© Borgis - Postępy Fitoterapii 3/2012, s. 146-150
*Anna Kędzia1, Aida Kusiak2, Barbara Molęda-Ciszewska2, Anna Wojtaszek-Słomińska3, Bogna Racka-Pilszak3, Bożena Czernecka4
Wrażliwość na preparat Baikadent grzybów z rodzaju Candida wyizolowanych od osób użytkujących aparaty ortodontyczne
Sensitivity to Baikadent yeastlike fungi from genus Candida isolated from orthodontic appliances wearers
1Zakład Mikrobiologii Jamy Ustnej, Katedra Mikrobiologii, Gdański Uniwersytet Medyczny
Kierownik Zakładu: dr hab. Anna Kędzia, prof. nadzw.
2Katedra i Zakład Periodontologii i Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej, Gdański Uniwersytet Medyczny
Kierownik Katedry i Zakładu: dr hab. Aida Kusiak
3Zakład Ortodoncji, Gdański Uniwersytet Medyczny
Kierownik Zakładu: dr hab. Anna Wojtaszek-Słomińska
4Praktyka prywatna, Gdańsk
Summary
The sensitivity to Baikadent (Herbapol, Wrocław) of 36 strains of yeastlike fungi isolated from 32 orthodontic wearers, and 6 references strains were investigated. The susceptibility of Candida strains was determined by the plate dilution technique in Sabouraud’s agar. The inoculum containing 105 CFU per spot was seeded with Steers replicator upon the surface of agar with and without Baikadent (strains growth control). Incubation the agar plates was performed in aerobic conditions in 37°C for 24 h. The MIC was defined as the lowest concentrations of the Baikadent inhibiting the growth of yeastlike fungi. The results showed that the most susceptible to herbal product were the strains from Candida tropicalis and Candida parapsilosis. The growth of approximately 60% and 57% of those strains was inhibited by concentrations of ≤ 12.5 to 25.0 mg/ml. The least sensitive were the strains of yeastlike fungi from genus Candida guilliermondii (MIC ≥ 300.0 mg/ml). The results suggest that Baikadent could be useful for the supportive the anticandidal prophylactic and therapy.
Tarczyca bajkalska (Scutellaria baicalensis Georgi), wieloletnia roślina z rodzaju Scutellaria, należy do rodziny jasnowatych (Lamiaceae). Kłączu towarzyszą liczne boczne korzenie. Roślina osiąga do 70 cm wysokości. Wytwarza lancetowate liście długości 4 cm i kwiaty barwy szafirowej, przypominające wyglądem lwią paszczę. Nazwa rośliny wiąże się z kwiatostanem i pochodzi od łacińskiego słowa scutella, które oznacza małe, zamykane naczynie. W języku angielskim tarczyca bajkalska nazywa się Baical Scullcap, w jęz. francuskim – Scutellaria du Baikal, w jęz. niemieckim – Baikalhelmkrait, a w jęz. chińskim – Huamg Qin.
Tarczyca bajkalska występuje na terenach wschodniej Rosji (okolice jeziora Bajkał), Mongolii, w Chinach, Korei i Japonii. Jej właściwości lecznicze są znane w Chinach od ponad 2000 lat. W lecznictwie wykorzystuje się korzeń palowy rośliny, który osiąga od 8 do 25 cm, a średnica wynosi od 1 do 3 cm. Jest barwy od szarej do brunatnej i ma gorzki smak. Miejscowe zastosowanie korzenia Scutellaria baicalensis w postaci maści zostało opisane około 1065 r. p.n.e. w Wu Shi Er Bring Fang (1). Roślina ta często stosowana jest w tradycyjnej medycynie chińskiej i japońskiej (zwanej medycyną Kampo).
Na początku XX wieku z korzenia tarczycy bajkalskiej wyizolowano, a następnie zidentyfikowano pierwsze związki chemiczne (2). Do najważniejszych substancji czynnych biologicznie zalicza się lipofilne flawonoidy i ich glikozydy, tj. bajkaleina, wogonina, wogonozyd, apigenina, scutellareina, oroksylina, skulkapflawon i koganebanina (3-9). Zależnie od miejsca pochodzenia surowca zawartość flawonoidów wynosi od 15 do 25%, w tym baikaliny od 12 do 17%, a wogonozydu 3-4% (2-4). Wyciągi z tarczycy bajkalskiej zawierają niewielkie ilości garbników katechinowych, kwasu benzoesowego i β-sitosterolu (9).
