© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 12/2012, s. 932-939
*Jadwiga Charzewska, Zofia Chwojnowska, Elżbieta Chabros, Bożena Wajszczyk
Niedobory składników odżywczych po roku 2000 w dietach młodzieży w wieku pokwitania. Warszawskie Badanie Młodzieży
Nutritional deficiencies and their changes in the diet of adolescents after 2000. The Warsaw Adolescents Study
Epidemiology of Nutrition and Dietary Reference Intakes Laboratory, National Food and Nutrition Institute, Warsaw
Head of the Laboratory: prof. Jadwiga Charzewska, PhD biol. sc.
Streszczenie
Wstęp. W wieku młodzieńczym nabywane są nawyki żywieniowe, które w utrwalonej formie są kontynuowane w życiu dorosłym. Aby je skutecznie zmienić w prozdrowotnym kierunku, zalecenia powinny być formułowane na podstawie znajomości aktualnych wad żywienia.
Cel. Celem niniejszego opracowania jest zidentyfikowanie w diecie młodzieży częstości występowania niedoborów energii i wybranych składników odżywczych oraz analiza kierunków zachodzących zmian między latami 1999/2000 a 2005/2006.
Materiał i metody. Przekrojowe badania losowo wybranych prób młodzieży w wieku 11-15 lat z terenu Warszawy, przeprowadzono dwukrotnie w odstępie 5 lat. Żywienie uczniów oceniono metodą wywiadu o spożyciu w ostatnich 24 godzinach poprzedzających badanie. W ocenie ilości spożytej żywności, wykorzystano „Album produktów i potraw o zróżnicowanych wielkościach porcji”. Zawartość energii, składników mineralnych i witamin wyliczono za pomocą programu komputerowego DIETA 4.0, który uwzględnia straty składników odżywczych wynikające z zastosowanych technologii przyrządzania do spożycia produktów i potraw. Do oceny częstości występowania diet niedoborowych w stosunku do Norm Żywienia Człowieka (2008), wykorzystano metodę oceny prawdopodobieństwa, przeprowadzoną zgodnie z rekomendacjami IOM USA. Do oceny występowania niedoborowej masy ciała zastosowano wskaźnik BMI i międzynarodową klasyfikację, opracowaną przez Cole i wsp. (2007).
Wyniki. W okresie pięciu lat częstość występowania niedoborowej masy ciała uległa niewielkiemu zwiększeniu do 13,9% u dziewcząt i zmniejszeniu do 6,4% u chłopców. Stwierdzono równoczesny wzrost występowania diet niedoborowych w energię, białko i węglowodany. Najczęściej występujące niedobory w dietach młodzieży: w wapń, witaminę D, potas, magnez i foliany dotyczyły od 74 do 98% młodzieży. Niedobory składników, takich jak wit. E, C, A, B12, PP, B1, B2, B6, żelazo, jod, cynk i fosfor również występowały z dużą częstością. Po upływie pięciu lat odsetek diet niedoborowych zwiększył się niemal we wszystkich analizowanych składnikach odżywczych.
Wnioski. Częste występowanie diet niedoborowych w wiele składników mineralnych i witamin oraz wzrost ich częstości po upływie pięciu lat, wskazuje na konieczność podejmowania zintegrowanych działań, uwzględniających prozdrowotne elementy zaleceń żywieniowych w działaniach edukacyjnych, skierowanych do wszystkich specjalistów zajmujących się żywieniem młodzieży.
Summary
Introduction. During adolescence eating habits are acquired which continue in the established form throughout adult life. To shift them into pro-health direction, recommendations should be formulated on the basis of understanding current nutritional mistakes.
Aim. The objective of this paper is to identify the prevalence of energy and selected nutrient deficiencies in adolescents’ diet, and to analyse the directions of changes occurring between 1999/2000 and 2005/2006.
