Streszczenie
Obok tradycyjnych metod wizualizacji tarczycy, takich jak scyntygrafia z wykorzystaniem nadtechnecjanu ⁹⁹Tc lub radiojodu ¹²³I, ¹³¹I oraz ultrasonografia (US), coraz większe zainteresowanie wzbudza elastografia (ES). ES jest nową techniką US oceniającą twardość tkanek. W praktyce klinicznej wykorzystuje się najczęściej dwa rodzaje ES: elastografię uciskową i elastografię fali poprzecznej. ES uciskowa ocenia stopień odkształcenia tkanki pod wpływem ucisku, a stopień odkształcenia kodowany jest kolorem: od czerwonego do niebieskiego. Rak, będący zwykle guzem twardym, ulega niewielkiemu odkształceniu. ES fali poprzecznej rejestruje prędkość rozchodzenia się fali akustycznej w tkankach: jest ona większa w guzkach złośliwych, mniejsza w zmianach łagodnych, a wyniki podawane są ilościowo w m/s lub kPa. Publikowane rezultaty badań są obiecujące: ES różnicuje łagodne i złośliwe guzki tarczycy z czułością 82-97%, swoistością 96-100%, PPV 87-94%, NPV 85-98%. W przypadku guzków cytologicznie podejrzanych obserwacje są sprzeczne: PPV od 34 do 81%, NPV od 50 do 98,8%. ES przewyższa zatem konwencjonalną US, ale do jej ograniczeń należą duże rozmiary guza, obecność makrozwapnień lub rozległych przestrzeni płynowych oraz przypadki raka pęcherzykowego. Kolejną, nową techniką obrazowania tarczycy, jest pozytonowa tomografia emisyjna z użyciem ¹⁸fluoro-deoksy-glukozy, która ma udowodnioną wartość w diagnozowaniu niejodochwytnych przerzutów raka zróżnicowanego tarczycy i jest również wykorzystywana w diagnostyce guzków cytologicznie podejrzanych.

Summary
Traditional methods of imaging thyroid gland are radionuclide scan with the use of either ⁹⁹Tc pertechnetate, ¹²³I or ¹³¹I and ultrasonography (US). Nowadays a new technique, elastography (ES) arouses a great interest. Basing on the fact that malignant tissue is usually hard on palpation ES was introduced to estimate tissue stiffness. Two main forms of ES are known in clinical practice: strain ES which evaluates the tissue stiffness by the external compression with probe or by endogenous compression exerted by carotid artery pulsation. The degree of tissue deformation under compression is color-coded: from red to blue. The strain ratio between a lesion and adjacent healthy thyroid tissue is also used. The second ES form is shear wave elastography (SWE) which measures the speed of the transverse wave in tissues: the speed of shear wave is higher in malignant nodules than in benign lesions. The results of SWE are expressed in m/s or kPa. The reported results are promising: ES can predict thyroid malignancy with 82-97% sensitivity, 96-100% specificity, 87-94% PPV and 85-98% NPV. The results of evaluating indeterminate nodules are conflicting: PPV of 34-81%, NPV of 50-89.9%. Although the accuracy of ES in differentiating thyroid nodules is better than conventional US, it has limitations: peripheral or intralesional calcifications, large cystic areas within the nodule and follicular cancers. Another method – ¹⁸fluoro-D-glucose positron emission tomography scanning has proven role in the localization of differentiated thyroid cancer metastases in Tg-positive, RAI scan – negative patients and also can be used to differentiate the nodules with indeterminate cytology.