clinical symptoms. The most popular clinical feature of Herpes simplex virus type 1 (HSV-1) infection is orolabial infection but the most important problem is genital herpes because of complicantions such as: another sexually transmitted diseases and fetal and newborn infection (neonatal herpes). Genital herpes is one of the commonest sexually transmitted diseases (STD). Additionally, the number of cases caused by HSV-1 has grown due to changing sexual practices. Part of the reason that herpes infections are so common and very easy to transmit is that a lot of infected people suffer asymptomatic infection but periodically shed the virus in their saliva or genital secretions. Genital herpes infections can be associated with serious morbidity. For some adults, acquisition of primary genital herpes can cause painful ulcerative lesions and systemic manifestations, including headache, malaise, and fever lasting up to 3 weeks. Following the initial genital infection, HSV becomes latent in the sacral nerve ganglia and can reactivate to cause recurrent genital lesions. While recurrent episodes are shorter and more localized than first episodes, the chronic nature of this disease and occurrence of recurrences result serious complications for many patients.
Zakażenia wirusami opryszczki pospolitej typu 1 i 2 (HSV-1 i HSV-2) występują powszechnie na świecie. Infekcje są nieuleczalne, przetrwałe, a objawowe epizody choroby oddzielone są stanem utajenia wirusa w układzie nerwowym (stanem latencji). Choroba może mieć przebieg subkliniczny – stwierdza się wówczas obecność niespecyficznych objawów lub zmiany zlokalizowane są w miejscach trudnych do detekcji podczas rutynowego badania.
Najczęściej występującą postacią kliniczną zakażenia HSV-1 jest nadal opryszczka błony śluzowej jamy ustnej i skóry okolicy okołowargowej (herpes labialis).
Prowadzone w połowie ubiegłego stulecia badania pozwoliły na stwierdzenie, że typ 1 wirusa wywołuje najczęściej zakażenia powyżej talii oraz zakażenia mózgu u osób dorosłych, natomiast typ 2 wirusa opryszczki – infekcje w okolicy okołogenitalnej oraz zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Na przełomie XX i XXI w. zaobserwowano jednak zmiany w epidemiologii zakażeń, okazuje się, że oba typy mogą powodować infekcje skóry i/lub błon śluzowych z różną lokalizacją oraz zajmować narządy wewnętrzne i układ nerwowy, a do większości zakażeń (70%) dochodzi podczas bezobjawowej fazy infekcji (1-3). Konsekwencją tych zmian jest powstanie nowych źródeł i dróg zakażenia, odmienna dynamika transmisji oraz różnorodna lokalizacja objawów klinicznych powodowanych przez poszczególne typy wirusa.
W celu poznania zmieniającej się epidemiologii zakażeń HSV-1 prowadzone są w wielu krajach na świecie badania seroepidemiologiczne, polegające na oznaczaniu swoistych przeciwciał w populacji ogólnej danego kraju, regionu i w wybranych grupach wiekowych, etnicznych czy innych wyselekcjonowanych.
Pierwsze testy laboratoryjne wykrywające swoiste przeciwciała – opracowane i wprowadzone do diagnostyki wirusologicznej w latach siedemdziesiątych, posiadały (ze względu na niską czułość) ograniczoną wartość dowodową. Nie pozwalały również na identyfikację typu wirusa i klasy przeciwciał wytwarzanych w odpowiedzi na zakażenie. Obecnie stosowane, uważa się za wiarygodne, posiadają bowiem wysoką czułość i swoistość oraz umożliwiają oznaczenie typu wirusa. Do pełnego poznania epidemiologii zakażeń wirusami opryszczki niezbędne jest przeprowadzenie wywiadu. Dane na temat wieku, płci, poziomu wykształcenia, statusu socjoekonomicznego, rasy, preferencji seksualnych, aktywności płciowej i obecności innych chorób przenoszonych drogą płciową umożliwiają wyodrębnienie czynników predysponujących oraz grup ryzyka zakażenia. Informacje o przebiegu choroby (objawów, częstości nawrotów, odpowiedzi na leczenie przeciwwirusowe) uzyskane od pacjenta pozwalają na ustalenie prawdopodobnego przebiegu zakażenia, rokowania oraz na wybór metody diagnostycznej potwierdzającej wstępne rozpoznanie kliniczne, a w konsekwencji wdrożenie leczenia i prowadzenia ukierunkowanej edukacji pacjenta w zakresie stosowania zachowań ograniczających rozprzestrzenianie się wirusa w populacji (4).