Material and methods. Cross-sectional studies of randomly selected samples of 11-15 year old adolescents from Warsaw area were carried out two times at an interval of 5 years. Nutrition of pupils was evaluated through interviews concerning food intake during the past 24 hours before the study. “Album of products and meals of diverse portion sizes” was used to evaluate the amount of food eaten. Contents of energy, minerals and vitamins were calculated using DIETA 4.0 Computer Software which takes into account nutrient losses resulting from the technology applied to prepare products and meals for eating. To assess the prevalence of deficient diets with reference to Polish Dietary Standards (Normy Żywienia) (2008), a probability evaluation method was applied in accordance with US IOM recommendations. To evaluate the prevalence of reduced body weight, the BMI index and international classification developed by Cole et al. (2007) were used.
Results. During the five-year period, the prevalence of reduced body weight increased slightly to 13.9% among girls and decreased to 6.4% among boys. A simultaneous increase in the prevalence of diets deficient in energy, protein and carbohydrates was found. The most common dietary deficiencies in adolescents, between 74% and 98% students, are calcium, vitamin D, potassium, magnesium and folates. The prevalence of deficiencies in such nutrients as vitamin E, C, A, B12, PP, B1, B2, B6, iron, iodine, zinc and phosphorus was also high. After five years, the percentage of deficient diets increased for nearly all nutrients analysed.
Conclusions. Frequent occurrence of multiple mineral and vitamin deficient diets and increase in their prevalence after the five-year period indicate the need for integrating health consideration and dietary goals by all professionals responsible for nutrition of adolescents.
INTRODUCTION
Puberty is a transitional period between childhood and young adulthood. It is a time of big changes in young bodies, not only morphological and physiological, but also resulting from young people’s lifestyle. Adolescents eat more products and meals away from home, including products of high energy and low nutrient content, such as sweetened soft drinks and sweets (1, 2). At the same time, adolescents’ participation in physical activity decreases with increasing age. Boys’ participation in physical activity away from school decreases by 20% between the 11th and 15th year of life (3). HBSC studies also showed that deficiency in physical activity increased by more than 10% in the same age range (4).
Although over the past thirty years nutrition of adolescents generally improved, since the level of energy from fat, in particular from animal fat, decreased and the intake of plant fat increased, and cholesterol intake decreased, at the same time after 2000 an increase in nutritional status disorders was observed. A threefold increase in overweight and obesity among boys and a tenfold increase among girls were found (5), particularly intense after 2000. The percentage of pupils with reduced body weight decreased minimally and oscillates between 6% to 9% of boys and 13% to 14% of girls (6).
The year 2000 is a turning point as regards the state of health of the Polish people, since after a gradual improvement following 1991 this tendency slowed down (7). Nutritional mistakes in adolescents revealed in 2000 may be important predictors of developing diet-related diseases in adult life. Therefore, a question arises as to in which direction the intensification of nutritional risk factors for developing diet-related diseases after 2000 changes in this demographic group.
AIM
The objective of this paper is to identify the prevalence of energy and selected nutrient deficiencies in adolescents’ diet, and to analyse the directions of changes occurring between 1999/2000 and 2005/2006.
MATERIAL AND METHODS
Data analysed in this paper come from the cross-sectional study among adolescents during periadolescence (11-15 year olds), carried out several times in randomly selected samples from the entire Warsaw area. Analyses in terms of the occurrence of nutritional deficiencies were carried out as a part of the last two studies conducted in 1999/2000 and 2005/2006 (tab. 1).
Table 1. Number of pupils examined in particular years. The Warsaw Adolescent Study.
| Years of examinations | Randomly choosen | Examined | Response rate (%) |
| 1999-2000 | 1526 | 1136 | 74.4 |
| 2005-2006 | 1884 | 1054 | 55.9 |
| Total | 3410 | 2190 | 65.5 |
Nutrition status of pupils was evaluated through interviews concerning food intake during the past 24 hours before the study in accordance with the recommended methodology (8, 9). This method enables to evaluate the intake of all products, including enriched food, meals, drinks and food supplements by pupils.
Interviews were conducted with each pupil individually by professional nutritionists. To evaluate the amount of food eaten, „Album of products and meals of diverse portion sizes” was used (10).
Contents of energy, minerals and vitamins were calculated using proprietary computer software which takes into account subsequent amendments to the food composition and nutritional tables, and nutritional standards. DIETA 4.0 Software 2009 (11) that has been developed recently includes new food composition and nutritional tables in its databases (12) and amended Polish Dietary Recommended Standards (13). Nutrient losses resulting from the technology of product and meal preparation for eating have been taken into account in DIETA 4.0 Software, which means that the values provided in tables relate to the amount of food actually consumed with losses deducted.
To evaluate the prevalence of diets deficient in energy end selected nutrients, a probability method proposed by IOM – Institute of Medicine U.S.A. (14) was applied and adopted to Polish conditions.
Anthropometric measurements of height and body weight were performed in accordance with the requirements of the methodology (e.g. 15). Data concerning the value of relative body weight index, Body Mass Index – BMI = body weight in kg: height in m2, were used in this paper. To evaluate the prevalence of underweight, the BMI index and international classification developed by Cole et al. (16) were used.
RESULTS
The prevalence of reduced body weight
As results from data (fig. 1) presented after the five-year follow up in an adolescent population, a decrease in the percentage of reduced body weight was found – by 1.5% among boys, and increase by 0.3% among girls (p > 0.05). However, in both studies the percentages of girls with underweight reflecting the risk for protein-energy malnutrition were higher (13.6% and 13.9%) compared to boys (7.9% and 6.4%).
Fig. 1. Frequency of underweight in adolescents aged 11-15 years. The Warsaw Adolescents Study (Cole et al., classification of BMI, 2007).
Nutritional standards (DRI) recommend relating reduced body weight to the evaluation of energy dietary intake (tab. 2). During both periods, the percentages of energy-deficient diets (< EER level – estimated requirement) were higher and increased more (to over 50% among boys and 60% among girls during the last year of the study) than the evaluation of relative body weight (BMI) indicated (fig. 1). It can be confirmed on this basis that energy-deficient diets certainly occur among adolescents, however, their prevalence is probably overstated due to underestimation of products rarely consumed or high-energy products, in particular by overweight or obese girls and boys, which is observed in the method applied to evaluate a one day food intake. High percentage of energy-deficient diets also may be related to weight loss diets periodically used by adolescents. HBSC 2002 study showed that nearly every fourth boy and every second girl wanted to lose weight or satisfied this need (17).
The prevalence of diets deficient in selected nutrients
As regards protein, and particularly carbohydrates, percentages of deficient diets (below the level of Estimated Average Requirement – EAR) increased after the five-year follow-up period in the adolescent population (tab. 2), however, their increase was considerably lower compared to the increase in energy-deficient diets.
Table 2. Percentage of diets with energy below the Estimated Energy Requirements (EER) or the Estimated Average Requirements (EAR) for protein and carbohydrates, in adolescents by year of study and gender.
| | Boys (11-15 y) 1999/2000 | Boys (11-15 y) 2005/2006 |
| % below EER for energy | 49.5 | 53.8 |
| % below EAR for protein | 5.4 | 8.4* |
| % below EAR for carbohydrates | 0.2 | 1.1* |
| | Girls (11-15 y) 1999/2000 | Girls (11-15 y) 2005/2006 |
| % below EER for energy | 50.9 | 61.8* |
| % below EAR for protein | 16.5 | 17.7 |
| % below EAR for carbohydrates | 2.9 | 3.8 |
*significant differences between years of study, p < 0.05
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Suliga E: Spożycie produktów typu fast food oraz słodyczy i słodzonych napojów gazowanych wśród uczniów szkół średnich. Żyw Człow Metab 2002; 29, 3: 156-163.
2. Wajszczyk B, Charzewska J, Chabros E et al.: Jakościowa ocena sposobu żywienia młodzieży w wieku pokwitania. Probl Hig Epidemiol 2008; 89, 1: 85-89.
3. Chabros E, Charzewska J, Chwojnowska Z et al.: Aktywność fizyczna młodzieży w wieku pokwitania. [W:] Biospołeczne aspekty rozwoju współczesnej młodzieży polskiej w okresie dojrzewania. Warszawa, Wyd. AWF 2007; 55-63.
4. Kołoło E, Wpływ aktywności fizycznej na samoocenę zdrowia młodzieży 11-,13- i 15-letniej na tle uwarunkowań społeczno-ekonomicznych. [W:] Społeczne determinanty zdrowia młodzieży szkolnej. Wyniki Badań HBSC 2010. Mazur J (red.). Warszawa, Insttytut Matki i Dziecka 2011; 93-109.
5. Charzewska J, Chabros E: Dlaczego młodzieży zagraża otyłość? Roczniki Warszawskiej Szkoły Zdrowia, Warszawa 2010; 10: 25-36.
6. Chabros E, Charzewska J, Wajszczyk B, Chwojnowska Z: Częstość występowania niedoborowej masy ciała u młodzieży warszawskiej w wieku pokwitania w ostatnich 3 dekadach. Probl Hig Epidemiol 2011; 92(1): 99-102.
7. Wojtyniak B, Stokwiszewski J, Goryński P, Poznańska A: Długość życia i umieralność ludności Polski. [W:] Sytuacja Zdrowotna ludności polski. Wojtyniak B, Goryński P (red.). Wyd. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2008; 31-86.
8. Cameron ME, Staveren WA (ed.): Manual on Methodology for Food Consumption Studies. Oxford Medical Publications 1988.
9.Gibson RS: Principles of Nutritional Assessment. Oxford Univ Press 2005; 41-44.
10. Szponar L, Wolnicka K, Rychlik E: Album fotografii produktów i potraw o zróżnicowanej wielkości porcji. Prace IŻŻ 96, Warszawa 2000.
11. Program komputerowy DIETA 4.0 do planowania i bieżącej oceny żywienia indywidualnego. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2009; www.izz.waw.pl
12. Kunachowicz H, Nadolna I, Przygoda B, Iwanow K: Tabele wartości odżywczej żywności. Warszawa, PZWL 2005.
13. Jarosz M, Bułhak-Jachymczyk B (red.): Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. red. Warszawa, IŻŻ i PZWL 2008.
14. Dietary Reference Intakes: Applications in Dietary Assessment. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine, the National Academies Press Washington D.C. 2000.
15. WHO Report on Physical Status: The use and interpretation of anthropometry. Geneva 1995.
16. Cole TJ, Flegal KM, Nicholls D, Jackson A: Body mass index cut offs to define thinness in children and adolescents: international survey. Br Med J 2007; 335: 194-202.
17. Woynarowska B, Mazur J: Zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce: Wyniki badań HBSC 2002. Zdr Publ 2004; 114(2): 159-167.
18. Troiano RP, Briefel RR, Caroll MD, Bialostosky K: Energy and fat intakes of children and adolescents in the United States: data from the National health and Nutrition Examination Surveys. Am J Clin Nutr 2000; Suppl. 72: 1343S-53S.
19. Ervin RB, Wright JD, Wang ChY, Kennedy-Stephenson J: Dietary Intake of selected Viamins for United States Populatin: 1999-2000. Advance Data, from Vital and Health Statistics 2004; 339a.
20. Ervin RB, Wang ChY, Wright JD, Kennedy-Stephenson J: Dietary Intake of selected Minerals for United States Population: 1999-2000. Advance Data, from Vital and Health Statistics 2004; 341b.
21. NHANES 2005-2006. What we eat in America, Wyd. USDA, Beltswille Human Nutrition Research Center 2009.
22. Chwojnowska Z, Charzewska J, Wajszczyk B, Chabros E: Trendy w spożyciu wapnia i witaminy D w dietach młodzieży szkolnej. Prob Hig Epidemiol 2010; 91(4): 544-548.
23. Andersen R, Mølgaard C, Skovgaard LT et al.: Teenage girls and elderly women living in northern Europe have low winter vitamin D status. Eur J Clin Nutr 2005; 59(4): 533-554.
