© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 2/2013, s. 171-174
*Ryszard Grenda
Mutacje genów kodujących białka podocyta jako przyczyna uszkodzenia kłębuszków nerkowych u dzieci i chorych dorosłych
Genetic mutations of podocyte proteins as underlying mechanism of glomerular diseases in pediatric and adult patients
Department of Nephrology, Kidney Transplantation and Hypertension, The Children’s Memorial Health Institute, Warszawa
Head of Department: prof. Ryszard Grenda, MD, PhD
Streszczenie
Różnicowanie się podocytów i tworzenie kłębuszków jest w życiu płodowym poddawane kontroli swoistych genów. Jakiekolwiek zaburzenie tego procesu może skutkować zaburzeniami budowy i czynności kłębuszków. Wczesne ujawnienie się takich zaburzeń po urodzeniu i/lub oporność na leczenie, skłania do podejrzewania podłoża genetycznego u chorych z białkomoczem. Im młodszy jest pacjent, tym wyższe jest ryzyko obecności tła genetycznego glomerulopatii. Częstość występowania podłoża genetycznego steroido-opornego zespołu nerczycowego wynosi 100% u noworodków, 57% u niemowląt, 36% u dzieci, 25% u młodocianych i 14% u chorych dorosłych. Rodzaj mutacji wpływa na rokowanie. W niektórych przypadkach przy długotrwałym stosowaniu cyklosporyny osiągany jest częściowy efekt terapeutyczny, ale w innych – efektu leczenia nie ma wcale. W najcięższych przypadkach wrodzonego zespołu nerczycowego u dzieci z mutacją typu Fin-major, najbardziej agresywnym sposobem postępowania jest usunięcie obu nerek i docelowo transplantacja nerki.
Summary
Podocyte differentiation and glomerulogenesis in fetal life is controlled by specific genes and any disturbance of this process may lead to further structural defects with clinical consequences. The genetic background of glomerular disease with predominating proteinuria is suspected mainly due to occurrence early in life and/or resistance to specific pharmacotherapy. The younger is the patient, the higher is risk of genetic background. Incidence of genetic background of steroid-resistant nephrotic syndrome was reported as 100% in newborns, 57% in infants, 36% in children, 25% in adolescents and 14% in adult patients. Long-term outcome might be related to specific type of mutation. Some cases do partially respond to long-term cyclosporine A therapy, while on treatment and some are resistant to any therapy. Bilateral nephrectomy and further renal transplantation is the most aggressive management of cases with severe Fin-major mutation of nephrin – related congenital nephrotic syndrome, seen in young children.
The fetal differentiation and glomerulogenesis is strictly regulated process and many genes are involved in this regulation (1, 2). There is increasing evidence for genetic background of several clinical types of nephrotic syndrome, presented by pediatric, adolescent and adult patients. The major distinctive pattern between specific subgroups of nephrotic syndrome is “syndromic” vs “isolated” type. In “syndromic” pattern renal disease is combined with several extrarenal symptoms, including different types of congenital malformations or malfunctions, present e.g. in Denys-Drash, Frasier’s and nail- patella syndromes or Schimke’s immunoosseous dystrophy. So-called syndromic nephrosis is mainly presented by infants with other co-morbidities, however it should be stressed, that it may be diagnosed also in adolescent or adult patients, as it is in Charcot-Marie-Tooth disease, where there is a link between INF2 gene mutation, formin protein, podocytes and Schwann-cell function (the last causing severe neuropathy) (3). There are no extrarenal symptoms in isolated forms of genetic nephrotic syndrome and clinical symptoms are mainly related to severity of proteinuria.
Genotype – fenotype link
In some cases there is an evidence for link between type of specific gene mutation and severity of relevant nephrotic syndrome. In congenital nephrotic syndrome of Finnish type, so called Fin-major mutation of NPHS1 causes limitation of number of aminoacids in nephrin molecule from 1241 to 90, while in Fin-minor mutation reduces this number from 1241 to 1108. The clinical expression of those two types is significantly different and in Fin-major related cases the child is delivered being critically ill, with huge general oedema, severe dysproteinemia and renal injury. Those patients do not respond to any antiproteinuric treatment and after short time of vigorous supplementation of protein and albumin – bound vital substances, most of the patients must finally undergo bilateral nephrectomy, to avoid life-threatening complications of massive, untreatable urinary loss of protein. Then the patients are dialyzed until successful renal transplantation, which however may be complicated by “recurrence” of the disease due to anti-nephrin antibodies. Patient with Fin-minor mutation present much more mild clinical course and some of them respond to antiproteinuric treatment with ACEi (captopril) and/or indomethacine. Effect of these drugs is limited to lower proteinuria, while on treatment (4, 5).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Kreidberg JA: Podocyte differentiation and glomerulogenesis. J Am Soc Nephrol 2003; 14: 806-814.