Zakażenia HSV-1 są bardzo rozpowszechnione, jednak istnieją różnice w występowaniu swoistych przeciwciał wykrywalnych w testach serologicznych u ludzi odmiennej narodowości. Dodatkowo serokonwersja jest różna w analizowanych grupach wiekowych. Wraz z wiekiem badanych rośnie odsetek osób mających kontakt z wirusem (5-8).
W USA serokonwersja utrzymuje się na poziomie 40 – 63% (9). W Izraelu 22% dzieci w wieku od 6 miesiąca do 1 roku życia wykazywało odporność poekspozycyjną. W Belgii, Anglii i Holandii w latach 1989-2000 około 25-35% dzieci w wieku 5-9 lat prezentowało kontakt z HSV-1, natomiast w Finlandii ten odsetek był mniejszy i stanowił 15-20% (10). Przeciwciała anty-HSV-1 posiada 57% dorosłych Holendrów, 67% Belgów, 81% mieszkańców Republiki Czeskiej, 84% Bułgarów, 90% Niemców (11, 12). W Brazylii swoiste przeciwciała wykrywane są u 96% czterdziestoletnich osób. Wyniki badań seroepidemiologicznych prowadzone wśród dorosłej populacji w innych krajach przedstawiają się następująco: Estonia – 92,4%, Indie – 86,2%, Maroko – 100%, Sri Lanka – 77%. W krajach tych wysoki odsetek zakażonej populacji występuje już w grupie piętnastolatków (7). W Australii serokonwersja jest najwyższa u 65-74-latków i wynosi 85%, natomiast w populacji ogólnej występuje na poziomie 76% (10).
Wykazano, że poziom serokonwersji uzależniony jest od warunków życia badanych. Ponad 30% dzieci w wieku 5 lat, wychowywanych w trudnych warunkach ekonomicznych i socjalnych posiadało swoiste przeciwciała, natomiast wśród rówieśników mających wyższy standard życia serokonwersja była o 10% niższa. Analogicznie wśród osób będących w okresie pokwitania kontakt z wirusem HSV-1 prezentowało 70-80% i 40-60% osób żyjących odpowiednio w złych i dobrych warunkach socjoekonomicznych. Podobną zależność zauważono badając serokonwersję u dzieci czarnoskórych (35% w grupie pięciolatków) i przedstawicieli rasy białej, gdzie przeciwciała wykrywano u 18% dzieci w wieku 5 lat. U czarnoskórych nastolatków serokonwersja jest prawie dwukrotnie wyższa niż u osób rasy białej w tym samym przedziale wiekowym (8, 13-17).
Około 39% badanych w wieku 14-17 lat zamieszkujących strefy miejskie w Hiszpanii posiada przeciwciała swoiste dla HSV-1, serokonwersja jest wyższa wśród nastoletnich mieszkańców aglomeracji podmiejskich (52,5%). W Szwecji przeciwciała wykryto u 41% szesnastolatek, a w grupie 15-19-letniej młodzieży zamieszkujących wioski na teranie Ugandy u 94,9% (16).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Collier L, Oxford J: Herpeswirusy. [In]: Collier L editors. Wirusologia. Oxford PZWL 1998; 23-254. 2. Costello M, Sabatini L, Yungbluth P: Herpes Simplex Virus infections and current methods for laboratory detection. Clin Microbiol Newsl 2006; 28: 185-192. 3. Rompalo AM et al.: Emerging issues in the management of Herpes Simplex Virus infections. Copyright ? 2007 The John Hopkins University School of Medicne. 4. Hwang YS, Spruance SL: The epidemiology of uncommon Herpes Simplex Virus type 1 infections. Herpes 1999; 6, 1: 16-19. 5. Ustacelebi S: Diagnosis of Herpes Simplex Virus infections. J Clin Virol 2001; 21: 255-9. 6. Looker KJ, Garnett A: Systematic reviev of the epidemiology and interaction of Herpes Simplex Virus types 1 and 2. Sex Transm Infect 2005; 81: 103-7. 7. Cowman FM et al.: Herpes Simplex Virus type 1 infection: a sexually transmitted infection of adolescence. Sex Transm Inf 2002; 78: 346-8. 