© Borgis - Nowa Stomatologia 2/2012, s. 54-57
*Aneta Grzesiuk1, Maria Mielnik-Błaszczak2
Ekstruzja ortodontyczna u pacjentki chorej na sarkoidozę – opis przypadku
Orthodontic extrusion of a patient suffering from sarcoidosis – a case report
1NZOZ „Dentimed”
2Katedra i Zakład Stomatologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Kierownik Katedry: prof. dr hab. med. Maria Mielnik-Błaszczak
Summary
Orthodontic extrusion is an alternative for treatment of clinical crown lengthening, or tooth extraction in cases of supragingivally tooth fractures located in the esthetic zone. The paper presents a description of the 12-year old patient suffering from sarcoidosis, who has had roots of the central incisors in the mandible extruded.
Kontrolowana ekstruzja ortodontyczna jest coraz powszechniej stosowaną metodą leczenia w interdyscyplinarnym postępowaniu stomatologicznym. W wielu przypadkach, zwłaszcza złamań korzeni zębów przebiegających poniżej przyczepu dziąsłowego, stanowi alternatywę dla zabiegów periodontologicznego wydłużenia korony klinicznej czy ekstrakcji zęba.
Opisywane w literaturze przypadki ortodontycznego wydłużenia korony klinicznej dotyczą najczęściej urazów mechanicznych siekaczy w szczęce, a dokoronowe przemieszczenie zęba przy użyciu sił ortodontycznych ma na celu umożliwienie skutecznej i kosmetycznej rekonstrukcji utraconych tkanek (1-3). Ponadto wykorzystanie ruchu erupcyjnego zęba w kierunku płaszczyzny zgryzu niejednokrotnie pozwala na rozwiązanie skomplikowanych sytuacji klinicznych. Dotyczy to perforacji korzenia w części przyszyjkowej na tle próchnicowym, jatrogennego uszkodzenia korzenia w trakcie preparacji pod wkład koronowo-korzeniowy czy utraty tkanek zęba o charakterze resorpcji. Upowszechnione zostało także pojęcie ekstrakcji ortodontycznej, czyli ekstruzji do granic ekstrakcji, gdzie pozostałe fragmenty zęba zostają usunięte w sposób atraumatyczny, a zjawisko podążania kości za przemieszczanym dokoronowo zębem jest niezwykle istotne dla prężnie rozwijającej się implantologii (3-5).
Należy podkreślić, że zastosowanie sił ekstruzyjnych o wartości maksymalnej do 30G powoduje dokoronową migrację korzenia średnio o 1 mm tygodniowo (6, 7). Ponadto obserwowany w trakcie ekstruzji wzrost wysokości wyrostka zębodołowego oraz dziąsła związanego przynosi wymierne korzyści dla pacjentów periodontologicznych, poprzez regenerację aparatu zawieszeniowego i redukcję głębokości kieszonek dziąsłowych. W przypadkach, w których dokoronowa migracja przyczepu dziąsłowego jest zjawiskiem niepożądanym, zalecana jest fiberotomia, czyli przecięcie więzadła okrężnego dziąsła wykonywana kilkakrotnie w odstępach tygodniowych. Jest to zabieg ułatwiający ekstruzję, ponadto zapobiegając repozycji dziąsła, eliminuje potrzebę korekty konturu dziąsła czy brzegu kostnego wyrostka. Dannan i wsp. badając zależność pomiędzy ortodontycznym ruchem ekstruzyjnym a szerokością dziąsła związanego przy zębach poddanych zabiegowi, podają wzrost szerokości dziąsła zrogowaciałego o około 0,14 mm po 6 miesiącach w porównaniu z wartościami wyjściowymi (8). Autorzy nie wykazali negatywnych skutków działania sił ekstruzyjnych na tkanki przyzębia przy zachowaniu prawidłowej higieny (8). Przedstawione w piśmiennictwie przypadki z wykorzystaniem ekstruzji ortodontycznej dotyczą także wprowadzania do łuku zębów intrudowanych na skutek urazów, najczęściej siekaczy szczęki, gdzie nie wystąpiła spontaniczna reerupcja i konieczne było wdrożenie inwazyjnych metod umożliwiających właściwe ustawienie zębów w łuku (9, 10).