Wymienione składniki charakteryzują się różnymi właściwościami biologicznymi. Działają przeciwzapalnie, przeciwutleniająco i przeciwalergicznie (3, 4, 9-14). Aktywność przeciwutleniającą zapewniają flawonoidy, szczególnie bajkaleina i bajkalina, które zawierają grupy hydroksylowe oraz karbonylowe wiążące wolne rodniki (11, 12, 15). Przeprowadzone in vitro i in vivo doświadczenia wskazują, że flawonoidy uzyskane z tarczycy bajkalskiej oddziałują przeciwnowotworowo. W badaniach in vitro na komórkach HL-60 Somoda i wsp. (16) oceniali aktywność 17 flawonoidów wyodrębnionych z gatunków: Scutellaria baicalensis Georgi i Scutellaria rivularis Wall, które są stosowane w tradycyjnej medycynie chińskiej. Autorzy wykazali, że 10 spośród ocenianych flawonoidów, w tym m.in. apigenina, wogotonina i paikaleina, hamowało proliferację użytych do doświadczeń komórek nowotworowych. Wykazano też, że flawonoidy wyodrębnione z tarczycy bajkalskiej, tj. bajkaleina, bajkalina, wogonina, apigenina, skutellareina i chryzyna, działają cytostatycznie lub cytotoksycznie wobec wykorzystanych do badań ludzkich komórek nowotworowych (4). Natomiast w doświadczeniach laboratoryjnych na myszach stwierdzono zahamowanie wzrostu komórek raka płaskonabłonkowego w obrębie głowy i szyi przez testowany wyciąg z rośliny Scutellaria baicalensis (17).
Small i wsp. (18) i George i wsp. (19) wykazali skuteczne działanie preparatu zawierającego tarczycę bajkalską i 7 innych ziół wobec nowotworu prostaty. Korzystne działanie wyciągu Scutellaria baicalensis obserwowano też po podaniu go pacjentom z rakiem płuca (20, 21). Natomiast Wang i wsp. (22) oceniali aktywność frakcji otrzymanych z tarczycy bajkalskiej, zawierających poszczególne składniki czynne tej rośliny, wobec komórek linii nowotworowej raka sutka MCF-7 i stwierdzili, że frakcja, w której były bajkaleina i wogonina w stężeniu 100 μg/ml, hamowały rozwój komórek nowotworowych. Scutellaria baicalensis działa też żółciopędnie i osłaniająco wobec komórek wątroby (14, 23-25). Potwierdzają tę aktywność doświadczenia przeprowadzone na zwierzętach. Wyniki doświadczeń wskazują, że flawonoidy bajkalenina i bajkalina pobudzają wydzielanie żółci.
Poza wymienionymi właściwościami, tarczyca bajkalska wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwzakrzepowe, uspokajające oraz obniża ciśnienie krwi (2, 3, 9, 26-29). Wyniki licznych doświadczeń wskazują na przeciwdrobnoustrojową aktywność zarówno wyciągów z tarczycy bajkalskiej, jak i jej niektórych składników. Działanie dotyczy bakterii (11, 14, 30, 38, 40-45 ), grzybów drożdżopodobnych (14, 35, 46-52), dermatofitów (46-49, 52) oraz wirusów (2, 53-59).
Obecnie na rynku dostępnych jest kilka preparatów zawierających wyciągi z tarczycy bajkalskiej. Do nich należą:
– Baikadent – płyn o zapachu mięty, przeznaczony do higieny jamy ustnej. Płyn zawiera: wyciąg z tarczycy bajkalskiej, sorbitol, ksylitom, glicerol, laurylosiarczan sodowy, benzoesan sodu, kwas cytrynowy, substancje zapachową i wodę.
– Bakadent żel i krem, w których zespół flawonoidów wyodrębnionych z rośliny wynosi 0,57% (w tym bajkaliny 0,37%) – stosowane w stanach zapalnych w obrębie jamy ustnej.
