© Borgis - Medycyna Rodzinna 1/2005, s. 29-30
Kamil Hozyasz1, Marcin Wojciechowski2, Ewa Bulska2
Stężenia chromu, wanadu, rubidu i boru w surowicy krwi u otyłych dzieci
Serum concentrations of chromium, vanadium, rubidium and boron in obese children
1z Kliniki Pediatrii Instytutu Matki i Dziecka
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. A. Milanowski
2z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego
Summary
Overweight is the most frequent disorder in children. The purpose of the study was to determine serum trace elements levels in obese patients. There were no statistically significant differences in mean levels of boron, rubidium, vanadium and chromium among subgroups of obese children with low and high overweight percentage.
Otyłość jest najczęstszym zaburzeniem w rozwoju dzieci i młodzieży (1). Na jej rozwój wpływa wiele czynników genetycznych, środowiskowych i psychologicznych. 30-40% otyłych osób deklaruje podejmowanie działań celem utraty nadmiaru masy ciała, które w większości przypadków nie dają pozytywnych skutków.
W ostatnich latach przedstawiano doniesienia o występowaniu zaburzeń gospodarki mineralnej oraz homeo-stazy pierwiastków śladowych u otyłych pacjentów (2, 3, 4, 5). Zwiększona podaż wapnia w diecie przypuszczalnie zapobiega rozwojowi otyłości oraz ułatwia odchudzanie (4). Na homeostazę wapnia istotnie oddziałują m.in. pierwiastki śladowe, jak bor i rubid (6, 7, 8). Wanad jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania komórek. Metal ten wchodzi w skład związków chemicznych hamujących lipogenezę i glukoneogenezę oraz stymulujących glikolizę u zwierząt doświadczalnych (9). Siarczan wanadylowy (VOSO4) u chorych z cukrzycą typu 2 zmniejsza endogenną syntezę glukozy (10). Niedobory chromu powodują pogorszenie tolerancji glukozy oraz oporność na insulinę (11). W USA preparaty chromowe zajmują drugie miejsce (po wapniowych) na liście najczęściej kupowanych suplementów mineralnych.
Celem pracy było stwierdzenie czy występują różnice w zakresie zawartości chromu, wanadu, rubidu oraz boru w surowicy krwi dzieci z różnym stopniem nadwagi i czy w związku z tym istnieje potrzeba stosowania preparatów zawierających te pierwiastki podczas kuracji odchudzających.
Materiał i metody
Badaniem objęto 25 pacjentów z obesitas simplex (-15, -10) w wieku od 10 do 16 lat skierowanych na pierwszą wizytę do Poradni dla Dzieci Otyłych IMiD. Żaden z uczestników nie był wcześniej leczony dietetycznie pod nadzorem lekarza i dietetyka. U każdego dziecka obliczono procentowy stopień nadwagi stosując jako odniesienie siatki centylowe opracowane w IMiD (% nadwagi = [masa ciała (kg) – masa ciała należna dla wysokości (kg)] / masa ciała należna dla wysokości (kg). Chorych podzielono na trzy grupy w zależności od stopnia nadwagi: od 20 do 30% (średnio 23,5%, n=6), od 30,1 do 40% (średnio 34,0%, n=10) oraz od 40,1% do 70% (średnio 51,9%, n=9).
Do oznaczenia zawartości chromu (52Cr), wanadu (51V), rubidu (85Rb) i boru (11B) w surowicy krwi zastosowano technikę spektrometrii mas z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-MS). Ta nowoczesna technika, umożliwiająca oznaczanie niskich stężeń pierwiastków w próbkach materiałów klinicznych (mocz, krew), charakteryzuje się wysoką czułością, dobrą precyzją oznaczeń, selektywnością oraz krótkim czasem analizy.
