© Borgis - Nowa Pediatria 1/2015, s. 37-40
Agnieszka Siluch1, Katarzyna Krenke2, *Agnieszka Krauze2
Atopowe zapalenie skóry – znajomość zagadnienia wśród studentów Wydziału Lekarskiego oraz Wydziału Pielęgniarstwa Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Atopic dermatitis – knowledge of this problem among students of Medical Faculty and Nurse Faculty Warsaw Medical University
1Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Dziekan Wydziału: prof. dr hab. n. med. Piotr Małkowski
2Klinika Pulmonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Kierownik Kliniki: prof. dr n. med. Marek Kulus
Summary
Atopic dermatitis is the most frequent inflammatory chronic disease in children. Frequency of this disease is between 2% in developing countries to 20% in Western Europe, North America, Australia. Polish recent data are showing that 4,7% of children 3-18 years old and 1,4% adults are having this problem. Taking this into consideration it is of great importance that all medical doctors and nurses must be aware of such a disease. The research was conducted among students of Medical Faculty and Nurses Faculty. In the survey they were asked about the topic problems connected to atopic dermatitis. All respondents had basic knowledge, but students of Nurse faculty should improve their competence concerning diagnostic criteria and disease risk factors. Both groups need more information about etiology of infections in patients with skin atopy
Wstęp
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest to przewlekła choroba zapalna, która charakteryzuje się obecnością wykwitów wypryskowych i nasilonym świądem. Najczęściej rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie. Częstość występowania AZS na świecie waha się w granicach od 2% w krajach rozwijających się do 20% w Europie Zachodniej, USA i Australii (1-5). W Polsce, według badań epidemiologicznych, na AZS choruje około 4,7% dzieci w przedziale wiekowym 3-18 lat oraz 1,4% dorosłych. W miastach wskaźnik zapadalności wzrasta do 9% dzieci (6).
Przebieg choroby jest modulowany przez wiele czynników środowiskowych, które mają wpływ na ujawnienie się fenotypu genetycznie uwarunkowanej predyspozycji do rozwoju AZS. Czynniki środowiskowe możemy podzielić na alergizujące i niealergizujące. Do czynników niealergizujących zalicza się: nadreaktywność skóry na bodźce fizyczne i chemiczne, stres, infekcje. Natomiast do czynników alergizujących najczęściej należą alergeny powietrznopochodne i pokarmowe. Wymienione czynniki środowiskowe mogą przyczyniać się do rozwoju choroby AZS i modulować jej przebieg. Nasilenie zapalnych zmian skórnych najczęściej spowodowane jest infekcjami bakteryjnymi, grzybiczymi i wirusowymi (7-9).
Pielęgnacja skóry atopowej polega na stosowaniu preparatów zawierających składniki odnawiające uszkodzony płaszcz tłuszczowy. Środki te powinny mieć postać emulsji, czyli zawierać substancje rozpuszczalne w wodzie i tłuszczach. Skóra atopowa jest bardzo wrażliwa, skłonna do podrażnień, dlatego stosowane preparaty zawierają ograniczoną ilość substancji konserwujących i zapachowych (10). Głównym objawem AZS jest suchość skóry, dlatego do pielęgnacji zaleca się stosowanie specjalnych środków do skóry atopowej, które natłuszczają i głęboko nawilżają skórę, co zapobiega nadmiernemu przesuszeniu. W okresach zaostrzeń preferowane są miejscowe preparaty glikokortykosteroidowe (2, 5, 7).
Jak już wspomniano, atopowe zapalenie skóry jest to choroba ujawniająca się bardzo często we wczesnym dzieciństwie, a jej objawy są zauważalne dla otoczenia. Powoduje to konsekwencje psychologiczne, socjalne i finansowe, które są odczuwalne przez pacjenta i jego rodzinę. Dlatego kompleksowa opieka nad chorym z AZS powinna składać się ze skutecznego leczenia dermatologicznego, odpowiedniej edukacji oraz właściwej opieki psychologicznej, a ponieważ jest to aktualnie najczęstsze przewlekłe schorzenie występujące w populacji pediatrycznej, zarówno lekarze, jak i pielęgniarki powinni wykazywać się bardzo dobrą znajomością tej jednostki chorobowej (11-13).
Cel pracy
Celem niniejszej pracy było wykazanie, jaką wiedzę posiadają studenci kierunków medycznych w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym na temat zagadnienia AZS. Czy znają objawy, kryteria rozpoznania choroby oraz sposób pielęgnacji osób z AZS, których jest coraz więcej w naszym społeczeństwie.
Do badania wybrano dwa kierunki studiów medycznych: pielęgniarstwo i wydział lekarski. Absolwenci tych kierunków należą do personelu medycznego mającego bezpośredni kontakt z osobami chorymi na AZS.
W celu dokładnego zbadania problemu przedstawiono następujące pytania badawcze:
1. Czy wiedza studentów na temat AZS jest uzależniona od studiowanego kierunku?
2. Jaki poziom wiedzy posiadają studenci obu kierunków na temat AZS?
3. Czy słuszny jest pogląd, że studenci wydziału lekarskiego posiadają większą wiedzę niż studenci pielęgniarstwa na temat AZS?
Materiał i metody
Badania przeprowadzono wśród studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunkach: pielęgniarstwo i wydział lekarski.
Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety, składający się z dwóch części. W pierwszej część zamieszczono pytania ogólne, takie jak: wiek ankietowanych, kierunek i rok studiów. Druga zawierała pytania dotyczące zagadnienia atopowego zapalenia skóry. Badanym zadano 16 pytań zamkniętych.
Wyniki
W ankiecie wzięło udział 98 osób studiujących pielęgniarstwo (grupa A) oraz 79 osób studiujących kierunek lekarski (grupa B). Największą grupę stanowiły osoby będące na III roku studiów I stopnia na kierunku pielęgniarstwo (46%; n = 45), natomiast najmniejszą – osoby studiujące na III roku wydziału lekarskiego (10%; n = 8) (ryc. 1).
Ryc. 1. Rok studiów ankietowanych (wartości liczbowe odzwierciedlają liczbę osób biorących w badaniu).
Wśród ankietowanych najliczniejszą grupę stanowiły osoby w wieku 19-24 lata (85%), zaś najmniejszą – osoby w wieku powyżej 30 lat (3%).
Na pytanie 1: „Co to jest AZS?” 82% ankietowanych z grupy A i 90% z grupy B uznało, że jest to przewlekła, nawrotowa choroba skóry o charakterze zapalnym, charakteryzująca się uporczywym świądem i uwarunkowana genetycznie. 18% studentów pielęgniarstwa i 10% kierunku lekarskiego nie było w stanie określić charakteru schorzenia.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Zalewska-Janowska A, Błaszczyk H: Choroby skóry. Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2009: 79-84. 2. Błaszczyk-Kostanecka M, Wolska H: Dermatologia w praktyce. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006: 76-80. 3. Brucka-Stempkowska A, Kubik D, Lesiak A, Narbutt J: Atopowe zapalenie skóry – diagnostyka różnicowa zmian chorobowych. Alergia Astma Immunologia 2009; 14(4): 223-229. 4. Kamińska B, Plata-Nazar K: Atopowe zapalenie skóry u dzieci. Program ALERNI. Forum Medycyny Rodzinnej 2009; 3(5): 367-371. 5. Weller R, Hunter J, Savin J et al. (red.): Dermatologia kliniczna. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2011: 93-99. 6. Kowalik-Samel P, Lipiec A, Tomaszewska A: Występowanie alergii i astmy w Polsce – badanie ECAP. Gazeta Farmaceutyczna 2009; 3: 32-34. 7. Kulus M: Pediatria. Choroby układu oddechowego i alergiczne u dzieci. Wydawnictwo Akademii Medycznej w Warszawie 2005: 198-202. 8. Ring J, Darsow U: Atopowe zapalenie skóry. [W:] Braun-Falco O, Burgdarf WHC, Plewig G et al. (red.): Dermatologia. Tom I, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2010: 425-441. 9. Nowicki R: Leczenie infekcji skóry w atopowym zapaleniu skóry. Forum Medycyny Rodzinnej 2010; 4(5): 323-329. 10. Małaczyńska T: Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci – wskazówki praktyczne. Standardy Medyczne Pediatria 2011; 8(6): 911-919. 11. Rymarczyk B, Gl?ck J, Rogala B: Rola alergenów pokarmowych w zaostrzeniach atopowego zapalenia skóry u osób dorosłych. Alergia Astma Immunologia 2012; 17(3): 136-141. 12. Kłudkowska J, Nowicki R: Wpływ atopowego zapalenia skóry na jakość życia pacjentów i ich rodzin. Alergia Astma Immunologia 2013; 18(1): 21-24. 13. Sicherer SH, Sampson HA: Food allergy. JACI 2014; 133: 291-307.
