© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 9/2011, s. 732-738
*Jadwiga Charzewska, Zofia Chwojnowska, Elżbieta Chabros, Bożena Wajszczyk, Barbara Bułhak-Jachymczyk
Spożycie energii i składników odżywczych a stan odżywienia kobiet w wieku podeszłym
Spożycie energii i składników odżywczych a stan odżywienia kobiet w wieku podeszłym
Laboratory of Nutritional Epidemiology and Dietary Stomalards of Nationae Food amal Nubrition Institute iw Warsaw
Head: prof. Jadwiga Chanerska
Streszczenie
Wstęp. Żywienie, jako czynnik determinujący życie osób starszych w zdrowiu, wzbudza rosnące zainteresowanie, ze względu na wzrost frakcji osób w podeszłym wieku, we wszystkich krajach europejskich.
Cel pracy. celem artykułu jest oszacowanie nasilenia wad w żywieniu i odchyleń od prawidłowego stanu odżywienia w grupie kobiet w wieku od 71. do 74. roku życia.
Materiał i metody. Wylosowano, z jednej z dzielnic Warszawy, 130 kobiet, zbadano 68, zgłaszalność była równa 58,1%. W badaniu żywienia zastosowano wywiad o spożyciu z 24 godzin, powtórzony cztery razy w ciągu roku, dane tabelaryczne dotyczą wartości średniej z 4 wywiadów. W próbkach krwi żylnej za pomocą metod HPLC oznaczono: koncentrację w surowicy retinolu, α-tokoferolu oraz glukozy i triglicerydów, cholesterolu ogółem i jego frakcji. Otyłość diagnozowano za pomocą wskaźnika BMI (> 30 kg/m2).
Wyniki. Stwierdzono, że długotrwałe spożywanie nadmiaru energii w stosunku do energii wydatkowanej skutkowało występowaniem dużego odsetka otyłych kobiet (44%) oraz wysoką, średnią wartością wskaźnika BMI. W dietach kobiet stwierdzono za dużo tłuszczu (34% energii) oraz wysokie odsetki diet niedoborowych w wiele składników mineralnych i witamin. Najczęstsze niedobory (u ponad 95% kobiet) w dietach stwierdzono w zakresie zawartości witaminy D, wapnia, magnezu, potasu i folianów. Zaburzenia przemian lipidowych były istotnie częstsze u kobiet otyłych w porównaniu do pozostałych.
Wnioski. Istnieje pilna potrzeba, w oparciu o zidentyfikowane wady w żywieniu, udzielania osobom starszym porad dietetycznych, w celu optymalizacji ich stanu zdrowia.
Summary
Introduction. Nutrition as a factor determining good health of elderly people is raising increased interest in all European countries due to the growing share of elderly people in the population.
Aim. the aim of this presentation is to assess the prevalence of improper nutrition and variation from the adequate nutritional status in a group of 71-74 year old women.
Material and methods. 130 women were picked at random from one of Warsaw districts; 68 of them were examined, with the response rate equal 58.1%. Nutrition was examined based on an interview method about the intake during 24 hours, repeated 4 times during the year; tabular data represents the average value across 4 interviews. The following parameters were determined in venal blood samples with the HPLC methods: blood serum concentrations of retinol, α-tocopherol, glucose and triglycerides, total cholesterol and its fractions. Obesity was diagnosed using the BMI index (> 30 kg/m2).
Results. The study established that prolonged intake of excessive energy compared to the energy spent had resulted in the occurrence of a large percentage of obese women (44%) and a high average value of the BMI. The women’s diets were found to contain too much fat (34% energy), with high percentages of the diets being deficient in many mineral components and vitamins. The most frequent deficiencies in the diets (among over 95% women) were found in: vitamin D, calcium, magnesium, potassium and folates. Lipid disorders were significantly more frequent among obese women than among other women.
Conclusions. There is an urgent need to provide dietary advice to elderly people based on the identified errors in nutrition, in order to optimize their health status.
Introduction
Though Europeans live longer and longer, in Poland growth of the average lifespan has slowed down after 2002. In 2007, the lifespan of women was 79.7 years, and was 2 years shorter than the average for the European Union. However, the duration of life does not indicate whether life is spent in good health or not. For this reason, measures indicating the length of life spent in good health have been introduced over the last years. In 2005, calculations based on Eurostat’s studies showed that in Poland a woman aged 65 has a chance to live in good health for another 10.1 years, and with limited physical fitness – for further 8.4 years (1, 2).