W piśmiennictwie opisywane są różne techniki i ich modyfikacje służące ortodontycznej ekstruzji zębów (2-5). Zazwyczaj w tym celu wykorzystywane są stałe aparaty ortodontyczne zakładane na cały łuk zębowy lub segmentowo, choć można do ekstruzji wykorzystać także konstrukcje ruchome, np. szyny zaopatrzone w minimagnesy (6). W przypadku aparatów segmentowych przyjmuje się, że dla zęba jednokorzeniowego wymagane jest zakotwienie w postaci przynajmniej jednego zęba jednokorzeniowego po każdej stronie, zaś zęby wielokorzeniowe muszą mieć co najmniej po dwa zęby kotwiące po każdej ze stron. Zęby, które mają być ekstrudowane po odpowiednim przygotowaniu, najczęściej zostają zaopatrzone w ćwieki lub wkłady tymczasowe oraz haczyki bądź inne zaczepy umożliwiające rozciągnięcie wyciągów będących źródłem siły ekstruzyjnej. Darby w swojej pracy przedstawia zalety aparatu ruchomego, jako prostej techniki zastosowanej dla ekstruzji ortodontycznej siekaczy w szczęce, u pacjentów z uzębieniem mieszanym, gdzie zęby sąsiednie, ze względu na ilość czy jakość, nie spełniają warunków dla założenia aparatu stałego. Ponadto według autorki: są proste w użyciu, tańsze w porównaniu z aparatem stałym, bezpieczne i dobrze tolerowane przez pacjenta (11). Wybór odpowiedniej metody jest dopasowywany indywidualnie do przypadku i warunków istniejących w jamie ustnej.
Opisywane w piśmiennictwie niepowodzenia powyższego zabiegu są nieliczne, dotyczą najczęściej zębów po urazach i wynikały z braku rozpoznania mikropęknięć korzenia lub jego pionowego złamania (12).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Saper F: A Patient with a Central Incisor Fractured Apically in Relation to the Gingival Margin. J Am Dent Assoc 2009; 3: 355-359. 2. Heda CB, Heda AA, Kulkarni SS: A multi-disciplinary approach in the management of a traumatized tooth with complicated crown-rooth fracture: A case report. Dental Traumatology 2006; 4: 197-200. 3. Hille A, Loster BW: Ekstruzja ortodontyczna w leczeniu interdyscyplinarnym na podstawie literatury i obserwacji własnych. Forum Ort 2011; 1: 5-16. 4. Korayem M, Flora-Mir C, Nassar U, Olfert K: Implant site Development by Orthodontic Extrusion. Angle Orthod 2008; 78(4): 752-60. 5. Buskin R, Castellon P, Hochstedler JL: Orthodontic extrusion and orthodontic extraction in preprosthetic treatment using implant therapy. Pract Periodontics Aesthet Dent 2000; 12: 213-219. 6. Middelberg C: Przedprotetyczna ekstruzja ortodontyczna złamanego siekacza górnego za pomocą minimagnesów. Mag Stom Estetycznej 2008; 3: 67-76. 7. Kaczmarek-Mielęcka U, Wojtacka L: Orthodontic and prosthodontic treatment of subgingival fractures of single root teeth a case study. Pol Ann Med 2009; 16(1): 103-113. 8. Dannan A, Darwish MA, Sawan MN: The orthodontic extrusion movements and the periodontal tissues. Revista Romana de Stomatologie 2010; 2: 151-155. 9. Sonmez H, Sen Tunc E, Dalci N, Saroglu I: Orthodontic extrusion of traumatically intruded permanent incisor: a case report with a 5-year follow up. Dent Traumatology 2008; 24: 691-694. 10. Saito C, Guskuma M, Gulinelli J et al.: Management of a complicated crown-root fracture using adhesive fragment reattachment and orthodontic extrusion. Dent Traumatology 2009; 25: 541-544. 11. Darby LJ, Garvey TH, O’Connell AC: Orthodontic Extrusion in the Transitional Dentition: A Simple Technique. Pediatr Dent 2009; 31: 520-522. 12. Feiglin B: Problems with the endodontic-orthodontic management of fractured teeth. International Endodontic J 1986; 19: 57-63. 13. Bach N, Baylard JF, Voyer R: Orthodontic Exrtusion: Periodontal Considerations and Applications. J Can Dent Assoc 2004; 70(11): 775-80. 14. Jaroszewicz W: Sarkoidoza. PZWL, Warszawa 1976 15. Dubaniewicz A: Sarkoidoza – choroba o wielu twarzach. Forum medycyny rodzinnej 2009; 3: 27-41. 16. Seichter A, Szymański L, Warchoł R: Sarkoidoza ślinianki przyusznej. Otolaryngol Pol 2007; 4: 491-496. 17. Porzezińska M, Drozdowski M, Poławska K et al.: Izolowana sarkoidoza górnych dróg oddechowych – opis 2 przypadków. Pneumonol Alergol Pol 2008; 76: 276-280. 18. Niedźwiecka I, Kaczmarczyk D, Zimmer-Nowicka J et al.: Izolowana sarkoidoza szyi – opis dwóch przypadków. Otolaryngol Pol 2008; 4: 402-495. 19. Tymińska K: Sarkoidoza – etiopatogeneza, przebieg kliniczny, rozpoznawanie i leczenie. Terapia 2008; 10:78-83.