2. Hildebrand F: Genetic kidney diseases. Lancet 2010; 375: 1287-1295.
3. Boyer O, Nevo F, Plaisier E et al.: INF2 mutations in Charcot-Marie-Tooth disease with glomerulopathy. N Eng J Med 2011; 363: 2377-2388.
4. Holberg C, Antikainen M, Rönnholm K et al.: Management of congenital nephrotic syndrome of Finnish type. Pediatr Nephrol 1995; 9: 87-93.
5. Kuusuniemi A, Qvist E, Sun Y et al.: Plasma exchange and retransplantation in recurrent nephrosis of patients with congenital nephrotic syndrome of the Finnish type (NPHS1). Transplantation 2007; 83: 1316-1323.
6. Machuca E, Benoit G, Nevo F et al.: Genotype-phenotype correlations in non-Finnish congenital nephrotic syndrome. J Am Soc Nephrol 2010; 21: 1209-1217.
7. Santin S, Tazòn-Vega B, Silva I et al.: On behalf of the FSGS Spanish Study Group: Clinical value of NPHS2 analysis in early- and adult onset steroid-resistant nephrotic syndrome. Clin J Am Soc Nephrol 2011; 6: 344-354.
8. Santin S, Bullich G, Tazòn-Vega B et al.: Clinical utility of genetic testing in children and adults with steroid-resistant nephrotic syndrome. Clin J Am Soc Nephrol 2011; 6: 1139-1148.
9. Licht C, Eifinger F, Gharib M et al.: A stepwise approach to the treatment of early onset nephrotic syndrome. Pediatr Nephrol 20001; 14: 1077-1982.
10. Ruf RG, Lichtenberger A, Karle S et al.: Patients with mutation in NPHS2 (podocin) do not respond to standard steroid treatment of nephrotic syndrome. J Am Soc Nephrol 2004; 15: 722-732.
11. Machuca E, Hummel A, Nevo F et al.: Clinical and epidemiologiocal assessment of steroid-resistant nephrotic syndrome associated with the NPHS2 R229Q variant. Kidney Int 2009; 75: 727-735.
12. Cattran DC, Alexopoulos E, Heering P et al.: Cyclosporin in idiopathic glomerular disease associated with the nephrotic syndrome: workshop recommendations. Kidney Int 2007; 12: 1429-1447.
13. Kistler AD, Peev V, Forst AL et al.: Enzymatic disease of the podocyte. Pediatr Nephrol 2010; 25: 1017-1023.
14. Faul C, Donnelly M, Merscher-Gomez S et al.: The actin cytoskeleton of kidney is a direct target of the antiproteinuric effect of cyclosporine A. Nat Med 2008; 14: 931-938.
15. Schönenberger F, Ehrich JH, Haller H, Schiffer M: The podocyte as a direct target of immunosuppressive agents. Nephrol Dial Transplant 2001; 26: 18-24.
16. Stefanidis C, Querfeld U: The podocyte as target: cyclosporine A in the management of the nephrotic syndrome caused by WT1 mutations. Eur J Pediatr 2011; 170: 1377-1383.
17. Walz G: Slit or pore? A mutation of the ion channel TRPC6 causes FSGS. Nephrol Dial Transpl 2005; 20: 1777-1779.
18. Winn MO, Dasalakis N, Sparney RF, Middleton JP: Unexpected role of TRPC6 channel in familial nephrotic syndrome: does it have clinical implications? J Am Soc Nephrol 2006; 17: 378-387.
19. Dryer S, Reiser J: TRPC6 channels and their binding partners in podocytes: a role in glomerular filtration and pathophysiology. Am J Physiol Renal Pysiol 2010; 299: F689-F791.
20. Büscher AK, Kranz B, Büscher R et al.: Immunosuppression and renal outcome in congenital and pediatric steroid-resistant nephrotic syndrome. Clin J Am Soc Nephrol 2010; 5: 2075-2084.
21. Kawasaki H, Suzuki K, Miyachi N et al.: Slit diaphtagm dysfunction in proteinuric states: identification of novel therapeutic targets for nephrotic syndrome. Clin Exp Nephrol 2009; 13: 275-280.