Lengthening of human life, especially life in good health, depends on many factors classified to the lifestyle. Among them, the World Health Organization has recognized nutrition (3, 4) as an essential determinant influencing human lifespan, health status and the risk of developing numerous non-infectious diseases. Modern dietary reference intakes – DRI include elements aimed at prevention of obesity and other non-infectious diseases (5). However, healthy nutrition recommendations developed on their basis are most often addressed to the general adult population, without giving sufficient consideration to changes in the nutrition demands of elderly people which take place with passing years, or to health-related and social determinants influencing the nutrition pattern at an elderly age.
As the body grows older, the requirement for energy decreases, and change for many mineral components and vitamins that help decrease the risk of developing chronic diseases increases. In principle, the domestic publications and the conducted epidemiological studies pay little attention to nutrition of elderly people aged over 65, and few of them are accompanied by assessment of nutrition effects in the form of nutrition status (6, 7, 8, 9, 10). The formulated nutrition recommendations addressed to the elderly are to a large extent based on the results of international programs, like e.g. SENECA (11), EPIC (12) and others.
The aim of this paper is to assess the prevalence of nutrition problems and variations in the nutritional status in a group of elderly women.
Material
The examined group of women aged 71-74 constituted the Polish part of the international OPTIFORD study conducted within the 5th Frame Programme of the European Commission (13).
The women examined in the study were picked at random from a selected region of Warsaw (the lower Mokotów district) based on data from the PESEL population register office. Out of the 670 women living in the selected region, 130 were picked, 117 were available, 68 were examined; the response rate was 58.1%. The analyses discussed in this paper constituted an independent, additional extension of the OPTIFORD study, executed in Poland only.
The survey for this paper was conducted in 2002/2003, after obtaining consent from the Ethical Commission of the National Food and Nutrition Institute.
Methods
Examination of the food consumption was carried out with use of 24 hours method, conducted 4 times in the consecutive seasons of the year, according to the methodology in force (14). All examinations of the of nutrition method were undergone by 59 women. The results presented are the average values from four interviews. The sizes of consumed portions were estimated based on a photograph album (15). The energetic and nutritive values of the women’s diets were calculated using the DIETA 4 computer program, which contains a new procedure for assessing the statistical probability of occurrence of deficient diets or diets with excessive contents of the individual diet components, recommended by international organizations (16) and polish dietary reference intakes (5).
In venal blood samples collected from fasted women, concentrations of the following vitamins were determined: retinol and α-tocopherol, with the HPLC chromatography and the method described by Kaplan et al. (Methods in Enzymology, 1991) used for that purpose. In addition, the concentrations of glucose and triglycerides, total cholesterol and its fractions were also assessed.
Measurements of body height and mass were carried out in accordance to the accepted methodology, in standard conditions, on fasted women, without footwear, in minimum clothing. Obesity was classified based on the Body Mass Index (BMI), according to the WHO recommendations (17).
Results
The average BMI (29.0 kg/m2) of the examined women characterizes them as possessing relative body weight classified to the overweight category. Obesity with the BMI value higher than 30 kg/m2 characterized 44% women (tab. 1).
Table 1. Basic physical characteristics of examined women aged 71-74 y.
| Characteristic N = 59 | x (SD) |
| Age (years) | 71.6 (1.4) |
| Height (cm) | 156.7 (6.4) |
| Body mass (kg) | 71.1 (12.2) |
| Body Mass Index (kg/m2) | 29.0 (4.2) |
| BMI > 30 | 44% |
| BMI ≤ 30 | 56% |
| BMI < 25 | 20.3% |
Every fifth woman (20%) showed the BMI within limits of the norm (18.5-24.9 kg/m2), and one of them belonged to the underweight category (BMI < 18.5 kg/m2).
The average intakes of energy and selected macro-components of the diet are presented in table 2.
Table 2. Intakes of energy and macro nutrients in women aged 71-74 y (average intake from four 24 hour recalls).
| Intake/day | All x (SD) | Obese BMI > 30 | Non obese BMI ≤ 30 |
| Energy (kcal) | 1472 (428) | 1388 | 1539 |
| Protein (g) | 56.2 (14) | 56 | 56 |
| Total fat (g) | 57 (24) | 53 | 59 |
| Carbohydrates (g) | 199 (53) | 185 | 210 |
| Saccharose (g) | 39 (19) | 37 | 41 |
| Fibre (g) | 17 (6) | 16 | 18 |
| Cholesterol (mg) | 192 (91) | 189 | 197 |
The average intake of energy was 1472 Kcal/day in the group of all examined women, and was insignificantly lower (by 150 Kcal) among obese women compared to other women. Obese women declared lower total consumption fat (by 6 g/day), carbohydrates (by 25 g) and sucrose (by 4 g per day). In everyday diets of the women, 34% energy was provided by fats; 50.3% by carbohydrates, and 15.3% by proteins, with a minimum percentage of energy coming from alcohol, equal 0.4% (fig. 1).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Wojtyniak B, Stokwiszewski J, Goryński P, Poznańska A: Długość życia i umieralność ludności polski. [W:] Sytuacja Zdrowotna Ludności Polski, ed. Wojtyniak B. i Goryński P, NIZP-PZH, Warszawa 2008.