– Baikaderm – krem zawierający flawony (w tym 75% stanowi bajkalina) oraz allantoinę, który stosowany jest w stanach zapalnych skóry.
– Baifem K – żel zawierający wyciąg z korzenia tarczycy bajkalskiej (o zawartości 65% bajkaliny), przeznaczony do codziennej higieny intymnych miejsc ciała.
Celem pracy była ocena wrażliwości na Baikadent grzybów drożdżopodobnych z rodzaju Candida wyizolowanych z jamy ustnej i z powierzchni aparatów ortodontycznych.
Materiał i metody badań
Grzyby drożdżopodobne zostały wyhodowane z materiałów pobranych z różnych okolic jamy ustnej oraz z powierzchni aparatów ortodontycznych od 32 pacjentów. Wymazy posiewano na podłoże Sabourauda i inkubowano w 37°C przez 24-48 godz.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Leung AY, Foster S. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food and Cosmetics. Inc. 2nd ed. John Willey and Sons 1996. 2. Krauze-Baranowska M, Majdan M, Wilczyńska A. Gatunki z rodzaju Scutallaria o potencjalnym znaczeniu leczniczym. Panacea 2007; 14-17. 3. Broncel M. Przeciwmiażdżycowe działanie flawonoidów izolowanych z korzenia tarczycy bajkalskiej. Wiad Lek 2007; 60(5-6):294-97. 4. Karpińska E. Właściwości przeciwzapalne i przeciwnowotworowe Scutellaria baicalensis Georgi. Post Fitoter 2010; 4:215-23. 5. Lin ML, Gao W. Analysis in Scutellaria baicalensis. Chin J Pharm Anal 1982; 2:13-5. 6. Zhou Y, Hirotani M, Yoshikawa T i wsp. Flavonoids and phenylethanoids from hairy root cultures of Scutellaria baicalensis. Phytochem 1997; 44:83-7. 7. Gao Z, Yang X, Huang K i wsp. Free-radical scavenging and mechanism study of flavonoids extracted from the radix of Scutellaria baicalensis Georgi. Shoyakugaku Zasshi 1988; 42:216-9. 8. Stojakowska A, Malarz J. A quantitative RP-HPCL determination of flavonoids in the roots of Scutellaria baicalensis Georgi. Herba Pol 1988; 44:300-6. 9. Chevallier A. The Encyclopedia of Medical Plants. NY. DK Publ. Inc. 1996:133. 10. Fei Y, Li X, Iizu Y i wsp. Anticancer activity of Scutellaria baicalensis and its potential mechanism. J Altern Compl Med 2002; 8:567-72. 11. Gao Z, Huang K, Yang X i wsp. Free radical scavenging and antioxidant activities of flavonoids extracted from radix of Scutellaria baicalensis Georgi. Biochem Biophys Acta 1999; 1472(3):643-50. 12. Chung CP, Park JB, Bae KH. Pharmacological effects of methanolic extract of the root of Scutellaria baicalensis and its flavonoids on human gingival fibroblast. Planta Med 1995; 61(2):150-3. 13. Tanno Y, Shindob Y, Takishima T. Modulation of human basophil growth in vitro by Xiao-Qinglong-Tang (Syoseiryu-to), Chai-Pu-Tang (Saikoku-to), Qing-Eci-Tang (Seibsi-to), baicalein and ketotifen. Am J Clin Med 1989; 17:45-50. 14. Błach-Olszewska Z, Lamer-Zarawska E. Come back to root – Terapeutic activities of Scutellaria baicalensis root in aspect of innate immunity regulation – Part I. Adv Clin Exp Med 2008; 17(3):337-45. 15. Gabrielska J, Oszmiański J, Żyłka R i wsp. Antioxidant activity of flavones from Scutellaria baicalensis in lecithin liposomes. Z Naturforsch 1997; 52c:817-23. 16. Sonoda M, Nishiyama T, Matsukawa Y i wsp. Cytotoxic activities of flavonoids from Scutellaria plants in Chinese medicine. J Ethnopharmacol 2004; 91(1):65-8. 17. Zhang D. Herbal Gram 2001; 53:66-7. 18. Small E, Frohlich M, Bok R. Prospective trial of the herbal supplement PC-SPES in patients with progressive prostate cancer. J Clin Oncol 2000; 18:3595-603. 