8. Vyse AJ et al.: The burden of infection with HSV-1 and HSV-2 in England and Wales: implications for changing epidemiology of genital herpes. Sex Transm Infect 2000; 76: 183-8. 9. Fatahzadeh M, Schwartz RA: Human Herpes Simplex Virus infections: Epidemiology, pathogenesis, symptomatology, diagnosis and management. Am Acad Dermatol 2007; 57(5): 737-759. 10. Cunningham AL et al.: Prevalence of infection with Herpes Simplex Virus types 1 and 2 in Australia: a nationwide population based survey. Sex Transm Inf 2006; 82: 164-8. 11. Sauerbrei A, Wutzler P: Herpes simplex and varicella-zoster virus infections during pregnancy: current concepts of prevention, diagnosis and therapy. Part 1: Herpes Simplex Virus Infection. Med Microbiol Immunol 2007; 196: 89-94. 12. Pebody RG et al.: The seroepidemiology of Herpes Simplex Virus type 1 and 2 in Europe. Sex Transm Infect 2004; 80: 185-191. 13. Craig MR: Genital herpes in young adults: changing sexual behaviours epidemiology and management. Herpes 2005; 12, 1: 10-4. 14. Strand A: Diagnosis of genital herpes: the role and place of HSV testing in clinical practice. Eur Clinics Obstet Gynaecol 2007; 2: 181-9. 15. Kimberlin DW: Herpes Simplex Virus infections in neonates and early childhood. Semin Pediatr Infect Dis 2005; 16: 271-281. 16. Stanberry LR et al.: New developments in the epidemiology, natural history and management of genital herpes. Antiviral Res 1999; 42: 1-14. 17. Lamey PJ, Hyland PL: Changing epidemiology of Herpes Simplex Virus type 1 infections. Herpes 1999; 6, 1: 20-4. 18. Smith JS et al.: Herpes simplex virus -2 as a human papillomavirus cofactor in the etiology of invasive cervical cancer. J Natl Cancer Inst 2002; 94, 21: 1604-13. 19. Xu F et al.: Trends in Herpes Simplex Virus type 1 and type 2 seroprevalence in the United States. Jama 2006; 296, 6: 964-973. 20. Svahn A et al.: Changes in seroprevalence to four herpesviruses over 30 years in Swedish children aged 9-12 years. J Clin Virol 2006; 37: 118-123. 21. Stoopler ET et al.: Herpes simplex and varicella – zoster infections: Clinical and laboratory diagnosis. Gen Dent 2003; 51, 3: 281-6. 22. Dukers NH et al.: Strong decline in Herpes Simplex Virus antibodies over time among young homoseksual men is associated with changing sexual behavior. Am J Epidemiol 2000; 152, 7: 666-673. 23. Bacer DA: Risk factor for herpes simplex transmission to pregnant women: A couples study Am J Obst Gynaecol 2005; 193: 188-9. 24. Mwansasu A et al.: Detection of HSV-2 in genital ulcers from STD patients in Dar es Salaam, Tanzania. J Clin Virol 2002; 24: 183-192. 25. Nader SN, Prober CG: Herpes infections of the vulva. Semin Dermatol 1996; 15, 1: 8-16. 26. Ashley R, Wald A: Genital herpes: Revievs of the epidemic and potential use of type – specific serology. Clin Microbiol Rev 1999; 12: 1-8. 27. Wysocki J, Salamon-Słowińska D: Zakażenie wirusami herpes simplex – postacie kliniczne i ich leczenie. Zakażenia 2003; 3: 62-7. 28. Ramos S et al.: Adolescents’ anticipated experience of screening for genital herpes. Herpes 2006; 13,2: 49-52. 29. Dzieciątkowski T et al.: Postacie kliniczne i diagnostyka herpeswirusowych zakażeń skóry. Przegląd Dermatologiczny 2007; 94, 2: 195-200. 30. Majewska A, Krawczyk E, Łuczak M: Opryszczka narządów płciowych (genital herpes) – obraz kliniczny i możliwe następstwa zakażeń (cz.I). Zakażenia 2005; 5:60-67.