Wszystkie roztwory stosowane do rozcieńczania próbek oraz przygotowania wzorców do krzywej kalibrowania były wysokiej czystości: 65% HNO3 suprapure Merck (Niemcy), wielopierwiastkowy wzorzec firmy Merck (Niemcy), woda Mili-Q (Milipore, USA). Do oznaczeń wykorzystano spektrometr ICP MS Elan 6100 Perkin Elmer (Niemcy) wyposażony w rozpylacz typu Mainharda, kwarcową komorę mgielną Scota i niklowe stożki. Spektrometr optymalizowano według standardowych procedur ustawiając przepływ gazu rozpylającego (Ar2), położenie rozpylacza, stożków i soczewek skupiających. Próbki surowicy rozcieńczano dziesięciokrotnie przed pomiarem. Wykorzystano metodę krzywej kalibrowania. Granica wykrywalności (DL = x + 3s) dla 11B, 51V, 52Cr i 85Rb wynosiła odpowiednio 1,73 mg/L, 0,41 mg/L, 0,45 mg/L i 0,01 mg/L. Średnie względne odchylenie standardowe pomiarów (RSD) wynosiło: w przypadku 11B –8%, 51V – 5%, 52Cr – 3% i 85Rb – 3%
Wyniki oznaczeń stężenia pierwiastków śladowych w badanych grupach dzieci porównano testem Kruskala-Wallisa.
Wyniki
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Oblacińska A.: Otyłość: jak leczyć i wspierać dzieci i młodzież. IMiD, Warszawa 1995. 2. Marreiro Ddo N et al.: Zinc nutritional status and its relationships with hyperinsulinemia in obese children and adolescents. Biol Trace Elem Res 2004; 100: 137-149. 3. Olusi S et al.: Serum copper levels and not zinc are positively associated with serum leptin concentrations in the healthy adult population. Biol Trace Elem Res 2003; 91: 137-144. 4. Teegarden D.: Calcium intake and reduction in weight or fat mass. J Nutr 2003; 133: 249S-251S. 5. Tungtrongchitr R et al.: Serum copper, zinc, ceruloplasmin and superoxide dismutase in Thai overweight and obese. J Med Assoc Thai 2003; 86: 543-551. 6. Devirian TA, Volpe SL.: The physiological effects of dietary boron. Crit Rev Food Sci Nutr 2003; 43: 219-231. 7. Uthus EO, Seaborn CD.: Deliberations and evaluations of the approaches, endpoints and paradigms for dietary recommendations of the other trace elements. J Nutr 1996; 126: 2452S-2459S. 8. Yokoi K et al.: Effect of low dietary rubidium on plasma biochemical parameters and mineral levels in rats. Biol Trace Elem Res 1996; 51: 199-208. 9. Sakurai H.: A new concept: the use of vanadium complexes in the treatment of diabetes mellitius. Chem Rec 2002; 2: 237-248. 10. Cusi K. et al.: Vanadyl sulfate improves hepatic and muscle insulin sensitivity in type 2 diabetes. J Clin Endocrinol Metab 2001; 86: 1410-1417. 11. Bell SJ, Goodrick GK.: A functional food product for the management of weight. Crit Rev Food Sci Nutr 2002; 42: 163-177. 12. Hansen MB et al.: Chromium allergy: significance of both Cr(III) and Cr(VI). Contact Dermatitis 2003; 49: 206-212. 13. Costa M et al.: The role of oxidative stress in nickel and chromate genotoxicity. Mol Cell Biochem 2002; 234/235: 265-275. 14. Soldatovic D et al.: Metal pollutants and bioelements: retrospective of interactions between magnesium and toxic metals. Magn Res 2002; 15: 67-72. 15. Bahadori B et al.: Effect of chromium yeast and chromium picolinate on body composition of obese, non-diabetic patients during and after a formula diet. Acta Med Austriaca 1997; 24: 185-187. 16. Pittler MH, Ernst E.: Dietary supplements for body-weight reduction: a systematic review. Am J Clin Nutr 2004; 79: 529-536.