19. George CW, Hackmann K, Manda J i wsp. Activity of the herbal combination PC-SPES in the treatment of patients with androgen-independent prostate cancer. Urology 2001; 57:122-6. 20. Goldberg SE, Matiash M. Effect of Scutellaria baicalensis extract on the immunologic status of patients with lung cancer receiving antineoplastic chemotherapy. Eksp Klin Farmakol 1997; 60:49-51. 21. Goldberg V, Ryzhakov V, Matiash M. Dry extract of Scutellaria baicalensis as a haemostimulant in antineoplastic chemotherapy in patients with lung cancer. Eksper Klin Farmakol 1997; 60:20-30. 22. Wang CZ. Selective fraction of Scutellaria baicalensis and its chemoprotective effects on MCF-7 human breast cancer cells. Phytomed 2010; 17(1):63-8. 23. Niedworak J, Kubat Z, Lamer-Zarawska E i wsp. The hepatoprotective effect of flavonoids fraction from Scutellaria baicalensis root against liver damage of lead ions. XIXth International Conference on Polyphenols. Lille (France). 1-4 IX 1998. 24. Hwang J, Wang C, Chou F i wsp. Protective effect of baicalin on tert-butyl-hydroperoxide-induced rat hepatotoxicity. Arch Toxicol 2005; 79:102-9. 25. Ihara N, Arichi S. Protective effect of oriental crude drugs and Kampo medicament on a fulminant type of galactosamine-induced hepatitis. Wakanyaku Shinpojumn (Kiroku) 1994; 14:45-55. 26. Kimura M, Okuda H. Studies on Scutellariae radix. XII. Anti-thrombotic action of various flavonoids Scutellaria radix. Chem Pharm Bull (Tokyo) 1985; 33:2411-5. 27. Regulska-Illow B, Biernat J, Grajeta H i wsp. Influence of bioflavonoids from the radix extract of Scutellaria baicalensis on the level of serum lipids, and the development of laboratory rats fed with fresh and oxidized fats. Nahrung 2004; 48(2):123-8. 28. Kimura Y, Kubo M, Tani T i wsp. Studies on Scutellariae radix. III. Effect on lipid metabolism in serum, liver and cells of rats. Chem Pharm Bull (Tokyo) 1981; 29:2308-12. 29. Yun-Choi HS, Kim SO, Kim JH i wsp. Modified smear method for screening potential inhibitors of platelet aggregation from plant sources. J Nat Prod 1985; 48:365-70. 30. Tan KB, Vanitha J. Immunomodulatory and anti-microbial effects of some traditional Chinese medical herbs: a review. Curr Med Mem 2004; 11:1423-30. 31. Liu CS, Cham MT, Yang CH i wsp. Antibacterial properties of Chinese herbal medicines against nosocomial antibiotic resistant strains of Pseudomonas aeruginosa in Taiwan. Am J Clin Med 2007; 35:1047-60. 32. Franzblau S, Gross C. Comparative in vitro anti-microbial activity of Chinese medicinal herbs. J Ethnopharmacol 1986; 15:279-88. 33. Cushine-Tim TP, Lamb AJ. Antimicrobial activity of flavonoids review. Int J Antimicrob Agents 2005; 26:343-56. 34. Wu J, Hu D, Wang KX. Study of Scutellaria baicalensis and baicalin against antimicrobial susceptibility of Helicobacter pylori strains in vitro. J Chin Med Mat 2008; 31:707-10. 35. Seong IW. Antimicrobial activities of Scutellaria baicalensis and Phellodendron amurense against MRSA and Candida. Korean J Microbiol 2004; 40(1):17-22. 36. Park MK, Jung KS. Effect of Scutellaria baicalensis and Phellodendron amurense extracts on grows of lactic acid bacteria and Kimchi fermentation. J Korean Soc Food Sci Nutr 2004; 33(2): 420-8. 37. Kubo MY, Kimura T, Odani T i wsp. Studies on Scutellaria radix. Part II. The antibacterial substance. Planta Med 1981; 43:194-201. 