2. OECD (2010), Health at Glance: Europe, OECD Publishing, p. 29.
3. WHO Technical Report Series 916: Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. Geneva 2003.
4. Global Strategy on Diet, Physical Activity and Health, WHO, 2003.
5. Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych, ed. M. Jarosz, B. Bułhak-Jahymczyk, PZWL 2008.
6. Waśkiewicz A, Sygnowska E, Jasiński B et al.: Wartość energetyczna i odżywcza diety dorosłych mieszkańców Polski. Wyniki program WOBASZ. Kardiol Pol 2005; 63, 6, supl. 4, 664-669.
7. Waśkiewicz A, Piotrowski W, Sygnowska E, Pardo B: Zmiany sposobu żywienia i wybranych czynników ryzyka chorób układu krążenia mieszkańców prawobrzeżnej Warszawy w okresie 5-letniej obserwacji (1993-1997/98). Przegl Lek 2001; 58, 11, 969-974.
8. Chwojnowska Z, Charzewska J, Rogalska-Niedźwiedź M et al.: Ocena sposobu żywienia 70-letnich mieszkańców wybranej dzielnicy Warszawy. Żyw Człow Metab 1993; 20,3, 189-200.
9. Duda G, Rożycka-Cała K, Przysławski J: Sposób żywienia a wybrane wskaźniki stanu odżywienia w wieku podeszłym. Nowa Med 2000; 12, 17-20.
10. Szponar L, Rychlik E: Sposób żywienia osób w wieku podeszłym na wsi i w mieście w Polsce. Pol Merk Lek 2002; 13, 78, 490-496.
11. Haveman-Nies A, Tucker KL, de Groot LP et al.: Evaluation dietary quality in relationship to nutritional and lifestyle in elderly people of the US Framingham Heart Study and the European SENECA Study. Eur J Clin Nutr 2001; 55, 870-880.
12. Ruf T, Nagel G, Altenburg HP et al.: Food and nutrient intake, anthropometric measurements and smoking according to alcohol consumption in the EPIC Heidelberg study. Ann Nutr Metab 2005; 49, 1, 16-25.
13. Andersen R, Molgaard C, Skovgaard LT et al.: Teenage girls and elderly women living in northern Europe have low winter vitamin D status. Eur J Clin Nutr 2005; 59, 533-541.
14. Charzewska J: Instrukcja przeprowadzania wywiadu o spożyciu z ostatnich 24 godzin poprzedzających badanie. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 1998.
15. Album fotografii produktów i potraw o zróżnicowanej wielkości porcji, ed. Szponar L, Wolnicka K, Rychlik E: Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2000.
16. Program komputerowy DIETA 4.0 do planowania i bieżącej oceny żywienia indywidualnego. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2009.
17. WHO Technical Report Series, No 894, Obesity: preventing and managing the global epidemic. Geneva 2000.
18. Chabros E, Charzewska J, Wajszczyk B et al.: Czynniki socjologiczne a sposób żywienia kobiet w wieku podeszłym. [W:] Fizjologiczne uwarunkowania postępowania dietetycznego. Wyd. SGGW, Warszawa 2004; 460-465.
19. Wajszczyk B, Chwojnowska Z, Rogalska-Niedźwiedź M et al.: Sposób żywienia kobiet w wieku okołomenopauzalnym i pomenopauzalnym. Żyw Człow Metab 2003; 30(1/2), 373-376.
20. Dobrzańska A i Zespół Ekspertów: Polskie zalecenia dotyczące profilaktyki niedoborów witaminy D – 2009. Pol Merk Lek 2010; 28, 164: 130-133.
21. Wierzbicka E, Bułhak-Jachymczyk B, Brzozowska A, Roszkowski W: Vitamin A, E and carotenoids in serum of older people living in Warsaw Region, Poland, in Successful Aging Through Diet and Healthful Lifestyle, Warsaw University of Life Sciences Press 2008; 56.
