Streszczenie
Wstęp. Zmiany ogniskowe w trzustce możemy różnicować za pomocą metod diagnostyki obrazowej, jak również oceniając materiał tkankowy pobrany śródoperacyjnie, laparoskopowo lub za pomocą nakłucia przezskórnego. Jedną z metod pozyskiwania materiału do diagnostyki jest biopsja gruboigłowa (skrawkowa).
Cel pracy. Celem pracy jest analiza częstości i rodzaju powikłań związanych z użyciem igieł skrawkowych o grubości 16, 18, 20 G.
Materiał i metody. W latach 2010-2014 w Zakładzie Radiologii GUMed u 26 pacjentów wykonano 46 biopsji skrawkowych (ang. core biopsy) zmian ogniskowych w trzustce. Z różnych powodów u pacjentów nie można było wykonać biopsji endoskopowej (ang. EUS core biopsy).
Biopsje monitorowano u 4 chorych w skopii TK, a u 22 chorych pod kontrolą USG. W znieczuleniu miejscowym i po premedykacji 50 mg Dolarganu pobierano od jednego do trzech skrawków i utrwalano je w formalinie.
Wyniki. Uzyskany u wszystkich chorych materiał pozwolił na postawienie rozpoznania: u 15 chorych rozpoznano gruczolakoraki, u 3 – guzy neuroendokrynne, u 4 – zmiany łagodne (gruczolak, torbiel retencyjna), a u 4 pacjentów nie potwierdzono obecności nowotworu.
Zanotowano wystąpienie powikłań wczesnych: ból, przedłużone krwawienie z miejsca nakłucia, nudności. W trakcie 24-godzinnej obserwacji po wykonaniu biopsji u 3 pacjentów stwierdzono wystąpienie następujących powikłań: jednej przetoki trzustkowo-otrzewnowej, jednego ostrego zapalenia trzustki (OZT) i jednego krwiaka; wszyscy pacjenci, z wyjątkiem jednego, byli leczeni zachowawczo. U jednego pacjenta wykonano kilkukrotne laparotomie z nieskuteczną próbą zaopatrzenia przetoki, ostatecznie wyleczonej drenażem endoskopowym.
Wnioski. Biopsja gruboigłowa trzustki jest metodą bezpieczną, pozwalającą postawić u większości pacjentów precyzyjne rozpoznanie histopatologiczne, umożliwiające rozpoczęcie leczenia onkologicznego. Niewielki odsetek powikłań, głównie dolegliwości bólowe podczas nakłucia, nie stanowi istotnego powodu wdrożenia dodatkowego leczenia.

Summary
Introduction. Pancreatic lesions may be diagnosed with imaging techniques and invasive procedures (evaluating tissue material obtained intraoperatively, by laparoscopy or percutaneous biopsy). One of the methods to take tissue samples for futher diagnostics is core biopsy.
Aim. Purpose of this study is to analyze frequency and type of complications after using core needles (16, 18, 20 G) for pancreatic lesions biopsy.
Material and methods. Between 2010 and 2014 in Radiology Department, Medical University of Gdańsk, 46 core biopsies of pancreatic lesions in 26 patients were performed.
Procedures were monitored under CT scopy in 4 patients, and in 22 patients under the guidance of ultrasound. In local analgesia and under 50 mg Dolargan premedication 1 to 3 fragments were taken and preserved in formalin.
Results. Obtained material in all patients permitted to set the diagnosis: 15 patients were diagnosed with adenocarcinomas pancreatis, 3 with neuroendocrine tumours, 4 patients with benign lesions (adenoma, retentive cyst) and in lasting 4 patients presence of neoplasm was not confirmed.
We observed early complications such as: pain, bleeding from puncture site, nausea. During 24 h observation after biopsy one pancreato-peritoneal fistula was noted, one acute pancreatitis, one prolonged bleeding with haematoma. All patients except one were treated conservatively. In this one patient few consecutive laparotomias were performed, with unsuccessfull attempts to repair the fistula, which eventually was treated with endoscopic drainage.
Conclusions. Pancreatic core biopsy is a safe method, allowing to set in majority of patients precise histopathological diagnosis, which is essential to start proper oncologic treatment. Small percentage of complications – mainly pain during the procedure – are not a significant reason for introducing additional treatment.