Streszczenie
Przełom XX i XXI wieku przyniósł milowe zmiany związane z wprowadzeniem wideotechnologii do sal operacyjnych. Po początkowych kłopotach z uznaniem nowatorskiej techniki, w ciągu kilku lat chirurgia laparoskopowa została zaakceptowana jako metoda standardowa dla wielu operacji, wykonywanych dotychczas poprzez tradycyjne otwarcie powłok brzusznych. Z dalszym rozwojem nowej technologii chirurdzy próbowali operować poprzez jeden niewielki port, zamiast kilku niewielkich otworów używanych do tradycyjnych operacji laparoskopowych. Roboty chirurgiczne używane są w niektórych operacjach w różnych ośrodkach chirurgicznych na świecie z nadzieją poprawy wyników leczenia operacyjnego. Inni chirurdzy we współpracy z przemysłem pracują intensywnie nad chirurgią z dostępu poprzez naturalne otwory ciała (NOTES), próbując rozwiązać technologiczne problemy związane z dostępem do narządów jamy brzusznej poprzez naturalne otwory ciała. Ten dynamiczny rozwój technologii chirurgicznej pojawił się w efekcie współpracy między chirurgami, przemysłem medycznym, pacjentami i kompaniami ubezpieczeniowymi zainteresowanymi mniej inwazyjnymi operacjami przy jednoczesnym obniżeniu kosztów leczenia. Przyszłość może przynieść dalszy rozwój tych metod: korzystanie z wirtualnej rzeczywistości podczas operacji, dalsze przeniesienie chirurgii z dużych szpitali do małych centrów chirurgicznych, obniżając w ten sposób koszty leczenia. Można spodziewać się, że obserwowana rewolucja w tradycyjnej chirurgii spowoduje dużo zmian w szkoleniu zarówno chirurgów, jak i całych zespołów chirurgicznych, które muszą współpracować ze sobą w taki sposób, by ich praca przyniosła korzyść zarówno pacjentom, jak i była opłacalna dla systemów opieki zdrowotnej.

Summary
The turn of the 20^th century signified milestone steps in implementation of videotechnology to the operating rooms. After initial difficulties with recognizing this new method, within few years since its introduction laparoscopic surgery became accepted as a gold standard for many procedures, done until recently in traditional “open” way only. With further development of new technology, surgeons began operations thru one small port, trying to use one instead of multiple access ports for laparoscopic surgeries. Surgical robots are being used for some selected procedures in many centers around the globe with hope of improving surgery outcomes. Other surgeons in collaboration with industry work intensively on natural orifice translumenal surgery (NOTES), trying to resolve technological challenges for operating intraabdominal organs accessing them via natural body openings. This dynamic development of surgical technology resulted from multidisciplinary collaboration of visionary surgeons, medical industry, patients and insurance companies interested in lowering cost of treatments and less invasive procedures for patients. Future might bring further development of these methods, utilization of virtual reality in surgical settings, further transfer of care from large hospitals to small surgery centers, leading to saves in healthcare resources. It is expected, that observed revolution in traditional surgery will lead to major changes in training both individual surgeons and entire surgery teams, needed to work collaboratively to benefit patients and healthcare systems.