38. Woo IT, Park KN, Lee SH. Antimicrobial activities of Scutellaria baicalensis Georgi against various pathogens and spoilage bacteria isolated from tofu. J Korean Soc Food Sci Nutr 2007; 33(4):470-5. 39. Nan Y, Ynan L, Zhou L i wsp. Study on the optimalization of the technology for the extraction and purification of total flavones in Scutellaria baicalensis and its antibacterial activity. Afric J Microbiol Res 2011; 5(31): 5689-96. 42. Qu Z. Pharmacological effects and clinical application of Scutellaria baicalensis. Lishiahen Med Mater Med Res 2002; 13(5):316-7. 43. Zhang X, Zhou T, Dong X. Experimental study on in vitro antibacterial effect of baicalin injection. J Med Res 2006; 35(8):39-41. 44. Liu J, Lu C, Liao F. Comparison of main efficacy of the extract of Scutellaria baicalensis in different producing areas. Chin J Info Trad Chin Med 2001; 8(3):279-83. 45. Lin Y, Guo L, Qiu S. Study on in vitro antibacterial effect of Scutellaria baicalensis. Lishizhen Med Mater Med Res 2002; 13(10):596-8. 46. Cole M, Bridge P, Dellar J i wsp. Antifungal activity of neo-derodane diterpenoides from Scutellaria. Phytochem 1991; 30:1125-7. 47. Cao Y, Dai B, Wang Y i wsp. In vitro activity of baicalein against Candida albicans biofilms. Int J Antimicrob Agents 2008; 32:72-7. 48. Huang S, Cao YY, Dai BD i wsp. In vitro synergism of fluconazole and baicalein against clinical isolates of Candida albicans resistant fluconazole. Biol Pharm Bull 2008; 31:2234-6. 49. Błaszczyk T, Krzyżanowska J, Lamer-Zarawska E. Screening for antimicotic properties of 56 Traditional Chinese drugs. Phytother Res 2000; 14:210-2. 50. Wang JM. Chinese Herbal Pharmacology. Shanghai. Shanghai Sci Technol Publ 1985: 36-7. 51. Dai BD, Cao YY, Huang S i wsp. Baicalein induces programmed cell death in Candida albicans. J Microbiol Biotechnol 2009; 19:803-9. 52. Yang D, Michael D, Bervalot F i wsp. Antifungal activity in vitro of Scutellaria baicalensis Georgi upon cutaneous and ungula pathogenic fungi. Ann Pharm Franc 1995; 53:136-41. 53. Baylor NW, Fu T, Yan YD i wsp. Inhibition of human T cell leukemia virus by the plant flavonoids baicalin (7-glucuronic acid, 5,6-dihydroxyflavone). J Infect Dis 1992; 165:433-7. 54. Nagai T, Miyaichi Y, Tomimori T i wsp. In vitro anti-influenza virus activity of plant flavonoids possessing inhibitory activity for influenza virus sialidase. Antiviral Res 1992; 19:207-17. 55. Li BQ, Fu T, Yan YD i wsp. Inhibition of HIV infection by baicalin – a flavonoid compound purified from Chinese herbal medicine. Cell Mol Biol Res 1993; 39:119-24. 56. Xin N, Li W, Li YJ i wsp. Study of antivirus, antibacterial and immune functions of Gaoreqing freeze-dried power. J Med Plant Res 2011; 5(22):5407-12. 57. Nagai T, Suzuki Y, Tomimori T i wsp. Antiviral activity of plant flavonoid 5,7,4’-trihydroxy-8-methoxyflavone, from the root of Scutellaria baicalensis against influenza A (H3N2) and B viruses. Biol Pharm Bull 1995; 18(2):295-9. 58. Nagai T, Moriguchi R, Suzuki Y i wsp. Mode of action of the anti-influenza virus activity of plant flavonoid 5,7,4’-trihydroksy-8-methoxyflavone, from roots of Scutellaria baicalensis. Antiviral Res 1995; 26(1):11-25. 59. Ma S, Du J, But PP i wsp. Anti-viral Chinese medicinal herbs against respiratory syncytial virus. J Phytopharm 2002; 79:205-11. 60. Wong KS, Tsang WKP. In vitro antifungal activity of the aqueous extract of Scutellaria baicalensis Georgi root against Candida albicans. Int J Antimicrob Agents 2009; 34:281-91.
