© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 9/2013, s. 594-595
Michał Matysiak
Ponad pół wieku hematologii dziecięcej w Polsce. Historia pierwszej Kliniki Hematologii Dziecięcej w Warszawie
Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. med. Michał Matysiak
Rozwój hematologii dziecięcej w Polsce nieodłącznie łączy się z nazwiskami prof. Marii Ochockiej, doc. Janiny Kozłowskiej, dr Barbary Dyszy-Laube, prof. Romy Rokockiej-Milewskiej (Warszawa), a także prof. Stanisławy Celińskiej, prof. Anny Balcerskiej (Gdańsk), prof. Urszuli Radwańskiej (Poznań), prof. Danuty Sońty-Jakimczyk (Zabrze), prof. Jerzego Armaty (Kraków), prof. Janiny Jaworskiej (Wrocław) i wielu innych profesorów, docentów i lekarzy, którzy, zajmując się dziećmi chorymi na choroby krwi, stworzyli podwalimy dla dzisiejszej współczesnej hematologii i onkologii dziecięcej. To oni wychowali dzisiejsze pokolenie hematologów dziecięcych, to oni opracowywali pierwsze standardy postępowania w różnych chorobach krwi i co najważniejsze, to oni uświadomili decydentom, iż hematologia dziecięca różni się od hematologii dorosłych, czego efektem jest odrębna specjalizacja medyczna.
Rozwój polskiej hematologii dziecięcej zaczął nabierać tempa w latach 50. XX wieku za sprawą prof. Marii Ochockiej z ówczesnej Kliniki Terapii Chorób Dzieci Akademii Medycznej w Warszawie przy ul. Działdowskiej oraz dr hab. med. Janiny Kozłowskiej z ówczesnej I Kliniki Pediatrii Akademii Medycznej w Warszawie przy ul. Marszałkowskiej 24. Profesor Maria Ochocka to osoba, z której nazwiskiem wiąże się cała historia hematologii dziecięcej, a następnie także i onkologii w szpitalu Akademii Medycznej w Warszawie przy ul. Działdowskiej. Po licznych stażach szkoleniowych, między innymi w Instytucie Hematologii, pod kierunkiem prof. Włodzimierza Ławkowicza, prof. Maria Ochocka rozpoczęła w drugiej połowie lat 50. samodzielną ocenę preparatów szpiku i rozmazów krwi obwodowej, w tym także wśród pacjentów z zakażeniami gronkowcowymi, często o bardzo ciężkim przebiegu. Badania krwi tych chorych wykazywały duże zmiany w postaci wysokiej odczynowej leukocytozy, a czasem leukopenii z przesunięciem do szczebla promielocyta. Jednocześnie w obrazie szpiku prof. Ochocka stwierdziła zaburzenia w układzie zarówno czerwonokrwinkowym (anemia megaloidalna i megaloblastyczna), jak i granulocytowym (odczyny białaczkowe). Spostrzeżenia te znalazły swe odbicie w pracy wygłoszonej przez prof. Ochocką na Zjeździe Pediatrów we Wrocławiu w 1959 roku i były jednocześnie impulsem do powstania pierwszego doktoratu o tematyce hematologicznej w Klinice Terapii Chorób Dzieci, pt. „Obrazy krwi w zakażeniach gronkowcowych u dzieci” (1963 r.). Po uzyskaniu stopnia doktora nauk medycznych, gdy kierownictwo Kliniki po prof. Henryku Brokmanie przejęła prof. Maria Halina Zapaśnik-Kobierska, prof. Ochocka uzyskała stypendium naukowe w Klinice Pediatrii kierowanej przez wybitnego pediatrę-hematologa – prof. Bo Vahlquista w Uppsali (Szwecja). Miała tam możliwość prowadzenia badań nad kwasem foliowym, które pozwoliły na wyjaśnienie przyczyny zmian megaloidalnych i megaloblastycznych u dzieci z różnymi schorzeniami. Późniejsze, jeszcze dwa pobyty w Szwecji, otworzyły jej drogę do habilitacji, którą zakończyła w 1970 roku. Praca ta otrzymała nagrodę pierwszego stopnia ministra zdrowia. Współpraca z kliniką prof. Bo Vahlquista uwieńczona została wizytą studentów i lekarzy szwedzkich wraz z profesorami w Polsce i polskich lekarzy w Szwecji w 1968 roku.
W latach 60. i 70. następuje rozkwit hematologii w Klinice przy ul. Działdowskiej. Uruchomione zostaje własne wewnątrzoddziałowe laboratorium, zwiększa się liczba lekarzy zainteresowanych badaniami hematologicznymi, pojawia się coraz więcej prac poświęconych tej dziedzinie medycyny.
W 1979 roku prof. Ochocka przejęła kierownictwo Katedry i Kliniki Hematologii i Pneumonologii oraz stanowisko Dyrektora Instytutu Pediatrii po prof. Zapaśnik-Kobierskiej, która przeszła na emeryturę. Lata 80. były bardzo korzystne dla tej Kliniki. Wyodrębniono oddział do wyłącznej dyspozycji dzieci z chorobami krwi, posiadający izolatki, które umożliwiały oddzielenie chorych z zaburzeniami odporności (faza aplazji szpiku w trakcie intensywnej chemioterapii) od innych dzieci. Uzyskano także oddzielne pomieszczenie dla szpitala dziennego pobytu. Klinika zmieniła nazwę na Klinikę Hematologii i Chorób Rozrostowych Akademii Medycznej w Warszawie.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł